Bỗng dưng viêm da dị ứng
Theo các chuyên gia da liễu, viêm da dị ứng có thể xảy ra ở mọi lứa tuổi, ngay từ sơ sinh cho đến người trưởng thành. Khoảng 10-20% trẻ em toàn thế giới bị mắc bệnh viêm da dị ứng, trong khi đó người lớn là 2-5%.
Bác sĩ chuyên khoa II Võ Thị Đoan Phượng, Trưởng khoa Lâm sàng 1 (Bệnh viện Da Liễu TP.HCM) cho biết, có nhiều nguyên nhân dẫn đến viêm da dị ứng như thời tiết, thức ăn, mỹ phẩm, dị ứng các loại vải không thông thoáng hay có thể làm trầy da; hoặc tiếp xúc với các tác nhân khác như chất nickel - một kim loại được tìm thấy ở trang sức và đồng hồ, các chất tẩy rửa; căng thẳng, mất ngủ, đổ mồ hôi…
Chính vì vậy, đối với từng trường hợp cụ thể cần được các bác sĩ thăm khám để tìm hiểu rõ nguyên nhân, triệu chứng và có phương án điều trị sẽ giúp người bệnh tránh được những biến chứng do viêm da dị ứng gây ra.
Bác sĩ Phượng cho biết, viêm da dị ứng là những phản ứng của cơ thể đối với những tác nhân từ bên ngoài mà cơ thể không phù hợp. Biểu hiện của viêm da dị ứng thường rất đa dạng, trường hợp nhẹ đôi khi bệnh nhân chỉ cảm thấy ngứa rát, nóng, khó chịu mà không hề có biểu hiện gì trên da. Những trường hợp nặng hơn sẽ thấy xuất hiện đỏ ra, nổi mụn nước ở trên nền hồng ban đỏ. Nặng hơn có thể bị trầy da, chảy nước, sau đó sẽ đóng mài. Một số nặng hơn nữa có thể nổi bóng nước.
“Bệnh viêm da dị ứng không lây sang người khác. Nếu điều trị không đúng, không chính xác, chủ quan, có thể gây ra những hậu quả đáng tiếc như có thể bị nhiễm trùng nặng thêm”, BS Phượng khuyến cáo.
Cũng theo bác sĩ Võ Thị Đoan Phượng, điều trị viêm da dị ứng cần tìm hiểu rõ tác nhân gây dị ứng là gì để để tránh không được tiếp xúc những chất đó nữa. Bên cạnh đó, đối với những trường hợp nặng, bác sĩ sẽ cho những thuốc điều trị đặc hiệu để bôi hoặc uống cũng như dưỡng da lại.
“Nhiều trường hợp không để ý khi có vết thương lại sử dụng nghệ để bôi với mong muốn giúp vết thương mau lành, đẹp hơn không để sẹo; hay như nhiều trường hợp phụ nữ sau sinh sử dụng phương pháp dân gian để bôi nghệ. Tuy nhiên, chính điều này sẽ khiến vết thương, da càng nặng hơn, chảy nước và đỏ”, bác sĩ Đoan Phượng chia sẻ.
Bệnh nhân bị kích ứng da do sử dụng rượu gừng nghệ.
Như mới đây, nữ bệnh nhân P. 37 tuổi, ngụ quận 7 đến khám tại Bệnh viện Da Liễu TP.HCM trong tình trạng da toàn thân nổi sẩn đỏ, ngứa, rát sau vài ngày sử dụng “rượu gừng nghệ hạ thổ” làm đẹp cho phụ nữ sau sinh giúp da sáng, cơ thể săn chắc, thon gọn.
Việc dùng gừng và nghệ ngâm với rượu để làm đẹp hiện chưa được khoa học chứng minh và tiềm ẩn một số nguy cơ. Rượu thoa lên da diện rộng sẽ gây khô da, làm tổn thương lớp thượng bì. Tinh chất trong nghệ và gừng khi ngâm với rượu rất dễ gây kích ứng da, nhất là ở những người có cơ địa dị ứng và làn da nhạy cảm. Da sẽ bị viêm, nổi sẩn đỏ, ngứa rát… rất khó chịu.
Người mắc bệnh viêm da dị ứng thường phải chịu một số các vấn đề khác như thiếu ngủ, căng thẳng, thiếu tự tin… Chính vì vậy, để giúp tình trạng viêm da dị ứng được cải thiện, người bệnh cần thay đổi sống để việc kiểm soát bệnh hiệu quả hơn như giữ nhiệt độ và độ ẩm trong phòng thấp để tránh đổ mồ hôi; mặc các loại quần áo mềm với da như cotton; giặt đồ mới trước khi mặc để loại bỏ các chất nhuộm gây kích ứng da và vải thừa; sử dụng các sản phẩm làm ẩm theo hướng dẫn của bác sĩ để giúp làm giảm ngứa và do đó ít gãi hơn; tắm vòi sen thay vì ngâm bồn, nhưng nhiệt độ không được quá nóng, không tắm quá 10 phút; thư giãn và tập thể dục để giảm căng thẳng.
Đề phòng thủ phạm... ánh nắng!
Chị Nguyễn Thanh Lam (49 tuổi, ngụ quận Thủ Đức) cho biết, sau dịp nghỉ lễ 30-4 chị cùng gia đình đi tắm biển. Đến nay, chị thấy xuất hiện ở vùng da cổ và ngực, lưng có nhiều mảng đỏ, thậm chí có những chỗ nổi mụn nước khiến cho chị cảm giác ngứa ngáy, khó chịu và đặc biệt là mất thẩm mỹ, khiến chị không dám mặc áo sát nách, hở cổ...
