Thiên tai, lũ quét ‘ghé thăm’, Nghệ An mất trắng 900 tỷ đồng

Ngày 9/10, thông tin từ thành viên Ban chỉ huy phòng chống thiên tai – tìm kiếm cứu nạn và phòng thủ dân sự (PCTT – TKCN&PTDS) Nghệ An khẳng định, trận thiên tai mới nhất gây thiệt hại cho địa phương khoảng 900 tỷ đồng.

Sau thiên tai nhiệm vụ đặt ra hết sức nặng nề, đặc biệt là vùng "tâm lũ" Kỳ Sơn. Từ đòi hỏi cấp thiết, huyện Kỳ Sơn đã tập trung tổng lực thông qua những nội dung trọng tâm sau: Ban hành Quyết định thành lập đoàn công tác kiểm tra, xác minh, đánh giá mức độ thiệt hại; vận động nhân dân di dời ra khỏi vùng lõi của lũ quét tại Tà Cạ, Thị trấn Mường Xén; giám sát việc cấp phát hàng cứu trợ; chỉ đạo các xã cắm biển cảnh báo khu vực sạt lở nguy hiểm, biển báo cấm để nhân dân biết; chỉ đạo hỗ trợ, tiếp nhận quà hỗ trợ từ các đoàn từ thiện để phân bổ kịp thời, hợp lý…

Ghi nhận đến 18h ngày 8/10/2022, lũ quét đã làm chết 1 người ở bản Sơn Hà, xã Tà Cạ; 615 nhà dân bị thiệt hại (≥ 70% nhà bị thiệt hại hoàn toàn; 30% -50% bị thiệt hại nặng; dưới 30% thiệt hại một phần; 64 nhà bị ngập nước dưới 1m; 265 nhà phải di dời khẩn cấp). Mưa lớn gây ngập lụt nặng tại nhiều cơ quan, đoàn thể (Trung tâm Chính trị, Trung tâm Dịch vụ Nông nghiệp, Nhà công vụ UBND huyện, Mặt trận Tổ quốc và các đoàn thề, Chi cục Thi hành án dân sự, Huyện ủy, UBND huyện)… ước tổng thiệt hại về nhà ở gần 60 tỷ đồng.

Về nông nghiệp, ghi nhận 10 ha diện tích lúa rẫy của người dân xã Keng Đu, Na Ngoi, Tây Sơn… và 42 ha diện tích lúa ruộng của các xã Na Loi, Nậm Cắn, Phà Đánh, Tà Cạ bị thiệt hại hoàn toàn, khoảng 27,5 ha lúa ruộng ở xã Nậm Cắn bị thiệt hại nặng. Thiên tai còn vùi lấp, làm chết 25 con trâu, bò của dân bản Keng Đu, Na Ngoi, Tà Cạ, Phà Đánh; cuốn trôi trên 1.200 con gia cầm (gà, vịt, ngan...)

Đợt này Kỳ Sơn thiệt hại nặng nề về hạ tầng giao thông. Tại tuyến QL7 qua thị trấn Mường Xén và xã Tà Cạ có khoảng 300m bị sạt lở; hơn 300m bị đất đá bối lấp; địa phận Nậm Cắn sạt lở ta luy dương 200m. UBND huyện Kỳ Sơn đã phối hợp với hạt QLĐB, tập trung khắc phục nhiều liền mới mới có thể thông tuyến một vệt vào ngày 05/10. Trong khi đó, tuyến 543D Mường Xén - Ta Đo - Khe Kiền, đoạn từ bản Cầu 8 vào bản Cánh sạt lở taluy dương nhiều điểm, hiện vẫn đang khắc phục để lưu thông xe máy. Đặc biệt, có một điểm bị vùi lấp nghiêm trọng do khối lượng đất đá đổ xuống qua nhiều do núi lở cơ bản vẫn đang “tê liệt”, đáng nói hiện tượng sạt lở ta luy dương vẫn đang tiếp diễn với chiều dài hơn 50m, cao gần 30m, cung trượt hơn 250m… riêng nội dung này huyện mất trắng khoảng 100 tỷ đồng.

Sau lũ dữ, hàng loạt vấn đề bức bí nảy sinh, bao gồm nước sạch và vệ sinh môi trường. Được biết diện tích vùng dân cư bị ô nhiễm là 7 ha, chưa kể lũ quét còn làm hư hỏng hoàn toàn 7 công trình nước sinh hoạt của Bản Cánh, Bình Sơn 1, Bản Cầu Tám, Sơn Hà, Hòa Sơn, Sơn Thành xã Tà Cạ, bản Noọng Dẻ của xã Nậm Cắn, qua đó gây nên tình cảnh thiếu nước sinh hoạt cho khoảng 1.200 hộ dân.

Lũ đến cấp tốc đã cuốn trôi 2 ô tô, vùi lấp 11 ô tô khác. Lũ làm trôi 72 xe máy, vùi lấp 172 phương tiện (145 xe máy, 3 xe máy điện, 24 xe đạp); cuốn trôi, làm hư hỏng hoàn toàn 378 vật dụng, thiết bị có giá trị (ti vi, tủ lạnh, máy giặt, máy tính, máy lọc nước, bếp ga…), quy đổi giá trị trên 12 tỷ đồng.

Qua thống kê, tổng ước tính thiệt hại của tỉnh Kỳ Sơn đợt này lên đến 190 tỷ đồng, thêm 70 tỷ đồng của trận thiên tai tầm 1 tháng trước đó, sơ sơ 260 tỷ đồng đã chính thức “đội nón ra đi”. Cần biết rằng Kỳ Sơn là huyện nghèo của cả nước, thu ngân sách hàng năm chỉ loanh quanh 12 tỷ đồng, đưa ra so sánh để thấy mọi thứ lúc này hết sức cam go.

Kỳ Sơn không thể “tự thân vận động”, hiểu rõ bối cảnh ngặt nghèo cả cộng đồng đã cùng chung tay giúp sức thông qua nhiều chương trình có ý nghĩa, qua đó xoa dịu phần nào nỗi đau do thiên tai để lại. Đến ngày 9/10, có khoảng 100 đoàn công tác, thiện nguyện đã tham gia cứu trợ với tổng số tiền hơn 15 tỷ đồng. Hiện tại nhiều cơ quan, tổ chức, cá nhân, doanh nghiệp vẫn đang hướng về vùng tâm lũ.

Dựa trên diễn biến thực tế, huyện Kỳ Sơn đề xuất UBND tỉnh, Ban Chỉ huy PCTT-TKCN tỉnh, các Sở, ngành liên quan ưu tiên công bố tình huống khẩn cấp về thiên tai xảy ra sạt lở đất nghiêm trọng, lũ ống, lũ quét tại khối 1 thị trấn Mường Xén; bản Hòa Sơn, Sơn Hà, Bình Sơn 1, Bình Sơn 2 và bản Cánh, Cầu Tám xã Tà Cạ. Cho chủ trương lập hồ sơ dự án tái định cư cho 200 hộ dân vùng lũ quét Tà Cạ, Sơn Hà…. Hỗ trợ sửa chữa, xây mới các công trình, bố trí kinh phí khắc phục hệ thống giao thông bị hư hỏng bởi sự tàn phá của lũ ống, lũ quét.

Đề nghị UBND tỉnh, Sở NN-PTNT, MTTQVN tỉnh và các sở ngành liên quan đề xuất Trung ương hỗ trợ, kêu gọi hỗ trợ để khắc phục những hậu quả vượt khả năng của huyện.