Lợi dụng ngành điều VN phải nhập tới 50% nguyên liệu, nhiều đối tác XK điều thô nước ngoài đã “bày binh bố trận” cho hàng loạt DN VN sập bẫy lừa với số tiền thiệt hại lên đến hàng triệu USD.
Theo ông Đặng Hoàng Giang - TTK Hiệp hội Điều VN (Vinacas), chỉ trong 6 tháng đầu năm 2010 đã có tới 11 đơn thư khiếu nại gửi tới Vinacas, trong đó hầu hết liên quan đến nhập điều thô. “Đây là năm DN điều VN bị lừa gây thiệt hại nhiều nhất và lớn nhất từ trước đến nay” – ông Giang nói. Trong số này, tiêu biểu là hai trường hợp ký kết NK điều thô của Cty Hà Mỵ (Bình Phước) và Cty N.T.G (Ninh Thuận).
Bà Nguyễn Thị Mỵ - TGĐ Cty Hà Mỵ (Bình Phước) cho biết, do nhu cầu cấp bách về nguồn nguyên liệu điều thô để chế biến XK, Cty Hà Mỵ kết hợp với một số Cty khác ký hợp đồng nhập nguyên liệu với hy vọng mua được giá rẻ, không ngờ lại bị đối tác cho “dính chùm”. Cụ thể, sau khi đối tác là Cty North Waves (Hồng Kông) đến chào mời NK điều thô, Cty Hà Mỵ đã ký 6 hợp đồng trị giá trên 2 triệu USD; các Cty kết hợp với Hà Mỵ gồm Cường Thịnh Phát, Tân Hoà, Tân Việt Thắng, Thu Tùng, Thiện Ân, Song Hỷ cũng ký tổng cộng 12 hợp đồng trị giá hàng trăm nghìn USD với North Waves.
Tuy nhiên, sau khi hợp đồng được ký kết, đặc biệt Cty Cường Thịnh Phát và Song Hỷ đã chuyển một phần tiền trước cho North Waves, nhưng đến nay số hàng điều thô vẫn bặt vô âm tín. Bà Mỵ cho biết, khi chúng tôi liên hệ thì North Waves liên tục yêu cầu chỉnh sửa hợp đồng, sửa LC, sau đó Hà Mỵ nhiều lần yêu cầu thông báo cụ thể lịch thực hiện nhưng số hàng vẫn không được North Waves giao. Khi LC hết hạn, Hà Mỵ nhiều lần yêu cầu North Waves sang gặp gỡ khách hàng để giải thích và thương lượng nhưng North Waves luôn tìm cách tránh né, không thèm nghe điện thoại và dứt khoát giữ…im lặng. “Trước tình hình này, chúng tôi đang tập hợp hồ sơ để yêu cầu khởi tố North Waves” – bà Mỵ bức xúc nói. Nhưng kiện được hay không thì chưa dám chắc.
Tương tự, ông Đào Văn Chân - TGĐ Cty N.T.G (Ninh Thuận) cho biết, Cty AAA.Trading (trụ sở ở Canada) do ông Bipin Kumar Jha (quốc tịch Singapore) ký kết hợp đồng bán cho N.T.G 1.201 tấn trị giá 844.335 USD. Sau đó, tiền và hàng đã được hai bên thực hiện đầy đủ. Tuy nhiên, khi lô hàng được Vinacontrol giám định mới vỡ lở ra là chất lượng rất thấp, không đáp ứng phẩm chất như hợp đồng đã ký. Cty N.T.G dứt khoát trả lại hàng cho Cty AAA.Trading vì vi phạm hợp đồng. Tuy nhiên, thay vì nhận lại lô hàng, Cty nước ngoài đề nghị Cty N.T.G giúp họ gia công thành sản phẩm nhân điều để XK, toàn bộ chi phí Cty AAA.Trading sẽ chi trả.
Thêm một lần nữa cả tin, Cty N.T.G đã gia công chế biến toàn bộ 1.201 tấn nguyên liệu, thu lại hơn 200 tấn điều thành phẩm với chi phí gia công là 180.383 USD. Sau khi đã hai lần đưa Cty N.T.G vào “bẫy”, Cty AAA.Trading lại mật ngọt bán lại hơn 200 tấn nhân điều này với tổng số tiền là 581.008 USD cho chính Cty N.T.G, đồng thời “hứa” sẽ hoàn trả số tiền chênh lệch vì bán điều thô kém phẩm chất và tiền gia công thành nhân điều, tổng số nợ là 443.710 USD. Trước tình hình này, Vinacas đang xem xét tổ chức một nhóm DN lớn đứng ra đàm phán, ký hợp đồng nhập toàn bộ nguyên liệu điều thô theo nhu cầu đăng ký của các hội viên nhằm giảm giá thành, hạn chế rủi ro đã và đang xảy ra.
Sau khi thỏa thuận trên được nhất trí, Cty AAA.Trading chỉ hoàn trả cho Cty N.T.G 119.971 USD. Toàn bộ số nợ còn lại là 323.738 USD đã bị AAA.Trading “ăn quỵt”. Hiện đại diện của Cty AAA.Trading đã “lặn” mất tăm, đồng thời Cty N.T.G còn nhận thêm một tin “sét đánh”: AAA.Trading đã bị phá sản tại Canada. Trao đổi với NNVN, ông Đào Văn Chân bức xúc cho biết, chúng tôi vừa có đơn gửi tới Phòng CSĐT tội phạm về QLKT và chức vụ (PC15) Công an TPHCM, yêu cầu khởi tố vụ án hình sự về việc chiếm đoạt tài sản của ông Bipin Kumar Jha. Tuy nhiên, trả lời về khả năng thành công trong việc đòi lại số tiền, ông Chân lo lắng thừa nhận là cũng khá…mù mịt.
Theo ông Nguyễn Thái Học - Chủ tịch Vinacas, các DN VN phải hết sức cảnh giác, biết chọn lựa những đối tác uy tín khi ký hợp đồng NK. “Hiện Ban chấp hành Vinacas cũng đã giao cho Ban pháp chế giúp các DN tập hợp hồ sơ xử lý và hướng dẫn khởi tố các đối tượng này”. Tuy nhiên, đại diện Ban pháp chế Vinacas cho biết, rắc rối nhất hiện nay là đối tượng lừa đảo có quốc tịch nước ngoài và luôn lẩn trốn. Vì thế, kiện mà vẫn mờ mịt hy vọng.
