Cây “Bá bệnh” còn gọi là cây Mật nhân, mật nhơn, cây Bách bệnh hay cây Hậu phác nam, Tongkat ali (Malaysia), Pasak bumi (Indonesia), Tho nan (Lào), Antongsar, antogung sar (Cămpuchia), và tên tiếng Anh gọi là longjack…. Tên khoa học Eurycoma longifolia Jack. (Crassula pinnata Lour). Thuộc họ thanh thất Simaroubaceae, chi Eurycoma. Đúng là cây thuốc quý!
Là loại cây mọc hoang trong những cánh rừng thưa vùng Đông Nam Á. Ở nước ta cây thấy mọc ở các tỉnh miền Trung, Tây Nguyên và Đông Nam bộ.
Đông y cũng cho rằng, Mật nhân có vị đắng, tính mát, quy (đi vào) kinh can và thận, có tác dụng bổ dưỡng cho người bị khí huyết hư, gân xương đau nhức, tê chân tay, rối loạn tiêu hóa (tiêu chảy hay kiết lỵ đều dùng được), phòng ngừa tứ thời cảm mạo. Ngoài ra, Mật nhân còn chữa được chứng thống kinh (phụ nữ bị đau bụng lúc hành kinh), chứng ách nghịch ở ngực (đau tức ngực do khí ứ không thông). Bộ phận thường dùng là rễ hay vỏ thân cây, còn lá thường chỉ được dùng nấu nước tắm trị ghẻ chốc.
Rễ của cây mật nhân đem về chặt nhỏ, phơi khô, sao vàng hạ thổ rồi đem ngâm rượu, mỗi lít ngâm khoảng 30 – 40 gam, ngâm trong 20 ngày là dùng được. Liều dùng mỗi ngày uống 20 – 50ml rượu mật nhân. Tùy theo nhu cầu điều trị, có thể ngâm riêng hay phối hợp với một số dược liệu khác nhằm giúp tăng hiệu quả điều trị. Những người không uống đắng được, có thể ngâm chung mật nhân với nho khô, hay chuối khô nướng vàng để dùng cũng được. Điều đáng lưu ý là, không được dùng Mật nhân cho phụ nữ có thai.
Theo một số kết quả nghiên cứu khoa hoc gần đây cho thấy, cây Bá bệnh có công hiệu cải thiện chức năng sinh lý và tăng cường sức khỏe tình dục (cụ thể là giúp cơ thể tăng tiết hormone giới tính nam một cách tự nhiên đó là testosterone, kích thích sự hưng phấn, tăng cường khả năng sinh lý, giúp nam giới đẩy nhanh và duy trì trạng thái cường dương. Đồng thời bổ sung năng lượng giúp cơ thể nhanh khỏe và sảng khoái sau khi gặp gỡ nơi chốn phòng the), bổ sung năng lượng cho cơ thể, giúp giảm stress, mệt mỏi, tăng cường miễn dịch, ngăn ngừa khối u và phòng chống lão hóa…
Bộ phận được sử dụng làm thuốc chủ yếu là rễ, vỏ và quả cây được sử dụng làm thuốc. Người ta cũng đã phân tích thành phần trong vỏ, rễ cây Bá bệnh thấy có thành phần chính là các quasinoide, tritecpenoit, alcaloiit…, giúp tăng năng lượng hoạt động và sức bền cơ thể. Tăng cường sinh lý, tăng cường sức khỏe tình dục. Điều hòa và làm ổn định huyết áp… Thuốc được sử dụng dưới dạng thực phẩm chức năng tại nhiều nước ở châu Á, Tây Âu và Hoa Kỳ. Vỏ rễ cây Bá bệnh có vị rất đắng nên sử dụng làm thuốc tẩy giun, trị sốt rét, kiết lỵ, ngộ độc, đầy bụng, giải say rượu, dùng ngoài làm thuốc trị ghẻ lở…, đặc biệt thuốc lại có khả năng làm tăng tiết testosterol làm phục dương, nên còn được làm thuốc tăng cường chức năng sinh lý cho nam giới.
