Bài toán cho vùng đất đỏ bazan
Chiều 4/4, Bộ NN-PTNT và Đại sứ quán Hà Lan cùng Tập đoàn De Heus đã tổ chức cuộc họp nhằm trao đổi về vấn đề xây dựng mô hình Hợp tác xã (HTX) chăn nuôi kiểu mới tại Việt Nam nói chung và khu vực Tây Nguyên nói riêng.
Theo Thứ trưởng Bộ NN-PTNT Phùng Đức Tiến, các tỉnh miền Trung, đặc biệt là 5 tỉnh Tây Nguyên có lợi thế rất lớn để phát triển chăn nuôi tuy nhiên cả quy mô và mật độ còn thấp so với cả nước.
Báo cáo của Cục Kinh tế hợp tác và Phát triển nông thôn đã chỉ ra, tính đến hết năm 2021, cả nước có 18.340 HTX nông nghiệp trong đó có 1.003 HTX chăn nuôi, chiếm 5,4 % tổng số HTX nông nghiệp cả nước. Xu hướng chuyển dịch các HTX chăn nuôi gữa vùng đồng bằng và vùng trung du miền núi thời gian qua diễn ra chậm. Hiện nay, các HTX chăn nuôi vùng đồng bằng chiếm tỷ lệ 35,3%; trung du và miền núi chiếm 64,7% tổng số HTX chăn nuôi cả nước.
“Trên thực tế, số lượng HTX chăn nuôi hoạt động có hiệu quả còn thấp. Với điều kiện thuận lợi là diện tích trồng sắn, ngô… lớn của 5 tỉnh Tây Nguyên, việc phát triển các HTX chăn nuôi gắn với vùng nguyên liệu tại đây là bài toán cần giải quyết hiện nay”, Thứ trưởng Phùng Đức Tiến nêu vấn đề.
Theo ông Tống Xuân Chinh, Phó Cục trưởng Cục Chăn nuôi, khu vực Tây Nguyên cần tập trung đầu tư nhiều hơn để phát triển chăn nuôi. Hiện nay khu vực này đang thiếu hụt trầm trọng hệ thống nhà máy thức ăn chăn nuôi. Chính vì vậy, ông Chinh cho rằng nếu khu vực Tây Nguyên muốn định hướng phát triển ngành chăn nuôi công nghệ cao, bên cạnh việc hình thành vùng nguyên liệu cần xây dựng các nhà máy chế biến thức ăn chăn nuôi hỗn hợp hoàn chỉnh hoặc thức ăn chăn nuôi đậm đặc…
Còn Cục trưởng Cục Trồng trọt Nguyễn Như Cường nhận định tiềm năng phát triển thức ăn chăn nuôi xanh của Tây Nguyên rất lớn. Điều quan trọng là cần hỗ trợ những phương thức chuyển đổi cho ngườinông dân.
“Cục Trồng trọt cam kết sẽ cùng với Hà Lan triển khai công tác hỗ trợ nông dân cũng như người chăn nuôi chuyển đổi cơ cấu trồng thức ăn xanh theo hướng bền vững, hữu cơ, tuần hoàn”, ông Nguyễn Như Cường cho hay.
Cục trưởng Cục Thú y Phạm Văn Đông cũng khẳng định sẽ phối hợp với địa phương và Tập đoàn De Heus thực hiện tốt công tác kiểm soát dịch bệnh cũng như chăn nuôi an toàn sinh học nhằm nâng cao giá trị gia tăng của ngành chăn nuôi tại khu vực Tây Nguyên.
Phát triển HTX chăn nuôi từ kinh nghiệm, truyền thống lâu đời của Hà Lan
Thông tin tại cuộc họp, Tham tán Nông nghiệp Đại sứ quán Hà Lan tại Việt Nam, ông Willem Schoustra cho biết, trong những năm qua, Bộ NN-PTNT Việt Nam và Bộ Nông nghiệp Hà Lan đã có hợp tác chiến lược phát triển ngành nông nghiệp 2 nước, trong đó phát triển khu vực HTX là nội dung quan trọng trong chiến lược.
