Thương mại nông sản Việt Nam - Hoa Kỳ: Xứng đáng đối tác bền chặt

Mối tương quan hỗ trợ, bổ sung

Quan hệ thương mại hai chiều Việt Nam - Hoa Kỳ đã có sự phát triển vượt bậc, nhất là trong lĩnh vực nông nghiệp. Bất chấp đại dịch Covid-19 và dịch bệnh trong sản xuất nông nghiệp diễn ra trên diện rộng, thương mại nông lâm thủy sản giữa hai nước năm 2020 vẫn đạt mức tăng trưởng khả quan.

Trong năm 2020, Việt Nam nhập khẩu nông sản từ Hoa Kỳ đạt mức tăng trưởng mạnh mẽ, như lúa mỳ tăng khoảng 140% (đạt 144 triệu USD), đậu tương tăng 30% (396 triệu USD), sữa và sản phẩm sữa tăng 30% (khoảng 173 triệu USD).

Ngày 7/4, Vụ Hợp tác quốc tế (Bộ NN-PTNT) tổ chức Tọa đàm trực tuyến về việc trao đổi thương mại nông sản giữa Việt Nam với bang Nebraska, Hoa Kỳ.

Theo Thứ trưởng Bộ NN-PTNT Lê Quốc Doanh, hiện nay Việt Nam đang tiếp tục quá trình thực hiện tái cơ cấu ngành nông nghiệp theo hướng nâng cao giá trị gia tăng và phát triển bền vững. Trong đó các mặt hàng xuất khẩu chủ lực được xác định bao gồm thủy sản, đồ gỗ, cà phê, chè, rau quả nhiệt đới...

Bang Nebraska nổi tiếng với các mặt hàng nông sản chất lượng cao như thịt bò, thịt lợn, ngô, đậu tương, lúa mỳ. Như vậy, có thể thấy cơ cấu hàng nông sản xuất nhập khẩu giữa hai bên mang tính bổ sung rõ nét và không cạnh tranh trực tiếp.

“Thông qua sự kiện này, chúng tôi muốn gửi thông điệp tới cộng đồng doanh nghiệp Nebraska. Các bạn có thể tìm thấy ở Việt Nam, một quốc gia với hơn 96 triệu dân, đang hội nhập sâu rộng với nền kinh tế thế giới, rất nhiều cơ hội kinh doanh và đầu tư hấp dẫn. Đồng thời Việt Nam cũng là thị trường mở cửa có nhu cầu tiêu thụ, nhập khẩu nhiều loại nguyên liệu, nông sản chất lượng cao của Hoa Kỳ nói chung và bang Nebraska nói riêng”, Thứ trưởng Lê Quốc Doanh chia sẻ.

Theo Thống đốc Pete Ricketts, bang Nebraska có điều kiện khí hậu rất đặc biệt. Những đồi cỏ nơi đây được tưới tiêu đầy đủ hơn tất cả những bang khác của Hoa Kỳ, rất phù hợp để chăn nuôi. Nông nghiệp Nebraska cũng được áp dụng công nghệ cao với quy mô rộng.

“Mối quan hệ giữa Việt Nam và bang Nebraska đã và đang được xây dựng rất tốt đẹp. Trong nhiệm kì Thống đốc của tôi, giá trị gia tăng của sản phẩm nông sản Việt Nam đã tăng 160% từ 20,3 triệu USD trong năm 2015 lên 52,8 triệu USD năm 2019. Trên thực tế, hàng hóa có giá trị gia tăng chiếm 81% tổng hàng hóa nông nghiệp xuất khẩu của bang sang Việt Nam. Việc đó đã giải quyết được rất nhiều công ăn việc làm cho người dân bang Nebraska. Năm 2019, người chăn nuôi bang Nebraska đã xuất khẩu hơn 14 triệu USD thịt bò, 6 triệu USD bột ngô gluten và 20,8 triệu USD khô dầu đậu tương sang Việt Nam”, Thống đốc Pete Ricketts thông tin.

Thành quả sau 2 năm

Ông Nguyễn Đỗ Anh Tuấn, Vụ trưởng Vụ Hợp tác quốc tế (Bộ NN-PTNT), bày tỏ sự hân hạnh khi đón nhận lòng hiếu khách cũng như sự hợp tác chặt chẽ của các cơ quan cũng như cộng đồng các doanh nghiệp bên phía bang Nebraska, Hoa Kỳ trong việc phối hợp với ngành nông nghiệp Việt Nam để thúc đẩy thương mại hài hòa và bền vững giữa 2 nước.

“Tôi nhấn mạnh nông nghiệp Hoa Kỳ và nông nghiệp Việt Nam có tính bổ trợ cho nhau rất rõ ràng. Trong thời gian vừa qua, Chính phủ 2 bên đã cố gắng thúc đẩy, mở cửa thị trường nông sản giữa 2 nước. Đồng hành với nỗ lực của Chính phủ 2 bên là sự vào cuộc tích cực của doanh nghiệp từ 2 phía để thúc đẩy thương mại một cách bền vững và hài hòa”, ông Nguyễn Đỗ Anh Tuấn khẳng định.

Cũng theo Vụ trưởng Vụ Hợp tác quốc tế, ngay sau chuyến thăm Hoa Kỳ của Thứ trưởng Lê Quốc Doanh cùng cộng đồng doanh nghiệp, Việt Nam đã tăng nhập khẩu một loạt các sản phẩm nông sản từ phía Hoa Kỳ, đặc biệt là từ bang Nebraska.

