Mổ xẻ trách nhiệm!

* Cơ quan quản lý nhà nước cũng phải liên đới chịu trách nhiệm

Cuộc họp giao ban báo chí của Ban Tuyên giao Thành ủy Hà Nội chiều ngày 10/12 “nóng” hơn bởi sự có mặt của đại diện một số cơ quan chức năng đã có ảnh hưởng đến hoạt động SXKD của Cty CP XNK 29 Hà Nội.

Sai phạm “chồng” sai phạm

Bà Nguyễn Thị Như Mai, Phó Giám đốc Sở Công thương Hà Nội xác nhận: tính đến thời điểm này đã có 6 người tử vong sau khi uống sản phẩm “Rượu nếp 29 Hà Nội”, loại can nhựa 2 lít, có cùng lô sản xuất ngày 12/10/2013.

Giải trình về việc cấp các loại giấy phép cho Cty này, bà Mai cho biết, Cty CP XNK 29 Hà Nội đã được Sở Công thương Hà Nội cấp giấy phép sản xuất rượu ngày 6/1/2010 cho sản phẩm rượu mạnh (Vodka, rượu nếp, Whisky) và rượu vang; Cty cũng đã có giấy chứng nhận cơ sở đủ điều kiện ATTP, giấy Chứng nhận tiêu chuẩn sản phẩm, giấy tiếp nhận bản công bố hợp quy (có giá trị 3 năm kể từ ngày ký). “Tuy nhiên, đến thời điểm này, các loại giấy chứng nhận trên đã hết hạn hiệu lực” - bà Mai cho biết.

Và từ năm 2009 đến tháng 10/2013, ngành Công thương đã 5 lần kiểm tra hoạt động của doanh nghiệp trên, lần nào cũng phát hiện ra sai phạm có liên quan đến giấy phép hoạt động. Ví dụ như đợt kiểm tra lần đầu vào ngày 5/12/2009, Cty CP XNK 29 Hà Nội đã bị phạt 11.200.000 đồng vì không có giấy phép sản xuất rượu, không thông báo địa điểm kinh doanh, không có Giấy phép sản xuất rượu, không có chứng nhận tập huấn kiến thức về an toàn thực phẩm.

Đại diện một số Bộ, ngành giải trình về vụ Rượu nếp 29 Hà Nội chiều ngày 10/12

Đợt kiểm tra ngày 29/11/2011 đã tạm giữ 268 chai rượu vang đỏ không đảm bảo chỉ tiêu như đã công bố; phạt 4 triệu đồng vì đóng chai không đảm bảo tiêu chuẩn vệ sinh an toàn thực phẩm; phạt 3 triệu đồng vào ngày 14/9/2012 vì ghi nhãn không đúng quy định…

Ngay khi có thông tin về một số mẫu rượu của Cty CP XNK 29 Hà Nội khiến 6 người chết tại Quảng Ninh, sáng ngày 6/12/2013 Đoàn thanh tra liên ngành do bà Mai Thị Hồng Hạnh, Phó Giám đốc Sở Y tế Hà Nội làm trưởng đoàn đã tiến hành kiểm tra đối với Cty này.

Tại thời điểm kiểm tra, doanh nghiệp đã không xuất trình được hồ sơ pháp lý, hồ sơ nguyên liệu, hồ sơ sản xuất và bán các sản phẩm rượu do Cty đang sản xuất và kinh doanh. Theo báo cáo của ông Nguyễn Duy Vường, Giám đốc Cty, hiện tại cán bộ kế toán của Cty lưu giữ toàn bộ hồ sơ và đang xin phép nghỉ để tổ chức đám cưới.

Đoàn tiếp tục kiểm tra nơi sản xuất, kho cồn của doanh nghiệp và đã niêm phong toàn bộ tank chứa cồn nguyên liệu, dịch lên men quả, rượu bán thành phẩm, các khóa cửa và giao cho Cty CP 22 (Bộ Quốc phòng) chịu trách nhiệm đảm bảo niêm phong cho đến khi có kết quả xét nghiệm và kết luận của đoàn thanh tra.

