Đây là một chủ trương mang tính thông lệ và đầy phập phồng, bởi Covid-19 đang diễn biến phức tạp trên khắp cả nước. Năm nay dĩ nhiên sẽ khó có ngày “toàn dân đưa trẻ đến trường”, nhưng bắt đầu năm học mới cũng không phải chuyện đơn giản.
Tỉnh Bắc Ninh và tỉnh Hà Tĩnh chấp nhận lùi thời gian tựu trường đến khi có thông báo mới, còn tỉnh Sơn La tạm nghỉ học đến khi có thông báo mới. Riêng TP.HCM và các tỉnh miền Nam căng thẳng giãn cách xã hội thì câu chuyện tựu trường càng mơ hồ hơn.
Nghĩa là, thời điểm ấn định tựu trường của Bộ Giáo dục & Đào tạo trở thành “thông báo cũ” khi mỗi địa phương phải căn cứ tình hình thực tế chống dịch để có “thông báo mới”.
Không ai tiên liệu được tác hại khôn lường của virus corona. Hệ lụy chia đều cho mọi ngành, mọi nghề và mọi người. Do vậy, không thể cưỡng cầu một mùa tựu trường theo cách chủ quan của những nhà hoạch định công tác giáo dục.
Hiện nay, sách giáo khoa vẫn chưa thể cung cấp cho các trường học, thì thầy cô giáo giảng dạy bằng cách nào? Sách điện tử ư? Đó là điều chưa được dự trù ở những đô thị nhộn nhịp, chứ đừng nói đến vùng nông thôn hẻo lánh. Vì vậy, học trực tuyến cũng chỉ là một mơ ước đối với đại bộ phận thầy trò.
Học trực tuyến vốn là một phương pháp hữu hiệu ở bậc đại học, đề cao tinh thần tự giác và ý thức cầu tiến. Học sinh bậc trung học phổ thông không dễ tiếp thu online, học sinh bậc trung học cơ sở càng không dễ tiếp thu online. Học sinh bậc tiểu học rất khó học online, và học sinh vừa vào lớp 1 thì càng khó học online. Chưa cần bàn đến chất lượng, mà ngay cả việc tiếp cận hình thức học trực tuyến cũng đầy nhọc nhằn.
Rào cản công nghệ là một thách thức với giáo viên, mà phương tiện công nghệ là một trở ngại với học sinh nghèo ở những nơi khó khăn. Lo miếng ăn thời Covid-19 đã gian nan rồi, huống hồ bắt phụ huynh phải mua sắm máy tính cho con học trực tuyến.
Chính giữa hoàn cảnh tựu trường ngổn ngang bây giờ, mới thấy sự bất cập của nhiều bộ sách giáo khoa. Cái tivi rất thông dụng và rất quen thuộc với lứa tuổi học sinh, nhất là học sinh tiểu học. Bộ Giáo dục & Đào tạo có thể phối hợp với Đài truyền hình Việt Nam và Sở Giáo dục & Đào tạo cũng có thể phối hợp với Đài truyền hình địa phương, để có chương trình dạy học qua màn ảnh nhỏ.
Thế nhưng, giáo viên được mời thu hình thì biết chọn bộ sách nào để trình bày? Và học sinh không có sách giáo khoa trên tay thì hướng mắt lên màn hình không khác gì thưởng thức một chương trình giải trí.
Mùa tựu trường 2021-2022, cả thầy và trò đều lúng túng bước vào năm học mới. Bài học được hấp thụ trọn vẹn duy nhất, có lẽ là thói quen tập thích ứng với cuộc sống nhiều ưu tư thời Covid-19.
