Cô gái Tày 'đánh thức hồn quê' Lâm Thượng

Nơi vẻ đẹp nguyên sơ còn lưu giữ

Chúng tôi đến xã Lâm Thượng, huyện Lục Yên, tỉnh Yên Bái vào một ngày cuối tháng 3. Cảm nhận đầu tiên không chỉ của riêng tôi mà hầu như ai cũng thấy như mình đang lạc vào một thế giới khác, một không gian yên bình, tách biệt hoàn toàn khỏi sự ồn ào, náo nhiệt của phố thị. Làng quê nơi đây hiện ra như một bức tranh thủy mặc thanh bình, được vẽ nên bởi những gam màu tươi sáng của núi non, đồng lúa và những nếp nhà sàn xinh đẹp.

Những dãy núi đá hùng vĩ, sừng sững như những bức tường thành bao bọc lấy thung lũng Lâm Thượng, tạo nên một khung cảnh kỳ vĩ mà nên thơ. Dưới chân núi, những cánh đồng lúa xanh mướt trải dài mênh mông, uốn lượn theo dòng suối nhỏ.

Không chỉ vậy, vùng đất này còn được thiên nhiên ưu ái ban tặng một hệ sinh thái đa dạng và phong phú. Những cánh rừng vẫn giữ được nét hoang sơ, kỳ bí, là nơi trú ngụ của nhiều loài động, thực vật quý hiếm. Trong rừng, những con suối róc rách chảy qua những ghềnh đá, tạo thành những thác nước tung bọt trắng xóa, mát lạnh.

Theo người dân ở đây, khí hậu ở Lâm Thượng quanh năm ôn hòa, dễ chịu, bốn mùa cây cối xanh tươi. Mùa xuân, những cánh rừng bừng lên sức sống với những chồi non lộc biếc, những loài hoa rừng đua nhau khoe sắc. Mùa hè, không khí trở nên trong lành, mát mẻ, là thời điểm lý tưởng để du khách khám phá những thác nước Nặm Chắn, Nà Kèn và tận hưởng những hoạt động tìm hiểu các hang động Nà Kèn, Thẳm Dường, Bó Khéo… Mùa thu, sắc vàng của lúa chín hòa quyện với màu xanh của núi rừng, tạo nên một bức tranh phong cảnh tuyệt đẹp. Đến mùa đông, nơi đây khoác lên mình chiếc áo sương mờ ảo, mang đến một vẻ đẹp trầm lắng, yên bình.

Điều làm tôi ấn tượng nhất ở nơi đây chính là những giá trị văn hóa truyền thống của đồng bào dân tộc Tày vẫn được gìn giữ qua nhiều đời. Những nếp nhà sàn cổ kính được làm bằng gỗ, mái lợp lá cọ xen lẫn với những ngôi nhà sàn hiện đại, mái ngói, được sơn màu tươi mới nằm dưới chân núi. Ngôi nhà sàn không chỉ là nơi ở mà còn là không gian sinh hoạt văn hóa cộng đồng, nơi diễn ra những lễ hội, những buổi giao lưu văn nghệ.

Phía trước mỗi ngôi nhà sàn thường có một ao cá nhỏ xinh xắn, không chỉ có tác dụng điều hòa không khí mà còn là nơi người dân nuôi các loại cá, trong đó có giống cá bỗng đặc sản để cải thiện đời sống.

Hiện thực hóa ước mơ "đánh thức hồn quê"

Giữa vẻ đẹp thiên nhiên và những nét văn hóa đầy bản sắc ấy, cô gái trẻ Hoàng Thị Xới (sinh năm 1992) đang từng ngày "đánh thức hồn quê", cùng bà con trong xã phát triển du lịch, đón khách bốn phương.

Năm 2014, tốt nghiệp khoa Du lịch, trường Đại học Khoa học Xã hội và Nhân văn, Xới đã làm việc tại một công ty du lịch ở Hà Nội, thường xuyên đưa khách đến tham quan ở các vùng quê. Với kiến thức và niềm đam mê du lịch, năm 2017, Xới đã quyết định trở về quê hương, hiện thực hóa ước mơ xây dựng một mô hình du lịch cộng đồng ngay trên chính ngôi nhà sàn của gia đình.

Được sự đồng thuận, hỗ trợ của gia đình, Xới bắt tay vào cải tạo, chỉnh trang lại ngôi nhà sàn làm cơ sở farmstay đón khách. Ngôi nhà được tỉ mỉ sơn sửa, thiết kế lại, đồng thời xây dựng thêm các phòng nghỉ riêng biệt, đảm bảo sự tiện nghi cho du khách mà vẫn giữ được nét kiến trúc truyền thống. Điểm nhấn trong không gian homestay là việc sử dụng tối đa các vật liệu tự nhiên như gỗ, lá cọ, đá cuội để trang trí. Những chiếc bàn, ghế được làm từ tre, gỗ, tường nhà được ốp bằng đá cuội tự nhiên, mái được lợp bằng lá cọ mang đến một không gian gần gũi, ấm cúng và hài hòa với thiên nhiên.

