Những nụ cười tươi rói và cái tết ấm áp ở vùng lũ quét Bát Xát

Tiết trời se lạnh, lây phây mưa, khắp cánh đồng, người dân đang bẻ từng bắp ngô, vỡ từng luống khoai đem bán.

Niềm vui được mùa khoai của người dân xã Quang Kim
 

Cơn lũ ngày 5/8/2016 quét qua, san phẳng nhiều diện tích lúa, ao hồ của người dân Quang Kim. Không thể khắc phục, người dân đã chuyển đổi sang SX các giống cây trồng khác để tránh cái đói dịp giáp Tết. Ngay sau đó, Bộ trưởng NN-PTNT Nguyễn Xuân Cường đã về kiểm tra, yêu cầu Trung tâm Khuyến nông Quốc gia cùng Sở NN-PTNT tỉnh Lào Cai xây dựng dự án nuôi gà, cá, đưa giống ngô, khoai năng suất, chất lượng chung tay cùng người dân vùng lũ.

Ba tháng qua đi, màu xanh đã trở lại, thay thế cho màu của bùn, của sỏi đá. Năm tháng, những cánh đồng ngô, khoai xanh mướt đã nhả vàng. Khắp nơi là màu vàng của ngô, của khoai. Những giọt nước mắt của những người nông dân vùng lũ đã không còn. Thay vào đó là những nụ cười tươi rói, tràn ngập niềm vui.

Bà Vàng Thị Đáy, thôn Làng Tỏ, xã Quang Kim, vừa vỡ luống khoai vừa trò chuyện cùng chúng tôi. Bà Đáy bảo, đợt lũ về, lúa má bị quét sạch, cả nhà ai cũng nghĩ sẽ mất Tết. Nhưng rất may được Nhà nước quan tâm hỗ trợ khoai giống để khôi phục SX. “Nhà tôi được hỗ trợ khoai giống, lân để bón, được hướng dẫn cả kỹ thuật SX. Hiện nhà tôi dỡ bán được gần hết số khoai rồi, chắc cũng được 7 – 8 tấn. Giá cũng được 10 nghìn đồng/kg. Hết vụ chắc cũng được kha khá tiền”.

Bà Vàng Thị Đáy, thôn Làng Tỏ phấn khởi khoe thu được khá khá tiền từ khoai
 

Tôi bảo bà Đáy, vậy thì năm nay phải ăn Tết to rồi, gia đình định mổ mấy con lợn, mấy con bò đây? Bà Đáy cười lớn bảo, không có đâu, mổ một con lợn là đủ ăn Tết rồi. Tiền còn thừa sang năm dành việc khác chứ.

Anh Vùi A Lùi, thôn Làng Kim 2 có 0,5ha đất SX bị lũ vùi lấp. Gia đình anh được chính quyền xã tạo điều kiện cho mượn thêm 1,5ha đất để tái trồng ngô. “Thực sự tôi vô cùng cảm ơn Nhà nước đã quan tâm, giúp chúng tôi khôi phục SX sau bão lũ. Chỗ ngô giống được hỗ trợ giờ đây vợ chồng tôi đang thu hoạch. Sản lượng chắc cũng được khoảng 10 tấn. Nếu tính cả khoai, cá bán đi chắc thu được 60 triệu đồng. Tết này, chúng tôi sẽ vui và phấn khởi lắm. Vừa có tiền ăn Tết, vừa có lương thực chăn nuôi mà”, anh Lùi rưng rưng.

Nụ cười trên cánh đồng ngô vàng ruộm
 

Chúng tôi tìm về thông Làng San 2, nơi có nhiều nhà dân suýt bị lũ cuốn trôi, phải di dời đến nơi ở khác. Trong căn nhà mới, ông Hù A Chin, 73 tuổi, tay run run rót chén nước mời khách. Nhà cũ của ông Chin sát bờ sông. Nước lũ tràn về quá nhanh, ngập đến nửa mét, ông Chin cùng con cháu mới tá hỏa bỏ của chạy lấy người. Ông Chin bảo, toàn bộ tài sản trong nhà bị nước lũ cuốn trôi, không ai bị sao là may rồi.

Sau cơn lũ, gia đình ông Chin được hỗ trợ chuyển đến nơi ở mới, xây cất lại nhà cửa. Ngoài số tiền hỗ trợ, mỗi người trong làng giúp vài ngày công là có nhà mới để ở. Nhân dịp Tết Nguyên đán cận kề, lãnh đạo xã Quang Kim lại chia nhau đi thăm hỏi, động viên những gia đình như ông Chin. Cầm chiếc màn tuyn từ tay anh Nguyễn Văn Lực, Phó Chủ tịch UBND xã Quang Kim mà ông Chin rưng rưng khóe mắt.

Chia sẻ với chúng tôi, anh Lực cho biết, ngay khi cơn lũ đi qua, chính quyền địa phương đã hỗ trợ mọi nguồn lực, đặc biệt ưu tiên những hộ bị thiệt hại để họ sớm ổn định đời sống, khôi phục SX. Riêng dự án hỗ trợ SXNN từ ngành NN-PTNT, xã đã phối hợp chặt chẽ với các đơn vị hướng dẫn người dân SX sao cho đúng quy trình. Đến nay, có thể khẳng định dự án này thành công ngoài mong đợi.

Lãnh đạo xã Quang Kim thăm hỏi, tặng quà gia đình bị ảnh hưởng do cơn lũ
 

Theo anh Lực, 26ha khoai đã và đang thu hoạch được khoảng 40%, sản lượng dự kiến đạt khoảng gần 300 tấn. Hiện tại, HTX Song Kim đang tiến hành thu mua cho người dân với giá chung là 10 nghìn đồng/kg. Số lượng khoai còn lại, HTX sẽ cố gắng thu mua hết và tìm đầu ra tốt hơn cho người dân. Có một điều hơi đáng tiếc, đó là khi tổng kết dự án, một HTX có trụ sở tại Sa Pa cam kết, sẽ thu mua toàn bộ 300 tấn khoai nói trên. Tuy nhiên, đến nay, khoai đã thu được non nửa, vẫn không thấy bóng dáng của đơn vị này.

Đã thành cái lệ, nhiều năm qua, người dân Quang Kim luôn được chính quyền địa phương hỗ trợ số tiền 50 nghìn đồng/hộ để tổ chức một buổi liên hoan tại nhà văn hóa, gọi là ăn Tết chung. Mỗi nhà đại diện một người đi dự. Năm nay, họ cũng mổ gà, mổ lợn, uống với nhau vài ly rượu, chúc nhau năm mới mạnh khỏe, cũng để động viên nhau quên đi những chuyện buồn của năm cũ. Mong cho năm mới mùa màng bội thu, lúa ngô đầy bồ…

Trải qua một năm đầy khó khăn, nhưng người dân Quang Kim vẫn vui mừng làm cỗ, đón một cái Tết chung đầm ấm