Vi phạm hành lang đê điều: Cần làm rõ trách nhiệm Sở Xây dựng Hải Phòng

Cố tình hiểu sai công văn của Bộ NN- PTNT

Ngày 26/6/2020, tại Hà Nội, Tổng cục Phòng chống thiên tai, Ban chỉ đạo Trung ương về phòng chống thiên tai đã tổ chức Hội nghị trực tuyến với Chủ tịch UBND các huyện thuộc các tỉnh, thành phố có đê cấp 3 đến cấp đặc biệt.

Tại hội nghị, ông Phạm Đức Luận, Vụ trưởng Vụ Đê điều, Tổng cục Phòng chống thiên tai phát biểu có nêu nhiều vụ vi phạm đê điều nổi cộm ở các tỉnh, thành phố.

Riêng với thành phố Hải Phòng, ông Luận nói: “Đặc biệt, có những vụ vi phạm nổi cộm kéo dài, chưa xử lý dứt điểm như ở Hải Phòng. Cụ thể, như vụ vi phạm do Sở Xây dựng thành phố Hải Phòng cấp phép cho Công ty Thái Bình Dương xây dựng khu nhà xưởng đóng tàu rộng hơn 23.000m2 trên đất bãi đê hữu Văn Úc (huyện Tiên Lãng), Công ty cổ phần Thương mại và Xây dựng Minh Sơn xây dựng nhà xưởng khoảng 6.000m2 đất trên bãi đê tả Văn Úc (huyện An Lão)”.

Ngay sau đó, một số tờ báo đăng nội dung “thanh minh” cho phía Sở Xây dựng Hải Phòng.

Các tờ báo này đã công bố Công văn số 3234/BNN-ĐĐ ngày 27/5/2008 của Bộ NN-PTNT phúc đáp và cho ý kiến về việc liên quan đến đê điều và phòng chống bão lụt, khi đầu tư xây dựng nhà máy đóng tàu tại bãi ngoài đê Văn Úc sau khi Bộ NN- PTNT nhận được công văn của UBND thành phố Hải Phòng.

Từ đó, một số tờ báo khẳng định, thành phố Hải Phòng đã xin ý kiến của Bộ NN-PTNT về hai dự án này.

Tuy nhiên, đọc kỹ công văn số 3234/BNN-ĐĐ ngày 27/5/2008 của Bộ NN-PTNT, chúng tôi nhận thấy Bộ NN-PTNT đã làm đúng vai trò, trách nhiệm, đúng quy trình được quy định trong Luật Đê điều năm 2006, chỉ có UBND thành phố Hải Phòng hiểu chưa đúng hoặc chưa đầy đủ công văn trả lời của Bộ NN-PTNT, bởi Bộ NN-PTNT không thể quyết định được phần công việc đã quy định rõ thẩm quyền cấp phép thuộc Thủ tướng Chính phủ.

Cụ thể, ngay tại Mục 1 trong công văn phúc đáp UBND thành phố Hải Phòng, Bộ NN-PTNT đã trả lời rất rõ như sau: "Thống nhất với đề nghị của UBND thành phố Hải Phòng về việc quy hoạch sử dụng bãi sông để xây dựng Nhà máy đóng tàu Thái Bình Dương tại khu vực nêu trên.

Quá trình lập dự án phải trên nguyên tắc tuân thủ các quy định của Luật Đê điều và pháp luật hiện hành, ưu tiên đảm bảo an toàn cho đê điều, không gây ảnh hưởng đến thoát lũ của sông, bờ đối diện cũng như các ảnh hưởng bất lợi khác".

Ngoài ra, Bộ NN-PTNT cũng nêu rất chi tiết các quy định, điều kiện về kỹ thuật đi kèm khác trong trường hợp UBND thành phố Hải Phòng cấp phép sử dụng bãi sông để xây dựng Nhà máy đóng tàu Thái Bình Dương để đảm bảo an toàn hành lang đề điều và điều tiết thoát lũ, phòng chống lụt bão.

Như vậy, thông qua công văn số 3234/BNN-ĐĐ, đều thấy rất rõ là Bộ NN-PTNT mới chỉ đồng ý về mặt chủ trương quy hoạch chung, khi tiến hành cấp phép xây dựng chi tiết cho từng công trình cụ thể trên hệ thống hành lang đề điều, UBND thành phố Hải Phòng cần phải trình Bộ NN-PTNT thẩm định trước khi trình Thủ tướng phê duyệt theo đúng Luật Đê điều năm 2006.

Thanh tra Bộ NN- PTNT đã chỉ rõ các sai phạm

Theo kết luận thanh tra số 588/KL-TTr về việc thanh tra việc chấp hành pháp luật về đê điều, phòng chống thiên tai do Chánh Thanh tra Bộ NN-PTNT Nguyễn Văn Tiến ký ban hành ngày 29/7/2019 đã chỉ rất rõ những vi phạm về Luật Đề điều đối với các Công ty CP Đóng tàu Thái Bình Dương và Công ty CP Xây dựng và Thương mại Minh Sơn tại thành phố Hải Phòng.

Kết quả kiểm tra, xác minh, Thanh tra Bộ NN-PTNT kết luận, Công ty CP Đóng Tàu Thái Bình Dương có các hoạt động liên quan đến đê điều tại vị trí K11+800 đê hữu Văn Úc, huyện Tiên Lãng như sau:

Đối với hạng mục xây dựng 6 tổ hợp nhà phân xưởng gia công cơ khí, diện tích 23.921m2 thực hiện theo Giấy phép xây dựng số 18/GPXD ngày 18/3/2016 do Sở Xây dựng thành phố Hải Phòng cấp: Theo quy định tại Điều 26 Luật Đê điều năm 2006, các hạng mục xây dựng nhà xưởng này phải trình Bộ NN-PTNT thẩm định trước khi trình Thủ tướng Chính phủ phê duyệt, sau đó UBND cấp thành phố mới cấp giấy phép.

