Mỗi năm, bà con ở xã Ôn Lương, huyện Phú Lương, tỉnh Thái Nguyên chỉ gieo cấy một vụ giống nếp vải với sản lượng trên 400 tấn. Ưu điểm của nếp vải là giống lùa thuần của địa phương, kháng bệnh tốt, thơm ngon và dẻo rất lâu.
Nông dân khấm khá nhờ loại nếp vải mỗi năm chỉ gieo cấy một vụ
Được thiên nhiên ban tặng khí hậu và thổ nhưỡng phú hợp, tại xã Ôn Lương, huyện Phú Lương, tỉnh Thái Nguyên, từ lâu, giống lúa nếp vải đã được người dân gieo cấy.
Điều đặc biệt khiến gạo nếp vải ngon nức tiếng khắp vùng là khi nấu lên hạt dẻo, thơm, ăn lại không bị ngán. Mỗi năm, bà con ở Ôn Lương chỉ gieo cấy một vụ vào tháng 6 và thu hoạch vào tháng 10 Âm lịch.
Những ruộng lúa rộng cả trăm ha được bón phân hữu cơ và không phun thuốc hóa học. Bà con Ôn Lương đều có chung suy nghĩ, nếu phun thuốc thì đầu tháng 9 sẽ không lấy được đòng để ngâm rượu nếp đòng.
PV Ông ĐÀO QUỐC TẤN - Phó Chủ tịch UBND xã Ông Lương, huyện Phú Lương, Thái Nguyên
"Trên địa bàn xã ôn lương, tổng diện tích lúa nếp vải đạt khoảng 80ha. Năng suất mỗi năm đạt 51 tấn/ha. Sản lượng trên 400 tấn. Ưu điểm của nếp vải là giống lùa thuần của địa phương, nên kháng bệnh tốt. Thơm ngon và rất dẻo, dẻo rất lâu"
Từ bán loại nếp đòng, có nhà thu về hàng chục triệu đồng mỗi sào. Đến giữa tháng 9, Ôn Lương bước vào mùa cốm, giống cốm thơm ngon nổi tiếng cho người dân nguồn thu khoảng 4,5 triệu đồng một sào.
Vào đầu tháng 10, lúa chín màu vải cũng là thời điểm thu hoạch rộ, trung bình mỗi sào cũng đạt 2 triệu đồng.
Năm 2020, HTX Nông sản nếp vải Ôn Lương ra đời. Ngoài hoạt động sản xuất, HTX còn là cầu nối đứng ra thu mua và tiêu thụ sản phẩm cho bà con.
Không chỉ dừng ở việc cung cấp các sản phẩm gạo nếp vải ra thị trường, từ đòng lúa đến khi được thu hoạch, người dân nơi đây đã chế biến thành nhiều món ẩm thực độc đáo như: bánh chưng, bánh dày ngũ sắc, cơm cháy, đặc biệt là món cốm được nhiều người ưa chuộng.
Khi có thương hiệu và đạt sao OCOP, giá gạo nếp vải Ôn Lương từ 20.000 đến 25.000đ/kg, nay đã tăng lên 50.000 đồng/kg. Năm 2023, HTX thu mua và xuất ra thị trường khoảng 20 tấn gạo nếp vải.
"Từ khi sản phẩm đạt OCOP 3 sao. Tôi rất là vui, ra đồng không thấy có đồng bỏ hoang, không có hiện tượng người dân bỏ ruộng.
Khi đạt OCOP thì lúa nếp vải không có hiện tượng ế nữa, mà thậm chí cháy hàng"
Thời gian qua, người dân xã Ôn Lương đã được tỉnh Thái Nguyên hỗ trợ thông qua nhiều chính sách khuyến nông. Ngoài các lớp tập huấn khoa học kỹ thuật kết hợp tham quan, trải nghiệm mô hình kinh tế trong và ngoài tỉnh, mỗi năm các hộ dân và thành viên HTX Nông sản nếp vải Ôn Lương còn được hỗ trợ giống, phân bón, kinh phí làm đường bê tông nội đồng, cải tạo hệ thống tưới tiêu.
Qua đó, chắp cánh cho những sản phẩm từ lúa nếp vải của người Tày ở Ôn Lương sẽ ngày càng “bay xa”, được người tiêu dùng mọi miền tổ quốc biết tới.