Song với thành phần được chiết xuất chọn lọc tinh tế giữa các thảo dược tăng cường sinh lý tự nhiên từ CÂY BÁ BỆNH và L-arginin (tác nhấn kích thích cơ thể sản xuất chất xúc tác Nitric Oxide NO và CGMP) giúp giải quyết toàn diện cả 2 vấn đề dẫn đến yếu sinh lý đó tăng tiết testosteron để tăng ham muốn, bổ sung đầy đủ nguồn cung cấp NO an toàn từ L-arginin. Như vậy khi tình trạng rối loạn cương, xuất tinh sớm là thiếu NO - nitơ monoxit (chất xúc tác để máu dồn về hang dương vật) thì cây Bá bệnh đã giải quyết được vấn đề này.
Tại Việt Nam, Bá bệnh cũng là vị thuốc chính trong bài thuốc “Ông uống bà khen” danh bất hư truyền bấy lâu nay của các "Vua Voi" huyền thoại nơi vùng đất Tây Nguyên.
Tuy nhiên, nếu chúng ta lạm dụng trong sử dụng cây “Bá bệnh” có thể dẫn tới tình trạng nguy hiểm cho sức khỏe, ví dụ như một vài thông tin tư liệu đồn thổi từ cây Bá bệnh. Chẳng hạn như sự đồn thổi quá đáng đã làm mất sự tín cẩn, bởi những lời quảng cáo về loại thuốc “Supai 99- Tongkat Plus lại chứa hoạt chất của thuốc Viagra”. Tuy là thực phẩm chức năng nhưng vừa rồi mới bị Bộ Y tế ra Quyết định số 4626/BYT-VBPL thu hồi khẩn cấp sản phẩm này trên toàn quốc.
Đây là sản phẩm của Malaysia, do Công ty TNHH Giai Cảnh Thành phố Hồ Chí Minh nhập khẩu. Theo kết quả phân tích của Viện Kiểm nghiệm thuốc TPHCM, sản phẩm này có thành phần Sildenafil-dược chất điều trị rối loạn cương, với hàm lượng 0,38mg trong mỗi viên. Việc đưa hoạt chất tân dược vào thực phẩm chức năng mà không công bố trong hồ sơ đăng ký, theo Bộ Y tế là vi phạm pháp luật nghiêm trọng. Các thuốc chữa bất lực sử dụng Sildenafil hiện chỉ được dùng theo đơn bác sỹ, bởi hoạt chất này có các chống chỉ định và có thể gây ra một số tác dụng phụ.
Hay theo một số thông tin khác đồn thổi như: “Anh Nguyễn Văn Hùng, 33 tuổi, quê huyện Trảng Bàng (tỉnh Tây Ninh), hành nghề bán dạo rễ cây Bá bệnh tại thị xã Đồng Xoài chở trên xe gắn máy khoảng 30kg "nổ" với chúng tôi, rễ “bá bệnh” có thể trị dứt các chứng bệnh như: Ung thư, u nang, tiểu đường, gan, tê bại, phong thấp, viêm xoang… Công thức pha chế rễ cây Mật nhân rất đơn giản, chỉ cần thái mỏng, rửa sạch, phơi khô rồi bỏ siêu, ấm… sắc uống trong vòng một tháng thì bệnh tình sẽ khỏi hẳn. Ai thường xuyên uống rượu lại càng tốt vì ngâm vào rượu uống hằng ngày là hết bệnh. "Trung bình một người bệnh uống khoảng 30kg rễ cây mật nhân. Với giá 40.000 đồng/kg, tính ra hết khoảng 1,2 triệu đồng là… khỏi cần đến bệnh viện" - anh Hùng quảng cáo.
Đó là điều bịa đặt không đúng sự thật giá trị chữa bệnh của cây “Bá bệnh”. Mong rằng đừng tin vào lời đồn thổi trên mà nhiều người mắc chứng ung thư tin mà dùng thì chỉ tiền mất tật mang, có khi ảnh hưởng tới tính mệnh.
