Tại xã Tân Hợp, huyện Hướng Hóa với quy mô 0,5 ha, nhiều giống cà phê mới trồng thí nghiệm tại địa phương và làm đối chứng đã cho triển vọng tái canh cây cà phê hiệu quả.
Nhiều giống cà phê chè cho triển vọng tái canh hiệu quả
Tại tỉnh Quảng Trị cà phê được trồng chủ yếu tại huyện Hướng Hóa, với diện tích trên 4600 ha, đa phần là giống Catimo, diện tích cà phê già cỗi tăng nhanh chiếm khoảng 50%, các bệnh khô cành khô quả ngày càng tăng. Được sự hỗ trợ của Sở Khoa học và Công nghệ, Trung tâm Khuyến nông Quảng Trị đã thực hiện đề tài Nghiên cứu, xây dựng mô hình thí nghiệm một số giống cà phê chè có triển vọng trên địa bàn huyện Hướng Hóa, tỉnh Quảng Trị.
Mô hình triển khai tại thôn Hòa Thành, xã Tân Hợp, huyện Hướng Hóa với quy mô 0,5 ha, Các giống cà phê mới tham gia thí nghiệm là giống TN6, TN7 , TN9, THA1 và Catimor tại địa phương làm đối chứng, các giống này do viện Khoa học kỹ thuật Nông lâm nghiệp Tây Nguyên (Wasi) chọn lọc, lai tạo và được Bộ Nông nghiệp và PTNT công nhận giống mới được công nhận cho sản xuất thử.
Ông Võ Văn Diễn - thôn Hòa Thành, xã Tân Hợp, huyện Hướng Hóa trước đây trồng Catimo, trái cũng bình thường, đến hôm nay tôi thấy giống cà mới ghép này trái to, cành sức hơn cành Catimo, cành thứ cấp ra ít, sâu bệnh thì ít hơn catimo, cati mo thì rệp sáp, rệp lộ nghẹ và khô cành nhiều hơn. Bà con quan đây ưa lắm, mỗi ngày tôi về có 2 đến 3 người đến xem.
Qua 3 năm thực hiện nhóm đề tài đã chọn được 02 giống lai nổi trội có năng suất cao gồm TN7 và TN9. Các giống lai sinh trưởng khỏe, năng suất trung bình lần lượt là 2,56 và 2,61 tấn nhân/ha, các giống có khối lượng 100 nhân đạt >16 g, tỷ lệ hạt trên sàng 16 đạt trung bình trên 87%, chất lượng nước uống cải thiện hơn so với giống Catimor.
Chọn được giống tự thụ THA1 là giống có dạng cây thấp tán chặt, chất lượng thử nếm cao hơn Catimor, hàm lượng caffeine < 1,6% và năng suất trung bình là 2,36 tấn nhân/ha, khối lượng 100 nhân trung bình đạt 17,0 g, tỷ lệ hạt trên sàng 16 đạt >90% và kháng rất cao với bệnh gỉ sắt. Đây là giống thuần được nhân giống bằng hạt.
Ông Lê Thành Trung - PCT UBND xã Tận Hợp, huyện Hướng Hóa trên địa bàn xã Tân hợp cây chủ lực là cây cà phên là chính, do vậy lượng cà phên trồng đã trên 20 năm rồi, cà phên già caair chiếp phần lớn. Qua thành công đề tài này UB xã Tân hợp mong muốn đề xuất thêm các cơ quan chức năng cần nhân rộng mô hình để nhân dân chon nguồn giống phù hợp.
Ông Trần Cẩn – Giám Đốc Trung tâm khuyến nông tỉnh Quảng Trị để có cơ sở nhân rộng trên địa bàn huyện chúng tôi đề xuất sở KHCN bố trí xây dựng các mô hình trình diễn ở các địa phương khác, và từ các mô hình này mình khuyến cáo cho người dân đưa vào sản xuất đề dần thay thế giống cà phê Catimo dần thái hóa, giảm năng suất và bị nhiểm sâu bệnh.
Từ kết quả của đề tài đã chọn lọc được bộ giống thích ứng với từng vùng sinh thái trồng cà phê chè tại địa phương. Tuy nhiên thời gian đến tỉnh cần xây dựng các mô hình nhân rộng giống mới (TN7, TN9 và THA1) tại các một số xã khác trên địa bàn nhằm áp dụng chuyển giao đến đông đảo bà con nông dân sản xuất, canh tác cà phê trên địa bàn một cách có hiệu quả, thực hiện tốt mục tiêu của đề án tái canh cây cà phê của huyện Hướng Hóa đến năm 2025, góp phần thực hiện thành công tái cơ cấu ngành nông nghiệp theo hướng nâng cao giá trị gia tăng và phát triển bền vững.