Theo Quyết định số 257/QĐ-TTg ngày 18/2/2016 của Thủ tướng Chính phủ phê duyệt Quy hoạch phòng, chống lũ và quy hoạch đê điều hệ thống sông Hồng, sông Thái Bình tại khu vực bãi ngoài đê hữu sông Văn Úc, tương ứng K11+800 thuộc huyện Tiên Lãng, thành phố Hải Phòng không thuộc danh mục bãi sông được nghiên cứu xây dựng các hạng mục nêu trên.

Đây là khu vực chỉ được cấp phép xây dựng các công trình theo quy định tại khoản 1, khoản 2 thuộc Điều 26, Luật Đê điều. Vì vậy, việc cấp phép xây dựng đối với hạng mục xây dựng 6 tổ hợp nhà phân xưởng gia công cơ khí, diện tích 23.921m2 là không đúng quy định của Luật Đê điều.

Với hạng mục xây dựng 250m cầu tàu (kích thước 250x20m), kết cấu bê tông cốt thép trên hệ cọc cao, xây dựng triền đà chiều dài 263m. Theo quy định tại khoản 2, khoản 5 thuộc điều 26 Luật Đê điều năm 2006, các hạng mục xây dựng 250 cầu tàu kết cấu bê tông cốt thép trên hệ cọc cao, xây dựng triền đà chiều dài 263m phải được UBND cấp thành phố cấp phép.

Tuy nhiên, theo quy định tại các điểm c, khoản 1, khoản 2 thuộc Điều 25 Luật Đê điều 2006 phải có ý kiến chấp thuận của Bộ NN-PTNT trước khi cấp giấy phép thi công, nhưng tại thời điểm thanh tra, các hạng mục này chưa được UBND cấp thành phố cấp phép.

Như vậy, Công ty CP Đóng tàu Thái Bình Dương xây dựng 250m cầu tàu (kích thước 250x20m), kết cấu bê tông cốt thép trên hệ cọc cao; xây dựng triền đà chiều dài 263m là vi phạm Luật Đê điều.

Đối với Công ty CP Thương mại và Xây dựng Minh Sơn có các hoạt động liên quan đến đê điều tại vị trí K12 + 150 đê tả Văn Úc, huyện An Lão, thành phố Hải Phòng, Thanh tra Bộ NN-PTNT kết luận như sau: Hạng mục xây dựng 2 nhà xưởng và 1 nhà văn phòng theo Giấy phép xây dựng số 28/GPXD ngày 13/9/2018 do Sở Xây dựng thành phố Hải Phòng cấp.

Theo quy định tại Điều 26, Luật Đê điều năm 2006, hạng mục xây dựng 2 nhà xưởng và 1 nhà văn phòng cấp IV phải trình Bộ NN-PTNT thẩm định trước khi trình Thủ tướng Chính phủ phê duyệt, sau đó UBND cấp thành phố mới được cấp phép.

Cũng theo Quyết định số 257/QĐ-TTg ngày 18/2/2016 của Thủ tướng Chính phủ phê duyệt Quy hoạch phòng, chống lũ và quy hoạch đê điều hệ thống sông Hồng, sông Thái Bình bãi sông khu vực K12+150 để tả Văn Úc không thuộc danh mục bãi sông được nghiên cứu xây dựng các hạng mục nêu trên.

Đây là khu vực chỉ được phép xây dựng các công trình theo quy định tại khoản 1, khoản 2 thuộc Điều 26, Luật Đê điều năm 2006. Vì vậy, việc cấp phép xây dựng đối với các hạng mục xây dựng 2 nhà xưởng và xây dựng 1 nhà văn phòng cấp IV là không đúng quy định của Luật Đê điều.

Đối với hạng mục xây dựng 1 mố cầu cảng 50m2 và 3 trạm trộn bê tong công suất 500m3/giờ, xây dựng 200m tường rào lưới B40, các hạng mục công trình này phải được UBND cấp thành phố cấp giấy phép.

Tuy nhiên, theo quy định tại các điểm c, khoản 1 thuộc Điều 25 Luật Đê điều phải có ý kiến của Bộ NN-PTNT trước khi cấp giấy phép thi công, tuy nhiên tại thời điểm thanh tra các hạng mục này chưa được UBND cấp tỉnh cấp giấy phép.

Như vậy, Công ty CP Thương mại và Xây dựng Minh Sơn xây dựng 1 mố cầu cầu, 50m2 và 3 trạm trộn bê tông công suất 50m3/giờ, xây dựng 200m tường rào B40 là không đúng quy định của Luật Đê điều năm 2006.

Trước những vi phạm tại hệ thống đê tả, hữu Văn Úc, thành phố Hải Phòng, Thanh tra Bộ NN-PTNT đề nghị UBND thành phố Hải Phòng phải xem xét xử lý trách nhiệm các cơ quan tham mưu và cấp Giấy phép xây dựng không đúng quy định của pháp luật về đê điều.

Chỉ đạo các cơ quan có liên quan, bao gồm Công ty CP Đóng tàu Thái Bình Dương, Công ty CP Thương mại và Xây dựng Minh Sơn tuân thủ đúng các quy định của pháp luật về đê điều, xử lý các tồn đọng nêu trên, tuy nhiên đến nay mọi kiến nghị trên chưa được UBND thành phố Hải Phòng xử lý dứt điểm.