Theo bác sĩ chuyên khoa II Vũ Thị Phương Thảo, Phó trưởng phòng Kế hoạch Tổng hợp (BV Da Liễu TP.HCM) cho biết, đối với trường hợp chị Thanh Lam được chẩn đoán là “phát ban đa dạng do ánh sáng”. Theo ghi nhận, có khoảng 10% dân số bị phát ban đa dạng do ánh sáng.
Đây là một phản ứng da khi tiếp xúc với ánh nắng mặt trời chỉ với thời gian khoảng 20 phút trở lên sẽ xuất hiện những nốt đỏ, mảng đỏ cho đến mụn nước, bóng nước và có thể gây ngứa, nóng rát.
Có nhiều trường hợp phát ban có thể xảy ra ngay cả khi tiếp xúc với ánh nắng xuyên qua cửa sổ và một số trường hợp xảy ra với bóng đèn huỳnh quang. Tuy nhiên, chưa có một bằng chứng cụ thể nào chứng minh về cơ chế mà ánh sáng gây phát ban.
Theo bác sĩ Vũ Thị Phương Thảo, phát ban thường xuất hiện sau khi bệnh nhân đi chơi, tiếp xúc với ánh nắng hoặc đến những quốc gia có nhiều nắng. Thường nữ giới dễ bị nhiều hơn nam. Bệnh thường khởi phát trước năm 30 tuổi và có khuynh hướng nặng dần theo thời gian.
“Mọi loại da đều có thể bị nhưng thường gặp ở người da sáng màu. Bệnh không lây và không liên quan đến ung thư da. Bệnh được chẩn đoán dựa trên biểu hiện của phát ban và tiền sử tiếp xúc với ánh nắng.
Hiện vẫn chưa có thuốc trị khỏi hẳn phát ban đa dạng do ánh sáng. Tuy nhiên, có thể phòng ngừa tái phát bằng cách tránh tiếp xúc với ánh nắng và sử dụng kem chống nắng. Ngoài ra, đối với một số người, bệnh có thể tự thoái lui sau một vài năm khi da trở nên dung nạp hơn với ánh nắng”, bác sĩ Vũ Thị Phương Thảo cho biết.
Để phòng bệnh hoặc ngừa bệnh tái phát, bác sĩ Vũ Thị Phương Thảo cho hay, cần hạn chế tiếp xúc với ánh nắng trong khoảng thời gian 11 giờ trưa đến 3 giờ chiều. Khi đi bơi cần sử dụng kem chống nắng, thoa trước khi ra nắng 15 – 30 phút, lặp lại mỗi 2 giờ. Đồng thời, cần phối hợp thêm với các biện pháp khác như mặc quần áo dài tay, ở trong bóng râm… Khi có biểu hiện của bệnh, cần đến các cơ sở y tế có chuyên khoa da liễu để được khám, tư vấn và điều trị phù hợp.
Loại kem nào bảo vệ da?
Chỉ số tia UV vào thời điểm nắng gắt tại TP.HCM thường đạt mức 11, mức độ có thể gây hại đến sức khỏe người dân, gây ra những ảnh hưởng như bỏng nắng, lão hóa da và thậm chí là cả ung thư da.
Vì vậy, việc sử dụng kem chống nắng đúng cách là điều hết sức cần thiết và quan trọng.
Thạc sĩ – bác sĩ Phan Ngọc Huy, Khoa Thẩm mỹ da (Bệnh viện Da Liễu TP.HCM) khuyến cáo, cần chọn kem chống nắng phổ rộng để có thể giúp bảo vệ da khỏi tác hại của tia cực tím UVA và UVB.
“Chúng ta cần sử dụng các loại kem chống nắng có chỉ số SPF Từ 30 trở lên. Chỉ số SPF Cho chúng ta biết được khả năng lọc tia UVB Của kem chống nắng đó. Ví dụ như kem chống nắng có chỉ số SPF 15 Thì có khả năng lọc đến 93% lượng tia UVB. Còn kem chống nắng có chỉ số SPF 30 thì có khả năng lọc đến 97% tia UVB”, bác sĩ Phan Ngọc Huy chia sẻ
Cũng theo bác sĩ Huy nên chọn kem chống nắng có tính kháng nước khi bạn đổ mồ hôi nhiều hoặc tiếp xúc lâu với môi trường nước như đi bơi, đi tắm biển. Có hai loại kem chống nắng kem chống nắng kháng nước duy trì hiệu quả trong 40 phút, và kem chống nắng rất kháng nước duy trì hiệu quả trong 80 phút.
Trẻ em trên sáu tháng tuổi cũng cần sử dụng kem chống nắng khi các bé vui chơi ngoài trời. “Thường kem chống nắng dành cho trẻ em sẽ có hình ảnh hoặc dòng chữ “trẻ em (children, baby)” trên tuýp kem chống nắng. Các sản phẩm này chỉ chứa các thành phần như titanium oxit, kẽm oxit ít gây kích ứng cho da của trẻ”, bác sĩ Phan Ngọc Huy cho hay.
Đối với da nhạy cảm nên chọn kem chống nắng chỉ chứa các chất như titanium oxit, kẽm oxit. Không chứa các hương liệu, dầu, PABA hoặc các chất chống nắng hóa học chứa oxybenzone hoặc avobenzone có thể gây kích ứng và dị ứng da.
