Dự án xây dựng cơ sở hạ tầng khu tái định cư cho các hộ dân vùng thiên tai, sạt lở của xã Xuân Lam (Nghệ An) có chủ trương từ năm 2011, do không bố trí được vốn nên 10 năm sau mới rục rịch khởi động giai đoạn 2.
Xóm chài Xuân Lam ngày đêm mong ngóng tái định cư
MC: Xã Xuân Lam huyện Hưng Nguyên, tỉnh Nghệ An có địa hình thấp trũng, do đó thường xuyên phải chịu cảnh ngập lụt nặng nề khi mưa bão kéo đến. Cơ cực, nhọc nhằn hơn cả là 8 hộ dân sinh sống tại khu vực làng chài. Điều kiện kinh tế hạn hẹp buộc họ phải sống trong cảnh tạm bợ, lay lắt qua ngày đoạn tháng.
Nhiều thế hệ làng chài nối tiếp nhau nhưng mãi chưa thoát ra khỏi vòng xoáy của đói nghèo, quả thực chưa an cư chẳng thể nào lạc nghiệp. Xóm chài như thể một vùng “biệt lập” đúng nghĩa, nhịp sống, guồng quay phát triển vội vã dường như chưa kịp len lỏi đến nơi này.
Phỏng vấn anh Nguyễn Văn Việt, cư dân xóm chài Xuân Lam: “Vất vả đủ đường, sinh hoạt bất tiện, ăn ở thiếu thốn, ngày lũ không có nước uống, nước sinh hoạt, có khi xong cả mùa lụt mới được tắm rửa. Nghe đài báo tin là cả nhà khẩn trương di dời, bản thân tôi phải ở lại túc trực, ứng phó phòng khi bão đến”.
Nghiệp sông nước gắn chặt với bao thế hệ người dân xóm chài Xuân Lam. Ảnh: Việt Khánh.
MC: Các hộ xóm chài đều theo nghiệp sông nước, đánh bắt gần như là cứu cánh duy nhất của họ. Mang trọng trách đầu tàu, những người như anh Việt chẳng mấy khi được ngơi nghỉ, có những ngày đói kém bản thân anh bất chấp mưa bão đưa thuyền ra khơi chỉ mong kiếm đôi con tôm, con cá đổi lấy những đồng tiền lẻ để lo toan cho gia đình. Thiên tai khó lường mà sức người thì nhỏ bé, trên thực tế bão lũ nhiều bận khiến vợ chồng anh kinh hồn bạt vía.
Phỏng vấn anh Nguyễn Văn Việt, cư dân xóm chài Xuân Lam: “Năm 2023, khi lũ tràn về thì tôi đi làm, mẹ con ở nhà, chẳng may cháu nhỏ rớt xuống sông, vợ tôi cuống cuồng tìm kiếm trong vô vọng, may thay tôi quay về kịp thời, thấy thế liền nhảy xuống lặn mò một hồi mới tìm thấy, bằng không thì mất cháu rồi”.
MC: Theo ghi nhận của Báo Nông nghiệp Việt Nam, dự án xây dựng cơ sở hạ tầng khu tái định cư cho các hộ dân vùng thiên tai, sạt lở của xã Xuân Lam có chủ trương từ năm 2011, do không bố trí được vốn nên 10 năm sau mới rục rịch khởi động giai đoạn 2.
8 hộ dân vạn chài vốn thuộc địa phận xã Hưng Xuân cũ, mãi đến năm 2020 mới sát nhập với xã Hưng Lam thành xã Xuân Lam nên không có tên trong danh sách ban đầu. Mặc dù chính quyền địa phương đã kiến nghị bổ sung, dù vậy để chuyển đến khu tái định cư không phải là việc có thể làm được trong nay mai.
Phỏng vấn ông Nguyễn Văn Phận, Chủ tịch UBND xã Xuân Lam: “Xã tiến hành sát nhập năm 2020, dân cư phân bổ tại địa bàn 9 xóm, khó khăn nhất là 8 hộ làng chài với 35 nhân khẩu sống lênh đênh sóng nước. Mỗi khi mưa bão kéo đến thì rất khổ cho người dân và gây áp lực cho chính quyền địa phương. Chúng tôi phải thường xuyên nắm bắt tình hình, qua đó kịp thời thông báo cho bà con kiếm nơi trú ẩn an toàn.
Hiện dự án chống sạt lở đang phải điều chỉnh về thủ tục, hồ sơ, đề nghị các cấp thẩm quyền nghiên cứu, đẩy nhanh tiến độ để các gia đình tại xóm 9 và 8 hộ dân làng chài có nơi ở ổn định và phát triển kinh tế”.
MC: Với tình cảnh ngặt nghèo hiện tại, việc bố trí, di dời các hộ dân xóm chài về khu tái định cư là không thể chậm trễ, từ thực tế đòi hỏi cơ quan chức năng tỉnh Nghệ An khẩn trương tháo gỡ nút thắt pháp lý để đẩy nhanh nội dung này.
