Sống nơm nớp dưới vùng sạt lở

Ông Trần Xuân Tiến, Chi cục trưởng Chi cục Thủy lợi, Chánh Văn phòng Ban Chỉ huy Phòng, chống thiên tai và Tìm kiếm cứu nạn kiêm Phòng thủ dân sự (Ban Chỉ huy PCTT- TKCN kiêm PTDS) tỉnh Quảng Bình cho biết: “Hiện, toàn tỉnh có 69 điểm, khu vực có nguy cơ sạt lở, đe dọa đến sự an toàn của trên 1.400 hộ dân với gần 6.000 nhân khẩu”.

Trong số 69 điểm sạt lở khu dân cư có nguy cơ mất an toàn trước mùa mưa bão năm 2022 với tổng diện tích gần 70 ha, ảnh hưởng trực tiếp đến 428 hộ dân. Theo ông Mai Văn Minh, Giám đốc Sở Nông nghiệp- PTNT Quảng Bình thì các khu vực này rất nguy hiểm, cần thiết phải được đầu tư các công trình để khắc phục. Nhiều điểm cần phải bố trí khu tái định cư cho người dân để bảo đảm an toàn. “Sở Nông nghiệp- PTNT đã lập danh mục các khu dân cư, công trình hồ, đập, đê, kè xung yếu, bị hư hỏng nặng, có nguy cơ mất an toàn trước mùa mưa bão và báo cáo cho UBND tỉnh xem xét, ưu tiên phân bổ nguồn đầu tư. Khi chưa bố trí được nguồn vốn thì có phương án sẵn sàng ứng phó nhằm bảo đảm an toàn tính mạng, tài sản cho nhân dân trước thiên tai”, ông Mai Văn Minh cho biết thêm.

Huyện miền núi Minh Hóa là địa phương có số lượng khu vực nguy cơ sạt lở nhiều nhất. Ông Đinh Văn Hương, Phó Chủ tịch UBND huyện cho hay,  ở khắp 14 xã, thị trấn, với trên 460 hộ và gần 2.000 nhân khẩu nằm trong diện di dời nếu mưa, lũ lớn kéo dài diễn ra tại khu vực họ đang sinh sống. “Chúng tôi rất chú trọng xây dựng các phương án ứng phó, nhằm bảo đảm an toàn cho người dân’’, ông Hương nói.

Cũng theo ông Hương, điểm hiện quan tâm là: Khu dân cư thuộc tổ dân phố (TDP) 8, thị trấn Quy Đạt (huyện Minh Hóa) vẫn sống lo âu dưới chân núi sụt lún và có nguy cơ sạt lở bất cứ lúc nào khi có mưa lớn.

Mấy mùa mưa trước, 2 ngọn núi cao sau lưng khu dân cư xuất hiện những vết nứt rộng 2m, sâu 4-5m khiến nhiều cây keo của người dân bị sụt xuống. Nhiều đoạn có vết nứt lớn, kéo dài hàng chục mét, xé toạc cả triền núi và có thể đổ sập xuống khu dân cư phía dưới bất cứ lúc nào.  Ông Trần Minh Hà, Tổ trưởng TDP8, thị trấn Quy Đạt cho biết cuối năm  2018, 2 quả núi xuất hiện nhiều vết nứt có tổng chiều dài khoảng 300m. Một số vị trí có hàng trăm khối đất đá đã sụt lún xuống làm rung động cả khu dân cư. Nghe tiếng động lớn, nhiều người dân hô hoán tháo chạy khỏi nhà.  “Sau hôm đó, nhiều đường nứt lớn xuất hiện, cách nhà ở và nhiều công trình phụ của người dân khoảng 50-100m. Hiện nay, nhưng vết nứt thì ngày càng rộng, có thể gây sạt lở nguy hiểm”- ông Hà nói.

Nhà và công trình phụ của gia đình anh Nguyễn Phúc Minh nằm sát chân núi, cách đường nứt chỉ vài chục mét. Mỗi lần có mưa lớn là gia đình lại nơm nớp mất ngủ. Mưa lớn quá là cả nhà lại đóng cửa kéo nhau đi sang khu dân cư khác ở nhờ. Theo anh Minh,  4 năm qua không nhớ nổi mấy lần phải di dời như vậy. Sớm thì vài ngày, có khi đi ở nhờ cả tháng, đợi hết mưa mới dám quay về. “Chúng tôi rất mong các cấp chính quyền quan tâm, sớm xây dựng bờ kè chống sạt lở để người dân chúng tôi yên tâm sinh sống”, anh Minh gửi gắm.

Trước tình hình cấp bách, huyện Minh Hóa đã trình lên UBND tỉnh và các cơ quan liên quan xin cấp vốn xây dựng kè chống sạt lở núi tại TDP8 với số tiền 50 tỷ đồng. Hiện, dự án xây dựng kè chống sạt lở núi được tỉnh chấp thuận và đã thông qua cấp vốn 17,5 tỷ đồng từ nguồn ngân sách Trung ương giao cho tỉnh quản lý để thực hiện Dự án kè chống sạt lở đồi núi thị trấn Quy Đạt (Minh Hoá), giai đoạn 1.

Theo ông Trần Đình Nghĩa, Phó Chủ tịch phụ trách UBND thị trấn Quy Đạt cho biết trước thông tin bão số 4, thị trấn đã có kế hoạch  cử lực lượng an ninh túc trực ở khu vực vết nứt để cảnh báo cho người qua đường. “nếu có mưa lớn xảy ra, chúng tôi yêu cầu  yêu cầu hàng chục hộ dân trong khu vực nguy hiểm sơ tán đến nhà người quen hoặc đến trú tại trụ sở làm việc xã Quy Hóa (cũ) để trú ẩn cho an toàn”- ông Nghĩa nói thêm.

Ở huyện Bố Trạch, một điểm có nguy cơ sạt lở cao là đồi Hạ Vàng (thuộc thị trấn Phong Nha) đang đe dọa 36 hộ dân /144 nhân khẩu. Ông Nguyễn Cẩm Long, Trưởng phòng Nông nghiệp -PTNT huyện cho biết đã có phương án xử lý hạ độ cao đồi Hạ Vàng để chống sạt lở. Tuy nhiên, việc cải tạo, hạ độ cao đòi hỏi nguồn kinh phí khá lớn, trong khi ngân sách tỉnh, huyện còn hạn hẹp. Huyện Bố Trạch đã có công văn đề nghị và được  tỉnh chấp thuận cho phép các tổ chức có nhu cầu sử dụng đất san lấp tự bỏ kinh phí để thực hiện việc cải tạo và được tận thu đất san lấp sau cải tạo, nhằm phục vụ một số công trình, dự án trên địa bàn huyện.