Nhân viên y tế mở hộp vacxin phòng Covid-19 AstraZeneca. Ảnh: AFP.
Những lô vacxin phòng Covid-19 đầu tiên về Việt Nam hiện mới đang được ưu tiên tiêm cho những người ở tuyến đầu chống dịch.
"Cuộc đua tranh khốc liệt"
Tại cuộc họp Ban Chỉ đạo Quốc gia phòng, chống dịch Covid-19 ngày 14/4, Bộ Y tế khẳng định, thế giới đang có hiện tượng vacxin cung cấp không đủ mua, đang ở trong “cuộc đua tranh khốc liệt”. Do đó, Việt Nam phải cố gắng hết sức để có vacxin ngừa Covid-19 sớm nhất.
Tuy nhiên, Bộ trưởng Nguyễn Thanh Long cho biết, đã nảy sinh những khó khăn, vướng mắc mới trong tiếp cận, đàm phán mua các nguồn vacxin, thậm chí “phải chấp nhận rủi ro mới tiếp cận được nguồn vacxin”.
Ngoài AstraZeneca, ngày 23/3, vừa qua, Bộ Y tế đã phê duyệt vacxin Sputnik V của Nga, phục vụ nhu cầu cấp bách phòng, chống Covid-19 tại Việt Nam. Đây là vacxin Covid-19 thứ hai được Việt Nam phê duyệt khẩn cấp.
Trung tâm Nghiên cứu, sản xuất vacxin và sinh phẩm y tế (Polyvac) đang đàm phán với nhà sản xuất vacxin Sputnik V với số lượng tối đa và cung ứng trong thời gian sớm. Tuy nhiên hiện chưa có kế hoạch và số lượng có thể cung ứng cho Việt Nam.
Hiện nay, tình hình dịch Covid-19 vẫn diễn biến phức tạp trên toàn cầu, việc tìm kiếm, thỏa thuận để có được vacxin là sự quan tâm của tất cả các quốc gia. Tuy nhiên, hiện nay các hãng sản xuất vacxin cũng như lượng vacxin đủ tiêu chuẩn lưu hành đang còn hạn chế, lượng cung quá thấp so với lượng cầu vì thế, cuộc đua tìm kiếm vacxin đang diễn ra hết sức nóng bỏng.
Việt Nam mới chắc chắn có 60 triệu liều vacxin phòng Covid-19
Đến nay, Việt Nam mới tiếp nhận được những liều vacxin đầu tiên của hãng AstraZeneca. Ngày 24/2, Việt Nam đã nhận hơn 117.000 liều trong tổng số 30 triệu liều vacxin Covid-19 từ hãng AstraZeneca, do Công ty VNVC đặt mua.
Chậm tiến độ so với dự kiến ban đầu khoảng hai tuần, ngày 1/4, Việt Nam đã chính thức tiếp nhận 811.200 liều vacxin phòng Covid-19 của COVAX Facillity thông qua UNICEF.
Như vậy, Việt Nam đã có khoảng 200 nghìn liều vacxin phòng Covid-19 để phục vụ tiêm chủng và đã được phân phối tới đợt thứ 2 cho các tỉnh, thành phố.
COVAX cam kết cung cấp cho Việt Nam 4,176 triệu liều vacxin Covid-19 trong các đợt từ nay đến cuối tháng 5/2021. Các lô còn lại trong cam kết 30 triệu liều vacxin phòng Covid-19 của COVAX sẽ về đến Việt Nam vào cuối năm nay và đầu năm 2022. Toàn bộ số vacxin này sẽ được COVAX cung cấp miễn phí thông qua UNICEF mua và cung ứng.
Hiện chúng ta mới chắc chắn có 60 triệu liều, bao gồm 30 triệu liều từ chương trình COVAX và 30 triệu liều đặt mua từ hãng AstraZeneca cam kết cung cấp cho Việt Nam.
Tính đến ngày 17/4, Việt Nam đã thực hiện tiêm vacxin phòng Covid-19 đợt 1 và 2 tại 22 tỉnh, thành phố cho 67.789 người là cán bộ, nhân viên y tế đang trực tiếp điều trị bệnh nhân Covid-19, các nhân viên y tế thực hiện các nhiệm vụ như lấy mẫu bệnh phẩm, xét nghiệm, truy vết, thành viên các tổ Covid-19 cộng đồng, Ban Chỉ đạo phòng chống dịch, công an.
Thiếu gần 2/3 liều vacxin, Việt Nam đang tích cực tiếp cận các nguồn cung
Bộ trưởng Y tế Nguyễn Thanh Long cho biết, ước tính năm 2021, để tiêm đủ cho dân số, Việt Nam cần tới 150 triệu liều vacxin. Như vậy, để tạo ra miễn dịch cộng đồng với hơn 80% dân số được tiêm, chúng ta vẫn còn thiếu gần 2/3 liều vacxin.
