Nên "chia tay" IR 50404

Nông dân thu hoạch lúa hè thu (HT) ở ĐBSCL đang phải ngậm đắng vì giá thành SX lúa cao hơn giá bán từ 3-4 triệu đồng/ha, đặc biệt là lúa IR 50404.

>> Lúa IR 50404 trên 60% diện tích
>> Bi kịch IR50404
>> Lại canh cánh nỗi lo IR 50404
>> Nghe IR 50404, thương lái... bỏ đi
>> ĐBSCL: Nguy cơ lúa IR 50404 lại tràn đồng
>> Giải pháp nào cho IR50404?

Cuối vụ lúa ĐX 2011-2012, giá lúa IR 50404 xuống thấp nông dân kêu trời. Lúc đó ngành nông nghiệp các tỉnh ĐBSCL rất lo lắng việc để lúa ứ đọng trong dân. Sự gia tăng đột biến giống lúa IR 50404 chiếm 27,6% diện tích trong vụ lúa ĐX vừa qua rất đáng lo ngại. Trước tình hình tiêu thụ lúa gạo và xuất khẩu đang gặp khó khăn Cục Trồng trọt khuyến cáo nông dân vụ HT 2012 nông dân không nên trồng giống IR 50404 sẽ rất khó tiêu thụ.

Nông dân phơi lúa trữ lại chờ giá

Ông Trương Thanh Phong, Chủ tịch Hiệp hội Lương thực Việt Nam (VFA) cũng lên tiếng khuyến cáo các địa phương: Vụ HT nông dân nên trồng lúa theo nhu cầu thị trường, lúa chất lượng cao là tốt nhất. Đối với giống IR 50404 hạn chế, không nên trồng quá nhiều do thời tiết không thuận lợi, hạt gạo bị bạc bụng, phẩm chất thấp và không thể cạnh tranh gạo cấp thấp với thế giới.

Vụ HT 2012 các tỉnh quyết liệt khuyến cáo nông dân không trồng giống IR 50404 lý do 6 tháng cuối năm sẽ rất khó khăn về thị trường. Theo đó diện tích gieo trồng IR 50404 là phải dưới 10% tính cả vùng trong vụ HT. Thế nhưng, đến thời điểm xuống giống lúa hè thu 2012 thì DN lại đẩy giá thu mua lúa IR 50404 tương đương với giống hạt dài thế là nông dân ồ ạt chạy theo. Và hậu quả là giá lúa IR 50404 xuống thấp, lúa hạt dài, lúa chất lượng cao cũng giảm theo.

UBND tỉnh Hậu Giang đã chỉ đạo cho các địa phương là khống chế lúa IR50404 ở mức 10% dù giá cao, nhưng thực tế nông dân đã gieo sạ đến 20%. Bà Trần Hồng Tim, Trưởng phòng NN-PTNT huyện Vị Thủy, Hậu Giang nói: Từ đầu vụ ngành nông nghiệp chỉ đạo khống chế diện tích xuống giống lúa IR 50404 dưới 10%, nhưng thực tế đến lúc xuống giống thì DN thu mua loại lúa này giá cao. Bà Thị Bành, một nông dân ở ấp 4, xã Xà Phiên, huyện Long Mỹ (Hậu Giang) thu hoạch 5 công lúa IR50404 bán giá chỉ với 3.500 đ/kg.

Ở tỉnh Vĩnh Long nông dân thu hoạch lúa chất đầy nhà cũng chẳng tìm được thương lái để bán. Ông Tống Minh Châu, ở xã Tân Phú, huyện Tam Bình vừa thu hoạch 1,6 ha lúa HT và đang kêu lái bán lấy tiền trả mua phân, thuốc BVTV nhưng chưa bán được hạt nào.

Ông Châu nói: Có lúa kêu bán không được tức, thương lái ghé lại xem qua loa rồi bỏ đi. Còn ông Lê Văn Chiến cùng ấp thu hoạch được gần 5 tấn lúa chở về chất trong nhà thương lái đặt tiền cọc 1 triệu đồng rồi bỏ đi biệt. Gọi điện thì họ trả lời giá lúa sụt quá, đợi vài bữa nữa giá tăng thì đến cân, còn không đợi được thì cứ bán cho người khác. Thế là ông Chiến đành kêu thương lái bán với giá 4.300 đ/kg, giảm gần 1.000 đ/kg so với đầu tháng 6. Ông Lê Văn Năm, nông dân trồng lúa ở huyện Mang Thít thì nói rằng: Mức giá này thu hoạch lúa HT bán xong lỗ nặng.

Tại Sóc Trăng, bà Dương Thị Cương, nông dân SX giỏi ở xã Long Phú, huyện Long Phú trong kho còn gần 100 tấn lúa chưa bán được. Bà Cương cho biết: Liên hệ với các mối quen đều trả lời chưa mua, cũng chẳng báo giá. Ông Lê Văn Lê, Chủ nhiệm HTX Bình Hoà, xã Bình Thành, huyện Thanh Bình (Đồng Tháp) tính toán: Giá thành SX lúa HT năm 2012 từ 4.500-5.000 đ/kg, nếu giá lúa ở mức 4.200-4.300 đ/kg như hiện tại thì nông dân lỗ 3-4 triệu đồng/ha. Đối với nông dân trồng lúa IR50404 mức lỗ có thể lên tới trên 6 triệu đ/ha.

Ông Lê nói: Nông dân nào cố tình trồng lúa IR50404 đau đã đành, đằng này những nông dân chọn giống trong bộ giống khuyến cáo của Bộ NN-PTNT cũng lâm vào cảnh khốn khó.