Trong khuôn khổ chuyến làm việc của Chủ tịch nước Nguyễn Xuân Phúc và đoàn đại biểu cấp cao Việt Nam tại Đại Hội đồng Liên hợp quốc từ 21-25/9, Thứ trưởng Bộ NN-PTNT Lê Quốc Doanh đã có một số cuộc làm việc với các đối tác Hoa Kỳ như Ủy ban thương mại quốc tế (USITC), Cơ quan đại diện thương mại (USTR), Bộ Nông nghiệp (USDA), Hội đồng ngũ cốc (USGC).
Tại mỗi cuộc gặp, hai bên đều nhận thấy tiềm năng thúc đẩy thương mại dựa trên tính bổ trợ lẫn nhau của nông sản 2 nước. Hoa Kỳ là thị trường xuất khẩu nông sản hàng đầu của Việt Nam, và Việt Nam cũng nằm trong top các thị trường lớn nhất cho các nông sản có lợi thế của Hoa Kỳ.
Trong 3 năm trở lại đây, Việt Nam và Hoa Kỳ đã nỗ lực triển khai Kế hoạch hành động của Hiệp định khung về thương mại và đầu tư (TIFA) để mở cửa thị trường và tạo điều kiện thuận lợi cho thương mại nông sản hai nước.
Phía Hoa Kỳ đã mở cửa thị trường cho một số loại trái cây nhiệt đới, áp dụng hệ thống công nhận tương đương cá tra, tạo điều kiện thuận lợi cho các doanh nghiệp Việt Nam nắm bắt thông tin và tiếp cận thị trường Hoa Kỳ.
Trong thời gian tới, phía Hoa Kỳ sẽ tiếp tục xem xét mở cửa thị trường cho bưởi, chanh leo của Việt Nam, cũng như xem xét áp dụng hệ thống công nhận tương đương đối với các sản phẩm thủy sản nói chung.
Ngược lại, Việt Nam đã mở cửa thị trường cho các sản phẩm trái cây có thế mạnh của Hoa Kỳ như táo, nho, lê, xuân đào…, chứng nhận đăng ký cho các doanh nghiệp xuất khẩu thịt và thủy sản của Hoa Kỳ, chứng nhận các sản phẩm công nghệ sinh học, miễn giảm thuế nhập khẩu cho nguyên liệu thức ăn chăn nuôi.
Các đối tác Hoa Kỳ đều đánh giá Việt Nam là đối tác vô cùng tin cậy của Hoa Kỳ khi triển khai các cam kết thương mại trong lĩnh vực nông nghiệp. Thêm vào đó, Bộ NN-PTNT đã chủ động tổ chức hàng loạt cuộc tiếp xúc giữa doanh nghiệp xuất nhập khẩu nông sản của 2 nước, mà kết quả là 18 Biên bản ghi nhớ về hợp tác thương mại nông sản giữa các doanh nghiệp Việt Nam và Hoa Kỳ đã được ký và triển khai thực hiện nghiêm túc từ tháng 2/2020.
Nhờ nỗ lực của cả 2 bên, thương mại nông sản 2 nước đã tăng từ 8 tỷ USD năm 2017 lên 12,8 tỷ USD năm 2020, tăng trưởng ở mức 60% sau 3 năm. Trong bối cảnh đại dịch COVID-19 phức tạp, nhưng 8 tháng đầu năm 2021 thương mại nông sản 2 nước đạt mức 10,9 tỷ USD, tăng 41,5% so với cùng kỳ năm 2021.
Bên cạnh hợp tác trong thúc đẩy thương mại nông sản, Thứ trưởng Lê Quốc Doanh cũng nhấn mạnh đến hợp tác về khoa học kỹ thuật nông nghiệp trong cuộc gặp Thứ trưởng Hafemaister của Bộ Nông nghiệp Hoa Kỳ. Việt Nam hoan nghênh và sẵn sàng hợp tác chặt chẽ với phía Hoa Kỳ trong việc áp dụng các thành tựu công nghệ mới của nhân loại trong lĩnh vực nông nghiệp như công nghệ sinh học, công nghệ vacxin phòng chống dịch bệnh trên vật nuôi, quy trình sản xuất nông nghiệp bền vững, đa dạng sinh học....
Là một nước bị ảnh hưởng nghiêm trọng của biến đổi khí hậu và thời tiết cực đoan, Việt Nam hoan nghênh Hoa Kỳ tái gia nhập Hiệp định Paris về biến đổi khí hậu và tăng cường cam kết thúc đẩy các nỗ lực toàn cầu nhằm ứng phó với biến đổi khí hậu.
Thứ trưởng Lê Quốc Doanh khẳng định cam kết của Việt Nam đối với việc tham gia sáng kiến của Hoa Kỳ về “Đổi mới nông nghiệp để ứng phó với biến đổi khí hậu” (Agriculture Innovation Mission for Climate – AIM for Climate). Đồng thời, Việt Nam hoan nghênh sáng kiến của Hoa Kỳ về Liên minh hành động thúc đẩy tăng trưởng năng suất bền vững cho an ninh lương thực và bảo tồn tài nguyên (Coalition of Action on Sustainable Productivity Growth for Food Security and Resource Conservation - SPG).
Sự hợp tác này sẽ hỗ trợ rất lớn để chuyển đổi nông nghiệp Việt Nam theo hướng xanh và bền vững hơn trong thời gian tới. Cùng với quá trình này, Thứ trưởng cũng đề xuất phía Hoa Kỳ hỗ trợ và giới thiệu các công ty lớn phối hợp với Việt Nam và Diễn đàn kinh tế thế giới (WEF) để triển khai Sáng kiến hợp tác công - tư xây dựng Trung tâm đổi mới sáng tạo lương thực thực phẩm tại Việt Nam cho vùng Đông Nam Á và Chương trình 100 triệu nông dân thực hành phát thải thấp.
Cũng nhân dịp cuộc làm việc với Hội đồng Ngũ cốc Hoa Kỳ, Thứ trưởng Lê Quốc Doanh đã chứng kiến lễ ký biên bản hợp tác kỹ thuật giữa Hội đồng Ngũ cốc Hoa Kỳ và Bộ NN-PTNT Việt Nam. Theo Biên bản ghi nhớ này, Bộ NN-PTNT Việt Nam và Hội đồng Ngũ cốc Hoa Kỳ sẽ thiết lập mối quan hệ hợp tác (kỹ thuật) trong lĩnh vực nông nghiệp thức ăn chăn nuôi, sản xuất và sử dụng nhiên liệu sinh học ở Việt Nam cũng như tăng cường hiểu biết lẫn nhau về các chính sách và quy định liên quan phù hợp với luật pháp, quy định, chính sách và mục tiêu phát triển của Việt Nam.
Hội đồng Ngũ cốc Hoa Kỳ sẽ giúp nâng cao năng lực cho các cán bộ quản lý, doanh nghiệp nhập khẩu Việt Nam, doanh nghiệp chế biến thức ăn chăn nuôi và làm việc trong lĩnh vực này để tiếp cận công nghệ mới, thương mại kiểu mới và kỹ năng mới để tổ chức quản lý sản xuất. Hội đồng Ngũ cốc Hoa Kỳ sẽ hỗ trợ các thiết bị y tế như bộ test COVID-19 và thuốc chữa trị COVID-19 dành cho các doanh nghiệp chăn nuôi Việt Nam.