Nhiều loại sản phẩm từ hạt giống, nguyên liệu đến sản phẩm chế biến trên thị trường TPHCM đều phát hiện thuộc dòng biến đổi gen. Có loại đã quá “date” nhưng vẫn được đưa vào VN, có loại chỉ được dùng trong công nghiệp nhưng lại đưa vào chế biến thực phẩm. Điều này làm nhiều người bất ngờ. 
Ảnh minh họa
Một báo cáo khoa học của TT Kỹ thuật Tiêu chuẩn Đo lường Chất lượng 3 (Quatest3) vừa được nghiệm thu mới đây cho thấy, tuy tài liệu chỉ lưu hành “nội bộ” nhưng cũng khiến cho nhiều người “giật mình”, bởi sau khi cơ quan này chọn ngẫu nhiên 323 mẫu nông sản thực phẩm gồm bắp, đậu nành, khoai tây, gạo, cà chua ở 17 chợ, siêu thị và các cửa hàng bán lẻ tại TPHCM đem đi kiểm nghiệm thì đã cho kết quả tới 1/3 số mẫu là sản phẩm có biến đổi gen (genetically modified–GMO).
Thị trường đã có...từ lâu
Nhiều nhất trong các mẫu thực phẩm có sử dụng công nghệ biến đổi gen là bắp (ngô). Trong 95 mẫu được phân tích, có đến 45 mẫu được phát hiện có biến đổi gen (GMO), trong đó có 6 mẫu hạt giống, 25 mẫu nguyên liệu gồm bắp hạt, bắp trái, bột bắp 3 và 14 mẫu chế biến từ bắp. Đặc biệt, có 9 mẫu GMO có nguồn gốc NK từ Thái Lan, Singapore, Mỹ, Úc, Trung Quốc. Thậm chí có mẫu như dòng bắp BĐG Bt176, đã hết hạn đăng ký cho lưu hành (theo tiêu chuẩn của cộng đồng chung Châu Âu), nhưng vẫn xuất hiện tại VN.
Tương tự là các sản phẩm đậu nành với 81 mẫu được kiểm định thì xác định 29 mẫu nhiễm GMO, trong đó có 5 mẫu là hạt giống, 5 mẫu nguyên liệu và 19 mẫu chế biến từ đậu nành. Kế tiếp là khoai tây và sản phẩm từ khoai tây, trong 34 mẫu phân tích có đến 15 mẫu là GMO. Đáng chú ý, Quatest3 phát hiện, trong số các mẫu khoai tây nhập vào Việt Nam, có dòng EH 92-527-1, chỉ sử dụng làm nguyên liệu cho SX công nghiệp (giấy), nhưng đã được dùng làm thực phẩm.
Ngoài ra, các loại thực phẩm đậu nành, cà chua, đậu Hà Lan cũng được xác định là nhiễm GM với tỉ lệ khá cao từ 20–35% số mẫu được thử. Riêng đối với gạo, có 56 mẫu gạo và các sản phẩm có nguồn gốc từ gạo sau khi sàng lọc phân tích cũng đã xác định có 11 mẫu nhiễm GMO, nhưng điều đáng mừng là không thuộc 2 dòng biến đổi gen LLrice 62 và LLrice 601, trong đó gạo biến đổi gen Llrice 601 là dòng gạo đang bị cấm lưu hành trên thị trường. Kết luận của Quatest3 cho rằng, có khoảng 34,37% nông sản nguyên liệu và một số sản phẩm chế biến có mặt của GMO là rất rõ rệt với độ tin cậy lên đến 95%!.
Điều đáng nói hơn, tất cả các mẫu phân tích được xác định có GMO dù ở dạng hạt giống, nguyên liệu sơ chế hay sản phẩm chế biến thì trên bao bì, nhãn mác đều không có bất cứ một dòng thông tin nào về “sản phẩm có sử dụng cộng nghệ chuyển gen” theo quyết định 212 của Thủ tướng Chính phủ ban hành từ năm 2005. Theo ông Hoàng Lâm, PGĐ Quatest3 tiết lộ: “Trong năm 2009, có hơn 90 mẫu của các đơn vị chủ động mang tới Quatest3 nhờ phân tích xác định GMO. Thời gian gần đây, đã có nhiều yêu cầu kiểm nghiệm GMO khắt khe hơn”.
Không biết quản lý...kiểu gì
Theo KS Trần Thị Mỹ Hiền (Quatest3) dù chưa được chính thức cho phép, nhưng hiện cây trồng GMO như bắp, lúa và bông đã có mặt trên đồng ruộng tại Việt Nam. Một số nơi bắp GMO được trồng lẫn với cây cùng loại bình thường (TPHCM, Đồng Nai, Bình Dương)
Trong khi đó, ông Đỗ Gia Phan- PCT kiêm Tổng thư ký Hội Bảo vệ người tiêu dùng VN cho biết, về vấn đề thực phẩm GMO, ngay cả thế giới cũng có hai trường phái ủng hộ và không ủng hộ. Hậu quả của việc ăn thực phẩm GMO có ảnh hưởng gì đến sức khỏe con người không thì chưa ai chứng minh bằng khoa học được. Chính vì thế, thế giới cũng đưa cho người tiêu dùng quyền được lựa chọn khi thông tin còn nhiều chiều. Quyền này được thể hiện bằng việc các DN nếu SX thực phẩm GMO thì phải ghi nhãn cụ thể để thông báo cho người tiêu dùng biết.
Theo quy định của Nhà nước, sản phẩm loại này phải được công bố trên bao bì nhãn hiệu, thế nhưng qua 5 năm nay gần như không ai thực hiện cả. Trong khi đó, thực phẩm chế biến từ nguyên liệu biến đổi gen vẫn vào nước ta cả công khai lẫn giấu mặt.
