Lời khẳng định ấy của ông Zoyir Mizayev - Phó Thủ tướng kiêm Bộ trưởng Bộ Nông nghiệp và Thuỷ lợi Uzbekistan cho thấy, quốc gia Trung Á này rất thiện chí hợp tác với Tổng Cty Giống cây trồng Thái Bình trong lĩnh vực giống cây trồng, nhất là lúa.
Nhiều tiềm năng hợp tác
Người kết nối buổi gặp gỡ giữa phái đoàn của Phó Thủ tướng Uzbekistan với Thaibinhseed là Bộ trưởng Bộ NN-PTNT Nguyễn Xuân Cường. Tại buổi hội đàm về hợp tác nông nghiệp giữa hai quốc gia vào chiều ngày 9/2, khi biết ông Zoyir Mizayev muốn được gặp gỡ những doanh nghiệp đầu tàu của Việt Nam trong lĩnh vực sản xuất giống cây trồng và người nông dân tại vùng trọng điểm sản xuất lúa, Bộ trưởng Nguyễn Xuân Cường lập tức giới thiệu ông về "quê hương 5 tấn" Thái Bình.
Phó Thủ tướng Zoyir Mizayev phát biểu tại buổi thăm và làm việc với Thaibinhseed
Lý do bởi, Uzbekistan là quốc gia có khí hậu khắc nghiệt. Các tháng mùa đông, có thời điểm nhiệt độ xuống -35 độ C, còn các tháng mùa hè, nhiệt độ có thể lên tới 45 độ C. Do giáp ranh với "biển chết" Aral, bởi vậy, độ mặn trong nước cung cấp cho sản xuất nông nghiệp từ 0,3‰ đến 0,4‰. Ông Phạm Văn Ca - Phó Chủ tịch UBND tỉnh Thái Bình nhận định, độ mặn này tương đồng với môi trường canh tác lúa của hai huyện ven biển của tỉnh Thái Bình là Tiền Hải và Kiến Xương.
Trong những năm qua, nhờ sử dụng những bộ giống chịu mặn, thích ứng rộng với các điều kiện thời tiết, năng suất lúa của hai huyện ven biển vẫn đạt mức cao (khoảng 7 tấn/ha).
Thái Bình tự hào là địa phương không có đất hoang. Tổng sản lượng lúa của tỉnh đạt khoảng 1,1 triệu tấn/năm, trong đó khoảng 300.000 tấn được tiêu dùng tại chỗ, số còn lại phục vụ thị trường nội địa và xuất khẩu. Riêng về Thaibinhseed, đơn vị này đang sở hữu 10 giống lúa bản quyền; mỗi loại giống đều có những ưu điểm vượt trội riêng. Hai giống lúa chủ lực đang rất "hot" trên thị trường TBR225 và BC15.
Ông Nguyễn Văn Minh - Phó Tổng giám đốc Thaibinhseed chia sẻ: Ở Tây Nguyên, giống lúa TBR2225 đã được "thử lửa" trong môi trường rất khắc nghiệt với chế độ nước tưới như tưới rau (bằng công nghệ tưới nhỏ giọt), năng suất lúa vẫn đạt 7,5 tấn/ha. Đặc biệt, chất lượng gạo TBR225 rất ngon, vị đậm, dẻo và có mùi thơm đặc trưng; thời gian sinh trưởng của giống lúa ngắn.
Nghe vậy, Phó Thủ tướng Zoyir Mizayev cùng các thành viên đến từ quốc gia Trung Á tỏ ra ngưỡng mộ, bởi hiện nay, Uzbekistan đang sản xuất các loại lúa chất lượng gạo phẩm cấp thấp, thời gian sinh trưởng của cây lúa rất dài (khoảng 5 tháng). Đồng thời, việc tìm kiếm nguồn nước để sản xuất lúa ngày càng khó khăn. Vị trưởng phái đoàn phía Uzbekistan cũng ngạc nhiên khi biết một Cty quy mô cấp tỉnh như Thaibinhseed lại có diện tích sản xuất giống lúa hàng năm lên tới 6.200 ha, lượng giống công ty bán ra chiếm tới 10% lượng giống cả nước, sản lượng giống thu mua cho nông dân 22.000 tấn, đem lại lợi nhuận cho bà con vùng liên kết sản xuất giống với công ty khoảng 50 tỷ đồng/năm.
Thaibinhseed đã xây dựng mối liên kết chặt chẽ với nông dân, ứng trước giống lúa, tập huấn kỹ thuật gieo cấy, chăm sóc thu hoạch và bảo quản sau thu hoạch, phương thức thanh toán nhanh gọn và đặc biệt giá thu mua giống của Thaibinhseed bao giờ cũng cao hơn so với thị trường... Qua đó đã tạo nên sự liên kết chặt giữa nông dân và doanh nghiệp trong việc xây dựng cánh đồng mẫu lớn.
Phó Thủ tướng Uzbekistan Zoyir Mizayev thăm nhà máy chế biến lúa giống của Thaibinhseed
Những năm qua, Thaibinhseed đã dồn lực đầu tư cho khoa học công nghệ, đặc biệt là nhà máy chế biến, kỹ thuật bảo quản hạt giống theo tiêu chuẩn châu Âu; xây dựng trung tâm nghiên cứu phát triển sản phẩm mới (diện tích 50 ha) và 1 phòng thử nghiệm Quốc gia mang mã số Vilas110... Thaibinhseed hiện là thành viên Hiệp hội giống cây trồng Châu Á- Thái Bình Dương (APSA)... Các giống lúa của Thaibinhseed cũng đang tích cực hợp tác phát triển giống lúa tại nhiều quốc gia như Lào, Cu-ba, các nước Châu Phi...
Ưu đãi đặc biệt
Sau khi tham quan nhà máy chế biến, bảo quản hạt giống theo tiêu chuẩn châu Âu; xây trung tâm nghiên cứu phát triển sản phẩm mới (diện tích 50 ha)... của Thaibinhseed, Phó Thủ tướng Zoyir Mizayev chia sẻ: Đã có thời điểm, Việt Nam gửi hơn 3.000 lưu học sinh sang du học tại Uzbekistan, nhưng giai đoạn này, Uzbekistan lại rất cần gửi học sinh sang Việt Nam để học trồng lúa và nuôi thủy sản”.
Ông cũng cho rằng, lời giới thiệu của Bộ trưởng Nguyễn Xuân Cường về Thaibinhseed chính là "giấy chứng nhận" giá trị nhất về uy tín cũng như tầm ảnh hưởng rộng của TCty trong lĩnh vực giống cây trồng.
"Nếu Thaibinhseed đồng ý hợp tác với Uzbekistan trong lĩnh vực giống cây trồng, đích thân tôi sẽ báo cáo với Thủ tướng Uzbekistan ra sắc lệnh riêng về hợp tác nông nghiệp với Thaibinhseed. Thông qua đó, các bạn sẽ được nhà nước bảo lãnh, tạo mọi điều kiện để TCty hoạt động hiệu quả tại đây như cấp một diện tích đất đủ rộng để phục vụ công tác nghiên cứu và các cơ sở vật chất cần thiết khác, có chính sách ưu đãi về thuế, hải quan... trong phạm vi có thể", Zoyir Mizayev khẳng định.