Đoàn thanh tra liên ngành cũng lấy 21 mẫu (12 mẫu thành phẩm, 4 mẫu cồn nguyên liệu, 5 mẫu bán thành phẩm) để gửi đi xét nghiệm tại Viện Kiểm nghiệm ATTP Quốc gia, Bộ Y tế. Đồng thời yêu cầu Cty tạm dừng việc SXKD tất cả các sản phẩm rượu trong thời gian chờ kết quả giám định chất lượng rượu và nguyên liệu. Đoàn yêu cầu Cty thông báo tới tất cả đại lý trên địa bàn toàn quốc dừng lưu thông toàn bộ sản phẩm.

Đại diện Sở Công thương Hà Nội cung cấp thêm thông tin mới nhất phía Sở nhận được: Cty đã khai rằng, trong tổng số gần 10.000 lít rượu nếp 29 Hà Nội nghi độc ghi ngày sản xuất 12/10/2013 thì ngày sản xuất đúng lại là 29/10/2013. Họ sản xuất theo đơn đặt hàng của 2 đại lý lớn, trong đó Quảng Ninh 6.000 lít và Hải Dương 4.000 lít.

Cũng từ lời khai của Cty này, chỉ có quan hệ làm ăn với Cửa hàng có địa chỉ 38 Nguyễn Siêu, Hà Nội từ nhiều năm nay. Tuy nhiên, khi tiến hành kiểm tra thì đoàn đã không phát hiện có bất kỳ sản phẩm Rượu nếp 29 Hà Nội nào được bày bán ở đây. Thậm chí trong sổ sách cũng không có dòng chữ nào ghi chép việc nhận sản phẩm này cả (?!).

“Đây là sự việc nghiêm trọng có liên quan đến rượu lần đầu tiên xảy ra đối với ngành Công thương. Rất may đến thời điểm này, Hà Nội không phát hiện bất kỳ một sản phẩm Rượu nếp 29 Hà Nội độc nào” - Phó Giám đốc Sở Công thương Hà Nội Nguyễn Thị Như Mai nói.

Cơ quan quản lý không biết giấy phép hết hạn?

Có hay không sự buông lỏng quản lý đối với một Cty liên tiếp có vi phạm? Tại sao có khoảng thời gian cấp giấy phép giữa hai Sở Y tế và Công thương “vênh” nhau gần nửa năm (ngày 6/1/2010 Sở Công thương HN cấp giấy phép sản xuất rượu mạnh nhưng phải đến 20/5/2010 thì Sở Y tế HN mới có chứng nhận tiêu chuẩn sản phẩm)?

Bà Mai Thị Hồng Hạnh, Phó Chánh thanh tra Sở Y tế Hà Nội cho hay, tất cả đều do quy định cơ sở SXKD rượu phải có giấy cấp phép sản xuất rồi mới cần giấy chứng nhận tiêu chuẩn sản phẩm. Song, bà Mai lại không thể trả lời ở góc độ cơ quan quản lý mà không biết một Cty có nhiều sai phạm nhưng toàn bộ giấy phép đã hết hạn.

Còn với bà Nguyễn Thị Như Mai, Phó Giám đốc Sở Công thương Hà Nội thì, Sở chỉ là cơ quan tham mưu cho UBND thành phố và chịu trách nhiệm cấp phép cho các cơ sở sản xuất kinh doanh rượu.

Tuy nhiên, theo quy định, 6 tháng/lần doanh nghiệp, cá nhân phải tự mang các mẫu sản phẩm đi kiểm nghiệm và chịu trách nhiệm trước pháp luật về chất lượng rượu bán ra trên thị trường. Các cơ quan quản lý chỉ làm nhiệm vụ hậu kiểm. Cũng theo bà Mai, hiện trên địa bàn có 42 cơ sở sản xuất kinh doanh rượu, trong đó 30 cơ sở được Sở Công thương cấp giấy chứng nhận, 12 cơ sở đang làm thủ tục xin cấp phép sản xuất rượu thủ công.