Hiện nay, mô hình Xoi farmstay của Hoàng Thị Xới thường xuyên thu hút đông đảo du khách, đặc biệt là du khách quốc tế đến từ Pháp, Anh, Úc và nhiều quốc gia khác. Họ tìm đến Lâm Thượng không chỉ để chiêm ngưỡng vẻ đẹp thiên nhiên mà còn để trải nghiệm những nét văn hóa độc đáo và tận hưởng sự yên bình, thư thái của vùng quê. Vào những tháng cao điểm, co sở có thể đón tiếp gần 100 lượt khách nước ngoài, một con số ấn tượng đối với một mô hình du lịch cộng đồng ở vùng quê này.

Khi đến với farmstay, du khách không chỉ được nghỉ ngơi trong không gian yên bình mà còn được tham gia nhiều hoạt động trải nghiệm văn hóa độc đáo. Cô chủ lưu loát tiếng Anh có thể trò chuyện cởi mở với khách và cùng người dân địa phương nhiệt tình dẫn khách đi tham quan, khám phá những con đường làng yên bình, rợp bóng cây xanh và tìm hiểu về cuộc sống sinh hoạt hàng ngày của người dân bản địa.

Những chuyến đi lội suối, tắm thác, khám phá hang động trong rừng có lẽ là một trong những trải nghiệm thú vị nhất mà du khách không thể bỏ qua khi đến với Lâm Thượng. Dòng suối trong veo, mát lạnh chảy róc rách qua những cánh rừng, đổ xuống tạo thành những thác nước tuyệt đẹp. Vào buổi tối, du khách có thể cùng người dân địa phương thưởng thức những món ăn truyền thống thơm ngon như xôi ngũ sắc, gà nướng, cá nướng, rau rừng… và cùng tham gia vào những buổi giao lưu văn nghệ, hát Then tạo nên những kỷ niệm khó quên.

Bà Hilary, một du khách đến từ Úc vui vẻ chia sẻ: “Tôi thực sự yêu thích vẻ đẹp thiên nhiên và con người nơi đây. Mọi thứ đều rất tuyệt vời! Tôi cảm thấy rất thích thú khi được tham gia vào các hoạt động trải nghiệm văn hóa và khám phá thiên nhiên. Người dân ở đây rất thân thiện và mến khách. Tôi chắc chắn sẽ cùng gia đình trở lại Lâm Thượng vào một ngày không xa.”

Không dừng lại ở những thành công bước đầu, Hoàng Thị Xới vẫn đang ấp ủ nhiều dự định để phát triển hơn nữa mô hình du lịch cộng đồng của mình. Cô tiếp tục đầu tư mở rộng farmstay, tạo thêm những cảnh quan hấp dẫn như vườn hoa, khuôn viên, ao cá. Đồng thời liên kết với một số hộ dân để cùng làm hướng dẫn viên du lịch, cung cấp dịch vụ ăn uống.

Ngoài ra, Xới còn vận động người dân trong xã nâng cao ý thức bảo vệ môi trường, trồng thêm hoa, cây xanh dọc các tuyến đường, trang trí, cải tạo những ngôi nhà sàn truyền thống bằng những vật liệu tự nhiên sẵn có tại địa phương...

Với sự tâm huyết của cô gái trẻ và sự chung tay của cộng đồng, tin rằng Lâm Thượng sẽ ngày càng phát triển, trở thành một điểm đến du lịch nông thôn tiêu biểu ở vùng quê Yên Bái. Từ đó, giúp cho hành trình khám phá “vùng đất ngọc” của du khách không chỉ là một chuyến đi mà còn là một hành trình tìm về với những giá trị nguyên sơ, cảm nhận sự bình yên và vẻ đẹp của một miền quê vùng Tây Bắc.

Ông Hoàng Văn Cói - Chủ tịch UBND xã Lâm Thượng cho biết, hiện, toàn xã có trên 1.400 hộ dân, trong đó trên 80% là người dân tộc Tày, và gần như bà con vẫn sinh sống trên các ngôi nhà sàn. Khoảng gần 10 năm trở lại đây, một số hộ dân đã đầu tư phòng ở, có thể làm dịch vụ nấu ăn, hướng dẫn viên, tổ chức chương trình văn nghệ phục vụ khách du lịch trong nước và quốc tế. Trên địa bàn xã có một số mô hình du lịch homestay, farmstay tiêu biểu phải kể đến Xoi Farmstay ở thôn Tông Pình Cại; Mộc Farmstay ở thôn Khéo Lẹng và Jack Ecolodge ở thôn Chang Pồng…