Chính phủ Mỹ đang phải đối mặt với tình trạng hỗn loạn trong vài ngày cuối năm khi Tổng thống Donald Trump từ chối phê duyệt gói cứu trợ tài chính trị giá 2.300 tỷ USD.
Động thái này khiến hàng triệu người Mỹ thất nghiệp mất quyền lợi và đe dọa đóng cửa các cơ quan liên bang do thiếu ngân sách hoạt động.
Trump, người rời nhiệm sở vào ngày 20/1 sau khi thất bại trong cuộc bầu cử hôm 3/11, đã phải chịu áp lực từ các nhà lập pháp của lưỡng đảng. Lý do là ông đã từ chối ký dự luật hỗ trợ đại dịch và tài trợ của chính phủ đã được Quốc hội thông qua với số phiếu áp đảo vào tuần trước.
Tổng thống đã yêu cầu Quốc hội thay đổi dự luật để tăng quy mô kiểm tra kích thích đối với những người Mỹ đang gặp khó khăn từ 600 USD lên 2.000 USD, không chỉ thực hiện một gói hỗ trợ kinh tế và y tế công cộng khổng lồ mà còn thực hiện các chức năng cơ bản của chính phủ.
Nếu không ban hành dự luật cứu trợ và tài trợ rộng rãi, chính phủ Hoa Kỳ sẽ hết tiền sau nửa đêm ngày 28/12 (05h01' GMT ngày 29/12). Nếu cuộc chiến với Trump không được giải quyết vào thời điểm đó, Quốc hội phải thông qua dự luật tài trợ cơ bản hoặc các cơ quan liên bang sẽ không có tiền để hoạt động đầy đủ kể từ 29/12.
“Những gì Tổng thống đang làm lúc này là tàn nhẫn không thể tin được”, Thượng nghị sĩ Bernie Sanders nói với ABC hôm 27/12. “Rất nhiều người đang bị tổn thương… Điều đó thực sự điên rồ và vị Tổng thống này cuối cùng cần phải… làm điều đúng đắn cho người dân Mỹ và ngừng lo lắng về cái tôi của mình”.
Thượng nghị sĩ Đảng Cộng hòa Pat Toomey nói với Fox News rằng Trump nên thông qua dự luật ngay bây giờ, và tăng thêm tiền cứu trợ sau đó.
“"Tôi hiểu ông ấy muốn được nhớ đến trong tư cách một Tổng thống ủng hộ việc tặng người Mỹ những tấm chi phiếu lớn, nhưng khả năng là ông ấy sẽ được nhớ đến vì sự hỗn loạn, khốn khổ và hành vi thất thường khi không ký dự luật cứu trợ”, ông Toomey nói.
“Bạn không đạt được mọi thứ bạn muốn, ngay cả khi bạn là Tổng thống của Hoa Kỳ", Thượng nghị sĩ Toomey bổ sung.
Thống đốc Maryland, Larry Hogan, một đảng viên Đảng Cộng hòa, người đã chỉ trích phản ứng đại dịch của Trump và những nỗ lực của ông để hủy bỏ kết quả bầu cử, cho biết: “Tôi vừa từ bỏ việc đoán xem ông ấy có thể làm gì tiếp theo”.
Trong bối cảnh hỗn loạn đó, Trump vẫn dành kỳ nghỉ Giáng sinh tại khu nghỉ mát Mar-a-Lago của mình ở Florida. Sáng 27/12, ông dường như không vội vàng cố gắng giải quyết bế tắc với Quốc hội khi hướng đến Câu lạc bộ Golf Quốc tế Trump ở West Palm Beach.
Ông cũng phàn nàn rằng dự luật chi quá nhiều tiền cho các lợi ích đặc biệt, các dự án văn hóa và viện trợ nước ngoài.
Thanh toán phúc lợi
Theo thống kê của Đại học Johns Hopkins, Mỹ đang phải trải qua một kỳ nghỉ lễ cay đắng trong bối cảnh đại dịch đã giết chết hơn 330.000 người ở Hoa Kỳ, với con số tử vong hàng ngày lên đến hơn 3.000 người, cao nhất kể từ khi đại dịch bắt đầu.
Theo dữ liệu của Dự án Theo dõi COVID, Mỹ đã ghi nhận trung bình 185.903 ca nhiễm mới hàng ngày trong 7 ngày qua, trong khi số người nhập viện với căn bệnh này lên tới 117.344 người vào hôm 26/12.
"Tổng số ca lây nhiễm được xác nhận kể từ khi bùng phát bắt đầu vượt qua con số 19 triệu vào 27/12, là con số cao nhất trên thế giới", dữ liệu của Đại học Johns Hopkins cho biết.
Gói cứu trợ cũng mở rộng lệnh cấm trục xuất hết hạn vào ngày 31/12, bổ sung hỗ trợ cho doanh nghiệp nhỏ, cung cấp kinh phí để giúp các trường học mở cửa trở lại và viện trợ cho ngành giao thông và phân phối vacxin.
Hạ nghị sĩ đảng Cộng hòa Adam Kinzinger của Illinois cho biết có quá nhiều nguy cơ bị đe dọa đối với Trump để "chơi trò chơi chuyển đổi cũ này".
“Tôi không hiểu”, ông nói với CNN. “Tôi không hiểu những gì đang được thực hiện; tại sao, trừ khi nó chỉ để tạo ra hỗn loạn và thể hiện quyền lực và khó chịu vì bạn đã thua cuộc bầu cử”.
Quốc hội Mỹ, thường bị hoãn vào tuần cuối cùng của tháng 12, đang chuẩn bị trở lại làm việc.
