Những cải tiến vì người lao động
Anh Phạm Thanh Tùng-Tổng Giám đốc Công ty Cổ phần Supe phốt phát và Hóa chất Lâm Thao tâm sự, khi mới về nhận chức, bản thân anh có đi ăn ca đêm ở nhà ăn số ba cùng với công nhân thấy họ bỏ rất nhiều. Lúc đó, do chưa mấy ai biết mặt anh Tùng nên họ đã thẳng thắn nói về sự không hài lòng trong bữa ăn ca theo kiểu nấu ra, bày sẵn rồi để đấy, đến cả nồi nước dùng cũng bị nguội, ăn rất khó vào. Còn bữa ăn ca ngày thì họ phàn nàn về chuyện cơm không được ngon.
Biết được thực tế đó, Đảng ủy, Ban lãnh đạo Công ty đã bắt đầu cải tiến. Bữa ăn đêm được quy chuẩn hóa bằng tiền theo định suất gồm các món ăn đa dạng hơn như trứng vịt lộn, mì, sữa…Ngay cả nồi nước dùng lúc nào cũng để sôi chứ không nguội lạnh như trước. Ca đêm không có hiện tượng công nhân bỏ bữa. Còn ca ngày từ khi đổi sang gạo dẻo, cơm nấu ngon hơn, công nhân cũng bớt phàn nàn.
Chị Vũ Thị Kim Anh đầu bếp của nhà ăn số ba đang kiểm tra rau. Ảnh: Dương Đình Tường.
Tiếp theo, Đảng ủy, Ban lãnh đạo Công ty có ý tưởng cho đấu thầu việc nấu ăn thay vì để Xí nghiệp Đời sống đảm trách. Nhưng nếu áp dụng mô hình đó thì cái được là nhàn trong cách quản lý, tuy nhiên cái mất là đội ngũ lao động vốn quen chuyện bếp núc không biết đi đâu về đâu trong khi nhiều người đã có tuổi, hơn thế họ cũng đang nấu ăn khá tốt. Xác định phải thay đổi tận gốc, năm 2022, Lâm Thao thành lập đoàn do Công đoàn và Xí nghiệp Đời sống đi khảo sát hình thức ăn tự chọn rồi về đầu tư một loạt máy móc, thiết bị mới.
Công ty có ba nhà ăn, thứ nhất là nhà ăn cán bộ, thứ hai là dành cho khối hành chính, thứ ba là nhà ăn công nhân bởi thế trước đây có nhiều chế độ ăn. Nó khá khác với các nước phát triển, đặc biệt như Đức, Nhật từ Tổng giám đốc đến công nhân đều ăn chung nên Lâm Thao nhận thấy cũng phải thay đổi cả việc này.
Lúc mới chuyển sang chế độ ăn tự chọn, chia theo ca, theo kíp, đầu tiên ai cũng lo chuyện ý thức. Mọi người sợ nguội, sợ hết thức ăn nên đổ xô đi. Ban lãnh đạo Công ty đã ăn cùng với kíp cuối của công nhân để biết được lượng thức ăn thừa thiếu ra sao. Chỉ sau 3-4 ngày, mọi người đã biết tự bảo nhau, ý thức dần tốt lên.
Thức ăn được cho vào tủ giữ nhiệt. Ảnh: Dương Đình Tường.
Hình thức ăn bán tự chọn tỏ ra phù hợp hơn là tự chọn hoàn toàn. Ở đó những món chính như thịt, cá được cố định sẵn, còn những món phụ, cơm, canh, đồ uống lấy bao nhiêu tùy ý. Mọi thứ vận hành tuần tự như một dòng chảy, người vào ăn đưa phiếu, lấy khay, thìa, đũa, chọn thức ăn chính xong rồi múc cơm, canh, món phụ, đồ uống, vừa rút ngắn được thời gian và vừa tạo thành thói quen dùng bao nhiêu lấy bấy nhiêu.
Chị Vũ Thị Kim Anh-một trong hai đầu bếp của nhà ăn số ba đã gắn bó với công ty 30 năm kể hơn 60 năm từ khi Lâm Thao bước vào sản xuất, đơn vị đã phục vụ cho công nhân mà không để xảy ra một vụ mất vệ sinh an toàn thực phẩm nào. Từ đầu năm nay mọi thứ đã chuyển mình, thay đổi rõ rệt. Xưa ăn theo chế độ chia suất ăn lên bát nhưng giờ thức ăn được cho vào khay rồi giữ trong tủ nhiệt, khi chuyển ra quầy cũng được giữ nóng bằng hơi nước nên luôn nóng sốt. Hiện đơn vị chị đang phục vụ ba bữa ăn gồm ca trưa 800-840 suất, ca chiều 300-350 suất và ca đêm 200-250 suất (ăn từ 0h-1,5h sáng)…
Sẵn sàng cho bữa ăn trưa. Ảnh: Dương Đình Tường.
