Tảo mộ là gì?
Tảo mộ là một trong những nét văn hóa lâu đời và rất đặc trưng của người Việt Nam. Phong tục cổ truyền này thể hiện lòng hiếu thảo, thể hiện sự kính trọng của con cháu đối với tổ tiên, các đấng sinh thành và những người đã khuất.
Hiểu một cách đơn giản thì tảo mộ chính là hoạt động dọn dẹp cỏ dại, sửa sang, quét dọn lại phần mộ của những người thân đã mất trong gia đình trước khi Tết đến xuân về.
Tục tảo mộ không chỉ thể hiện lòng thành kính đối với các bậc bề trên mà đây còn là dịp để gia đình quây quần, ôn lại kỷ niệm, đồng thời nhắc nhở nhau phải ghi nhớ công ơn của tổ tiên, ông bà, từ đó phấn đấu trong học hành, công việc để mang đến những điều tốt đẹp nhất cho bản thân cũng như gia đình.
Tảo mộ 2023 nên chọn lúc nào là tốt nhất?
Tục tảo mộ cuối năm không chỉ đơn thuần là một phong tục phổ biến của người dân Việt Nam khắp mọi miền đất nước mà còn là hoạt động mang tính dòng tộc rõ nét.
Tuỳ theo phong tục từng nơi, cũng có khi việc tảo mộ được diễn ra mang tính chất gia đình nhỏ hoặc đi tảo mộ theo dòng họ.
Nếu là tảo mộ theo dòng họ thì thường được làm vào ngày Chạp, ngày mà các anh em trong họ hàng nội tộc gặp mặt cuối năm tại nhà thờ lớn của tổ tiên để cúng lễ, dọn dẹp, sơn phết, trang nghiêm…
Về ngày giờ đẹp để tảo mộ thông thường sẽ do các gia đình tự chọn, thống nhất. Để mọi con cháu có thể về tề tựu đông đủ trong ngày tảo mộ các gia đình thường chọn vào ngày cuối tuần.
Song ngày thực hiện lễ tảo mộ sẽ được thực hiện là sau ngày ông Công ông Táo lên chầu Thiên (23 tháng Chạp) đến chiều 30 Tết (hoặc 29 Tết nếu là tháng thiếu). Do đó, tảo mộ Tết Quý Mão 2023 sẽ từ 23 tháng Chạp đến 29 Tết (năm nay tháng thiếu).
Đi tảo mộ cần chuẩn bị những gì?
Ngoài việc lễ bái tại nghĩa trang, mộ phần thì đây là dịp để các gia đình, dòng họ chăm sóc, sửa sang, tu bổ lại mộ phần cho người thân quá cố. Người đi tảo mộ lo việc đắp lại phần mộ, sửa sang các ngôi mộ sao cho được sạch sẽ.
Người đi tảo mộ cần mang theo những vật dụng như: xẻng, cuốc để đắp lại nấm cho phần mồ sao cho đầy đặn, rẫy hết cỏ dại và những cây hoang mọc trùm lên mộ cũng như tránh không để cho các loài động vật hoang dã như rắn, chuột đào hang, làm tổ mà theo suy nghĩ của họ là có thể phạm tới linh hồn người đã khuất.
Ngoài ra, chúng ta còn chuẩn bị thêm các mâm lễ cúng. Mâm lễ cúng tảo mộ 2023 sẽ bao gồm:
- 10 bông hoa tươi màu đỏ
- 3 lá trầu, 3 quả cau
- 1/2 lít rượu, 5 chén đựng rượu và 10 lon bia
- 2 bao thuốc, 2 gói trà
- 2 nến cốc màu đỏ
- 5 con ngựa (chọn mỗi con 1 màu), trên mỗi con ngựa bạn chuẩn bị 10 lễ tiền vàng gồm cả tiền xu, tiền âm phủ và tiền vàng lá.
- 5 bộ quần áo
- 4 đĩa để tiền vàng
Dù là những đồ vật cúng ở mộ phần nhưng chúng ta cũng nên tham khảo thêm cách bày trí bàn thờ đẹp, trang nghiêm để trang trí ở nơi thắp hương ở phần mộ. Ngoài ra, khi mua sắm hoa tươi để cúng mộ thì bạn có thể xem qua loại hoa nào thường dùng chưng bàn thờ ngày Tết và cách cắm hoa như thế nào là mang lại may mắn để cắm hoa cho đúng
Những lưu ý khi đi tảo mộ năm 2023
Khi tiến hành cúng tảo mộ cuối năm, mọi người cần lưu ý những điều sau:
- Nên tiến hành tảo mộ cuối năm vào buổi sáng, hạn chế tảo mộ vào những ngày trời u ám để tránh nhiễm khí lạnh làm ảnh hưởng tới sức khỏe.
- Tuyệt đối không nên đùa giỡn, cười nói to khi đi tảo mộ; tránh gọi kêu tên nhau, trêu đùa giữa chốn này, đây là một việc làm được xem là vô cùng thất kính với tổ tiên.
- Nên ăn mặc lịch sự, trang trọng để thể hiện sự tôn nghiêm, thành kính với những người đã khuất.
- Trước khi tiến hành dọn dẹp phần mộ, người chủ gia đình hoặc người lớn tuổi cần thực hiện thắp nhang, đèn xin phép và đọc văn khấn tảo mộ cuối năm. Trong khi đợi hương tàn, con cháu có thể tiến hành dọn dẹp phần mộ và khi nhang cháy được 2/3 thì gia chủ có thể tiến hành hóa vàng và xin thụ lộc.
- Lưu ý, khi đi hóa vàng chúng ta nên kêu tên người đã khuất để người đó nhận được những đồ bạn muốn gửi, một phần nữa là khi gọi tên gợi cho bạn nhớ lại những ký ức đẹp và tự nhiên sẽ cảm thấy lòng ấm áp hơn.
- Khi đi tảo mộ về nên tắm rửa sạch sẽ, thay quần áo để tránh hàn khí ám vào người, khi đi ra khỏi khu nghĩa trang bạn nên rửa sạch hết bùn đất bám bẩn ở chân để tránh gặp những điều xui xẻo trong cuộc sống.