Hà Lan là quốc gia có truyền thống phát triển HTX tốt, điều đó góp phần vào sự phát triển của ngành nông nghiệp Hà Lan. Thực tiễn cho thấy, với sự phát triển của các HTX, thu nhập của người nông dân Hà Lan đã được nâng cao hơn. Tại Hà Lan, các HTX chiếm 50% thị phần sản xuất thức ăn chăn nuôi và 75% thị phần chăn nuôi.
“Kinh nghiệm của Hà Lan đã chỉ ra, sẽ không có mô hình HTX nào phù hợp với tất cả các địa phương mà còn phải phụ thuộc vào nhu cầu của các nhóm ngành và hộ nông dân. Hiện nay, Việt Nam đang phụ thuộc nhiều vào việc nhập khẩu nguyên liệu thức ăn chăn nuôi. Chính vì thế, xu hướng tập trung phát triển nguồn nguyên liệu thức ăn chăn nuôi góp phần thích ứng biến đổi khí hậu, xây dựng nền nông nghiệp tuần hoàn của Việt Nam là một hướng đi đúng”, ông Willem Schoustra phân tích.
Kết luận buổi làm việc, Thứ trưởng Phùng Đức Tiến nhấn mạnh, khu vực HTX đóng vai trò quan trọng trong cả hệ sinh thái nông nghiệp gồm Nhà nước, doanh nghiệp, HTX và nông dân.
“Lâu nay, liên kết giữa người nông dân và doanh nghiệp Việt Nam không chắc chắn. Với kinh nghiệm và truyền thống lâu năm của 17 triệu dân cũng như 30 triệu thành viên HTX, Hà Lan có thể hỗ trợ Việt Nam phát triển HTX nhằm thắt chặt mối liên kết giữa người nông dân với các doanh nghiệp”, Thứ trưởng Bộ NN-PTNT nhận định.
Từ nhu cầu lớn về thức ăn chăn nuôi cũng như nhu cầu phát triển chăn nuôi theo hướng tuần hoàn, lãnh đạo Bộ NN-PTNT đề nghị Hà Lan giúp đỡ, hỗ trợ Việt Nam phát triển khu vực HTX nói chung và HTX chăn nuôi tại Tây Nguyên nói riêng.
Đồng thời, Thứ trưởng yêu cầu Cục Kinh tế hợp tác và Phát triển nông thôn phối hợp với Cục Trồng trọt hỗ trợ liên kết các HTX trồng sắn, ngô và những cây trồng phục vụ cho nguồn thức ăn chăn nuôi tại Tây Nguyên.
Cùng với đó, Thứ trưởng giao Cục Kinh tế hợp tác và Phát triển nông thôn và Cục Chăn nuôi, Cục Thú y xây dựng vùng chăn nuôi đảm bảo an toàn dịch bệnh gắn kết với vùng nguyên liệu tại vùng đất đỏ bazan.
Theo ông Gabor Fluit, Tổng Giám đốc điều hành De Heus khu vực châu Á, Tập đoàn De Heus coi hợp tác chiến lược phát triển ngành nông nghiệp giữa Việt Nam và Hà Lan là cơ hội để Tập đoàn phát triển tại Việt Nam nói chung và khu vực Tây Nguyên nói riêng do Việt Nam có nguồn giống và nguồn nguyên liệu thức ăn chăn nuôi chất lượng cao.
“Tập đoàn De Heus đánh giá HTX là mô hình phù hợp để người nông dân phát triển vùng nguyên liệu cây trồng phục vụ thức ăn chăn nuôi. Mô hình đó có thể tham gia vào các chuỗi liên kết của Tập đoàn. Theo đó, Tập đoàn De Heus cam kết sẽ đảm bảo đầu ra cho sản phẩm của người nông dân”, ông Gabor Fluit khẳng định.