Theo Bộ Y tế, bên cạnh nhóm ưu tiên, khi nguồn cung vacxin tăng lên, việc tiêm chủng sẽ mở rộng nhiều nhóm đối tượng và theo yêu cầu. Với hình thức tiêm dịch vụ, người dân có nhu cầu có thể tiếp cận vacxin một cách công bằng với tiêu chí công khai, minh bạch về chi phí, hiệu quả.
Thế nhưng, đây vẫn là một câu hỏi còn bỏ ngỏ khi chưa có thêm tín hiệu khả quan nào về số lượng vacxin sẽ về Việt Nam trong thời gian tới đây.
Hiện nay, Bộ Y tế vẫn đang tích cực đàm phán để đưa vacxin COVAX về Việt Nam đúng cam kết, đồng thời mở rộng tìm nguồn cung cấp từ các hãng dược phẩm khác trên thế giới. Việt Nam rất cần sự hỗ trợ, tạo điều kiện của các quốc gia, tổ chức, trong việc tăng cường khả năng sớm tiếp cận với các nguồn vacxin phòng Covid-19.
Trong hai tuần đầu tháng 4/2021, GS, TS Nguyễn Thanh Long - Bộ trưởng Y tế đã có bảy cuộc tiếp và làm việc với Trưởng đại diện của các tổ chức quốc tế tại Việt Nam như WHO, UNICEF, UNFPA; đại sứ các nước Mỹ, EU, Nhật Bản và Trung Quốc, Ấn Độ; tham tán công sứ Nga về các vấn đề liên quan đến vacxin phòng Covid-19 tại Việt Nam.
Trước tình trạng cạnh tranh khốc liệt để có được vacxin tiêm phòng dịch Covid-19, hơn lúc nào hết, ngành y tế rất cần các đơn vị trong nước có đủ tiêu chuẩn và năng lực tiếp cận nguồn vacxin cùng đồng hành, phối hợp chặt chẽ với Bộ Y tế để nhập khẩu về Việt Nam.
Hiện nay, theo thông tin từ Bộ Y tế, một số tập đoàn dược phẩm uy tín trong nước đã đăng ký với Bộ Y tế về việc tiếp cận, đàm phán với các nhà sản xuất vacxin của Mỹ và Ấn Độ, trong số các tập đoàn đó có Vimedimex.
Thông tin từ ThS, BS Trần Mỹ Linh, Tổng Giám đốc Công ty Cổ phần Y Dược phẩm Vimedimex cho biết, ngày 5/2/2021, Công ty Vimedimex đã gửi Cục Quản lý Dược - Bộ Y tế văn bản số 28/2021/CV-VMD về việc tìm kiếm đối tác vacxin phòng, chống dịch bệnh Covid-19 để nhập khẩu về Việt Nam.
Ngày 8/2/2021, Cục Quản lý Dược - Bộ Y tế đã có Công văn số 923/QLD-KD hoan nghênh nỗ lực của Công ty Vimedimex trong việc tìm kiếm nguồn cung ứng vacxin bảo đảm an toàn, chất lượng, hiệu quả để phòng, chống dịch bệnh Covid-19 tại Việt Nam trên cơ sở phù hợp với các quy định tại Luật dược và các văn bản quy phạm pháp luật về dược có liên quan.
ThS, BS Trần Mỹ Linh, Tổng Giám đốc chia sẻ thêm, thực hiện chủ trương “không để ai bị bỏ lại phía sau” trong trận chiến chống Covid-19, nhằm đem đến cho người dân Việt Nam vacxin phòng chống Covid-19 sớm nhất có thể, ngày 1/4/2021, Công ty Vimedimex đã chính thức cử đại diện của công ty tại Mỹ làm việc với đại diện của Công ty Moderna và Công ty SB Capital.
Quá trình làm việc ba bên gồm Công ty Moderna, Công ty SB Capital và Công ty Vimedimex, đã thống nhất năm 2021 bán cho Công ty Vimedimex 20 triệu liều vacxin và công ty đang nỗ lực làm việc xin chấp thuận từ Chính phủ Mỹ cho phép xuất khẩu vacxin Moderna sang thị trường Việt Nam.
Như vậy, nếu không có gì thay đổi, năm 2021, Việt Nam sẽ có thêm 20 triệu liều vacxin Moderna được nhập về Việt Nam, phần nào chia sẻ bớt gánh nặng nhu cầu vacxin trong nước.
Với dân số 100 triệu người, Việt Nam phải có các giải pháp để có vacxin phục vụ công tác phòng, chống dịch Covid-19, sẵn sàng ứng phó đối với những dịch bệnh có thể xảy ra trong tương lai. Ban Chỉ đạo Quốc gia cũng đề nghị Bộ Y tế tiếp tục đẩy nhanh, tạo mọi điều kiện thuận lợi cho các đơn vị, không kể đơn vị sự nghiệp, doanh nghiệp nhà nước hay tư nhân nhập khẩu vacxin phòng Covid-19.