Trong thời gian tới, bên phía Việt Nam rất mong muốn thúc đẩy Hiệp định khung Thương mại và Đầu tư (TIFA) giữa 2 nước và Hoa Kỳ có thể tham gia Hiệp định Đối tác Toàn diện và Tiến bộ xuyên Thái Bình Dương (CPTPP) để thúc đẩy thương mại nông sản bền vững, hài hòa giữa Việt Nam và Hoa Kỳ.

Ông Nguyễn Quốc Toản, Cục trưởng Cục Chế biến và Phát triển thị trường nông sản (Bộ NN-PTNT), nhận định buổi tọa đàm trực tuyến diễn ra trong bối cảnh lịch sử. Việt Nam đang trong thời kì chuyển tiếp của Chính phủ mới.

Sự chuyển tiếp của Chính phủ cũng như thay đổi lãnh đạo Bộ NN-PTNT qua nhiều thời kì chứng kiến dòng chảy hợp tác xuyên suốt giữa 2 nước. Việc xây dựng mối quan hệ hợp tác, đặc biệt là trong lĩnh vực nông nghiệp đều là chỉ đạo chung của Chính phủ và Bộ NN-PTNT.

“Sau 2 năm kể từ chuyến thăm của Thứ trưởng Lê Quốc Doanh sang Hoa Kỳ, ngành nông nghiệp 2 nước đã có những kết quả tích cực. Tôi rất ấn tượng với thông điệp của Thống đốc Pete Ricketts: “Nông nghiệp là linh hồn của bang Nebraska”. Sản phẩm nông nghiệp của Hoa Kỳ và sản phẩm nông nghiệp Việt Nam đã tham gia vào chuỗi thương mại toàn cầu và chúng ta xứng đáng là những đối tác bền chặt với nhau. Để có được kết quả đó, cộng đồng doanh nghiệp của cả 2 phía đóng vai trò quyết định”, ông Nguyễn Quốc Toản nói.

Nền kinh tế Việt Nam trong năm 2020, mặc dù trong bối cảnh đại dịch Covid-19, vẫn đạt những kết quả khả quan và vô cùng ấn tượng. Trong đó GDP tăng trưởng kinh tế vẫn giữ ở mức ổn định khoảng 3,26%, và nông nghiệp cũng đóng một vai trò quan trọng.

Trong quý I/2021, mức tăng trưởng này vẫn rất tích cực, GDP tăng khoảng 4,5% và nông nghiệp tăng 3,16%. Riêng nông nghiệp đóng vai trò tăng trưởng khoảng 8,34% trong tổng mức tăng trưởng chung của nền kinh tế.

Điều đó nói lên sự tăng trưởng ổn định của nền kinh tế Việt Nam. Đặc biệt với việc khống chế được dịch Covid-19 sẽ biến Việt Nam thành môi trường đầu tư hoàn hảo, tạo uy tín lớn với các đối tác Hoa Kỳ.

Sau khi chúng ta kí kết những biên bản ghi nhớ thỏa thuận hợp tác từ 2 năm trước, việc tổ chức thực hiện cũng như tinh thần phối hợp của các doanh nghiệp 2 bên rất chủ động và tích cực.

“Đặc biệt là chúng ta giữ được sự liền mạch của chuỗi cung ứng, xuất khẩu nông sản của Việt Nam và Hoa Kỳ cũng như việc nhập khẩu các sản phẩm nông sản của Hoa Kỳ vào Việt Nam. Thậm chí đã có những doanh nghiệp Việt Nam vượt được mức tăng trưởng đã cam kết”, ông Toản chia sẻ.

Dưới góc độ doanh nghiệp, ông Nguyễn Tuấn Nam, Tổng Giám đốc Công Ty TNHH Thương mại xuất nhập khẩu Khai Anh - Bình Thuận, cho rằng việc: Việt Nam trao đổi thương mại nông sản giữa bang Nebraska nói riêng và Hoa Kỳ nói chung đã tạo ra một động lực cho doanh nghiệp 2 nước. Khi nhận được những bắp ngô vụ mùa 2019 - 2020, tôi nhận thấy chất lượng ngô hiện tại của Hoa Kỳ tốt hơn trước đây rất nhiều. Theo tôi, chúng ta nên phát triển thêm những chuỗi chế biến sâu hơn.

Trong thời gian qua, chúng ta đã xây dựng rất nhiều mối quan hệ nông nghiệp thành công tuy nhiên 70% thức ăn gia súc của Việt Nam vẫn phải nhập khẩu. Do đó, ông Trần Trọng Chiến, Cố vấn cấp cao Hội đồng Hạt cốc Hoa Kỳ, cho rằng, thể nhìn thấy một cơ hội lớn cho nhà cung cấp nông sản Hoa Kỳ nói chung và bang Nebaska nói riêng. Bên cạnh đó chúng ta cũng cần nêu ra vấn đề cán cân thương mại nông sản giữa Việt Nam và Hoa Kỳ được giải quyết một cách hài hòa và bền vững.

Nebraska là một tiểu bang thuộc vùng Đồng bằng Lớn và Trung Tây của Hoa Kỳ. Tiểu bang có diện tích hơn 200.000km² và dân số khoảng 1,9 triệu người. Nebraska là một bang mạnh về nông nghiệp, với những sản phẩm chủ lực là thịt bò, thịt lợn, ngô, đậu tương và cao lương.