Đường dây vận chuyển, mua bán gà lậu cũng dần được hé lộ, từ những chuyến xe chở gà giống Trung Quốc từ chợ đầu mối gia cầm giống Đại Xuyên, huyện Phú Xuyên (Hà Nội).
Làng nghề gột gà Tàu ở Ninh Giang: "Quả bom" của ngành chăn nuôi. Video: Hùng Khang.
Bám theo những chuyến xe chở gà giống Trung Quốc từ chợ đầu mối gia cầm giống Đại Xuyên, huyện Phú Xuyên, Hà Nội, chúng tôi tìm đến tận nhà những “trùm” buôn gà, vịt Tàu khét tiếng. Đường dây vận chuyển, mua bán gà Tàu nhập lậu cũng dần được hé lộ.
Xã Tân Hương, huyện Ninh Giang, tỉnh Hải Dương mỗi ngày có hàng vạn con giống gà, vịt được chuyển đi tiêu thụ mỗi ngày.
Từ thông tin mà đại lý cung cấp, chúng tôi đã tiếp cận được “Việt hàng Tàu” một trùm buôn gà giống nhập lậu từ Trung Quốc có tiếng tại đất Hải Dương.
Gần 10 năm “chinh chiến” trong nghề con giống nên Việt khá cẩn trọng và kín tiếng. Nhưng khi thấy chúng tôi đặt cả vạn con giống mỗi lần để chạy quảng cáo bán online “đón sóng” thị trường dịp Tết, trùm buôn này lập tức lật bài ngửa về chuyện làm ăn.
Phỏng vấn: Anh chuyên hàng tàu, mỗi ngày về thường 1 đến 2 vạn con.
Và từ đây, hàng loạt những góc khuất trong lĩnh vực buôn bán giống gia cầm nhập lậu từ Trung Quốc đã dần được Việt hé lộ.
Phỏng vấn: Nếu mua để chạy quảng cáo bán thì không vấn đề gì, nhưng nếu mua gà choai để nuôi lên con gà trưởng thành thì mình sẽ không bán, vì các bạn sẽ mất nghiệp. 100% con gà choai này người ta không tiêm một loại thuốc men, vacxin gì cả. Khi nuôi lên khoảng 3-4 tháng (chuẩn bị xuất bán) thì nó sẽ nổ bệnh Marek và chết”.
Tưởng rằng Việt hàng Tàu sẽ có kiến thức về thú y, thế nhưng khi được hỏi thì người này cũng chẳng ngần ngại chia sẻ.
Phỏng vấn: Anh không có kiến thức gì về thú y.
Để cạnh tranh về giá thì những con giống ở đây cũng không cũng được tiêm bất kể một loại vacxin nào.
Phỏng vấn: Con gà choai người ta nuôi gột để bán theo kiểu hàng chợ, bán trôi nổi. Nếu tiêm vacxin vào thì giá thành sẽ đội lên từ 500 – 1.000 đồng, không cạnh tranh được về giá.
Có những thời điểm cước vận chuyển lên đến 9.000 đồng một con thế nhưng những người như Việt vẫn phải tìm cách để đưa hàng về.
Phỏng vấn:Cách đây 5 năm, cước vận chuyển chỉ 800 đồng/con nên giá gà rất rẻ. Tuy nhiên, sau đợt Covid-19 phí “làm luật” cao hơn rất nhiều và khó đi hơn nên cước vận chuyển có thời điểm cao nhất lên tới 9.000 đồng/con.
Càng trò chuyện sâu, Việt càng kể cho chúng tôi nghe về những góc khuất trong việc buôn bán con giống nhập lậu.
Phỏng vấn:Bây giờ mình quay những con hàng chết lên cho bạn thì bạn mua làm gì? Những góc khuất đó các bạn không hiểu được đâu.Buôn hàng Tàu này vẫn có cửa lỗ nhiều.
Những khoản lỗ đó sẽ được Việt đổ lên đầu những con gà, vịt giống may mắn còn sống sót khi trải qua quãng đường vài trăm km từ biên giới Việt – Trung về đất Hải Dương, đồng nghĩa với việc giá của con giống sẽ được đẩy lên cao, “thiệt đơn - thiệt kép” vẫn là người chăn nuôi.
Phỏng vấn: Một con gà cõng tiền công nhân, cõng con gà chết, cõng tiền chi phí xe pháo, cõng hết những chi phí đấy, thế nên con gà nở nó mới đẩy lên đến 21.000 đồng. Một cổ mấy chòng đấy các bạn ạ.
Bởi đây là hàng nhập lậu nên những chuyến hàng của Việt sẽ về thất thường, việc mua bán trao đổi từ trong và ngoài nước đều được một tay Việt giao dịch.
Phỏng vấn: Giờ giấc gà về rất thất thường, bình thường hàng ngày là 8h - 9h là về đến nhà. Nếu đường biên trôi chảy thì có khi 2h sáng đã tới nhà, nhưng những lúc "có biến" thì đến 11h trưa mới về.
Phỏng vấn: Đầu mối Trung Quốc sẽ đưa gà ra biên, từ đây phải thuê xuồng để chở qua sông sang lãnh thổ Việt Nam chứ không thể nghễm nghệ đi xe gà qua cửa khẩu được. Bởi, cửa khẩu thì phải xếp slot, phải đợi chờ, mà con gà không thể dừng được. Dừng lâu con gà nó nóng, sẽ chết, do đó phải đi theo đường tiểu ngạch.
Để khẳng định độ uy tín, Việt dẫn chúng tôi đi xem trang trại gột gà mà Việt đang hợp tác nhiều năm nay. Và đó cũng là những con gà chuyên cung cấp cho chợ đầu mối gia cầm Đại Xuyên, huyện Phú Xuyên, Hà Nội.
Mở rộng điều tra, chúng tôi tiếp cận được một trùm buôn con giống gia cầm tại Thôn 7 xã Tân Hương, huyện Ninh Giang, và nhắc đến nhà Hâu Biểu buôn con giống thì cả cái huyện Ninh Giang, không ai là không biết đến
Phỏng vấn: Buôn bán nhiều năm nay ngày nào cũng có ô tô ra vào.
Thời điểm chúng tôi đến có hai chiếc xe đang bốc hàng và hơn 10 công nhân tất bật đang đóng hàng.
Phỏng vấn:Buổi sáng hôm nay có hơn 3 vạn con bơ được nhập về, làm ăn với chị thì yên tâm, hàng ở đây được vận chuyển đi khắp các tỉnh.
Việc buôn bán con giống nhập lậu diễn ra công khai suốt nhiều năm qua vậy chính quyền địa phương xã Tân Hương và huyện Ninh Giang có hay biết? Những góc khuất rợn người về “thủ phủ” nuôi gột gà Tàu đất Bắc sẽ được chúng tôi lật mở trong phóng sự tiếp theo.