Anh Trịnh Thanh Bình-Giám đốc Xí nghiệp Đời sống cho biết hàng ngày Ban kiểm nghiệm hàng hóa của công ty dưới sự giám sát của Công đoàn, Phòng Y tế thực hiện nghiêm việc kiểm soát nguyên liệu đầu vào, đảm bảo nguồn gốc xuất xứ, chất lượng, an toàn thực phẩm. Khi chế biến, thực hiện đúng quy trình kiểm thực 3 bước theo Luật, đảm bảo nguyên tắc một chiều để tránh lây nhiễm chéo, duy trì đều đặn việc lưu mẫu thức ăn.
“Công ty đã xây dựng và áp dụng phương án tổ chức ăn ca tự chọn có nhân viên phục vụ từ năm 2023. Theo phương án này có một số điểm thay đổi nổi bật: Thứ nhất, giá trị suất ăn ca tăng từ 22.000 đồng/suất lên 25.000 đồng/suất. Thứ hai, ngoài sự phục vụ của nhân viên nhà bếp, người lao động được tự phục vụ, lấy theo nhu cầu, khẩu vị của mình nên đã cơ bản thỏa mãn nhu cầu người đi ăn, đồng thời tránh lãng phí. Thứ ba, toàn bộ các trang thiết bị, dụng cụ phục vụ việc chế biến, ăn ca được trang bị mới như hệ thống bếp từ; quầy, tủ giữ nóng thức ăn và các dụng cụ ăn ca khác. Vì vậy, thức ăn, nước uống luôn được giữ nóng từ khi chế biến đến khi người ăn sử dụng.
Xếp hàng vào ăn. Ảnh: Dương Đình Tường.
Thứ tư, thời gian đi ăn ca được chia làm nhiều kíp. Điều này đã làm lượng người ăn ca vào một thời điểm giảm xuống, không gây ùn tắc tại nhà bếp, thuận tiện cho công tác phục vụ. Chúng tôi cũng thay đổi cách thức chế biến, phục vụ theo từng kíp ăn, kíp ăn trước nấu trước, kíp ăn sau nấu sau. Cuối mỗi kíp vệ sinh, dọn dẹp lại phòng ăn để kíp nào cũng luôn là kíp đầu”.
Ngoài ra, Công ty cũng đã đầu tư sửa chữa các phòng ăn, khuôn viên sân, vườn tạo cảnh quan thoáng đãng, sạch đẹp; bổ sung thêm các trang thiết bị phục vụ trực tiếp người lao động như hệ thống ánh sáng, quạt, điều hòa mới tại các phòng ăn, hệ thống rửa tay sát khuẩn bằng nước nóng…
Đa số công nhân hài lòng với bữa ăn ca. Ảnh: Dương Đình Tường.
Trải nghiệm một bữa ăn cùng gần 1.000 công nhân
Mọi lời nói nếu không có sự kiểm chứng cũng chưa khẳng định được gì nhiều. 11 h trưa hôm đó, tôi xếp hàng để được ăn cùng với gần 1.000 công nhân, để được cảm nhận vị ngon của từng miếng thịt lợn rang thơm lừng, vị ngọt của củ cải luộc, vị đậm đà của cốc sữa đậu nóng hổi. Và trên hết là tình cảm của người nấu gửi gắm vào trong đó khiến cho những người ăn thực sự biết ơn, trân trọng. Chẳng mấy bữa mà bụng tôi lại no đến mức ấy.
Anh Nguyễn Thừa Vinh-công nhân Xí nghiệp NPK số 3 kể trước đây nhà ăn chuẩn bị sẵn cho các lao động một bát cơm to và một bát thức ăn nhỏ, không được tự chọn, ăn bao nhiêu thì ăn, thừa thì bỏ đi. Giờ được tự chọn, thức ăn được giữ nóng, sạch sẽ hơn, ngon hơn: “Tôi làm ở công ty đã 11 năm, xưa cũng có một số công nhân thấy suất ăn chưa đầy đặn, không biết có đủ theo số tiền định mức hay không, thức ăn không được giữ nhiệt, nhất là vào mùa đông nên không hài lòng với người nấu. Giờ thay đổi khiến đa số là hài lòng, nhiều người còn có hiện tượng tăng cân vì không bỏ bữa như trước, sức lao động được tái tạo tốt hơn. Mối quan hệ giữa công nhân và người nấu ăn cũng nhờ đó mà tốt hơn”.
Anh Nguyễn Thừa Vinh-công nhân Xí nghiệp NPK số 3: "Mối quan hệ giữa người nấu ăn và công nhân nay đã tốt hơn hẳn". Ảnh: Dương Đình Tường.
Chị Nguyễn Thu Hà-người đã làm 29 năm ở công ty bao bì thì nói, trước đây đồ ăn bình thường, thái độ phục vụ lạnh nhạt, nếu chấm điểm được khoảng 5, 6 điểm là cùng; giờ trang thiết bị sạch hơn, ăn ngon hơn, thái độ phục vụ tốt hơn, cười nhiều hơn là đã đạt 8, 9 điểm: “Chỉ cần cải thiện một chút là thức ăn nên được thay đổi từng ngày, đa dạng hơn thì sẽ còn tốt hơn nữa”.
