Xây dựng nông thôn mới - Có điểm khởi động, nhưng không có điểm kết thúc

Trước khi diễn ra hội nghị, trong buổi tọa đàm mang chủ đề: “Xây dựng Khu dân cư (KDC) kiểu mẫu, vườn mẫu - sự bền vững trong xây dựng NTM”, rất đông đại diện đại sứ quán các nước tại Việt Nam như Nhật Bản, Bỉ, Canada, Thái Lan, Lào… đã trao đổi về góc nhìn của người nước ngoài về phong trào xây dựng NTM của Việt Nam.

Khu dân cư kiểu mẫu, vườn mẫu

Đại diện Đại sứ quán Nhật Bản nói: “Trong 3 năm sống và làm việc ở Việt Nam, tôi gần như đã đến tất cả 63 tỉnh, TP. Ấn tượng lớn nhất của tôi, đó là sự cần cù, chăm chỉ của người nông dân. Đặc biệt, khi xây dựng NTM, Việt Nam không chỉ tập trung tăng sản lượng mà còn hỗ trợ toàn diện cho cộng đồng dân cư. Đó chính là nền tảng phát triển văn hóa, an sinh xã hội, giúp các địa phương, mô hình kinh tế hoàn thành vượt chỉ tiêu đề ra”.

Vị đại diện Đại sứ quán Nhật Bản cũng chia sẻ những cách làm hay của Nhật Bản trong công cuộc xây dựng NTM những năm qua. Ở Nhật Bản cách đây 30 - 40 năm người nông dân đã bám quê hương, sản xuất nông nghiệp để sinh sống. Họ tự hào về làng quê của mình và phát huy cao vai trò tự chủ trong sản xuất, nâng cao thu nhập.

Quá trình phát triển, do đặc thù dân số Nhật Bản già hóa nên Chính phủ cũng phải chuyển đổi cách làm NTM. Đó có thể là tổ chức cuộc thi “thôn nào sản phẩm đó”, nhằm nâng mức độ cạnh tranh của sản phẩm, thị trường để xây dựng sản phẩm đặc thù từng vùng miền, từ đó nâng cao thu nhập cho nông dân.

Theo ông Đặng Ngọc Sơn, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Hà Tĩnh, cách làm của tỉnh cũng khá giống với “đường đi” của Nhật Bản, và việc ban hành Bộ tiêu chí 20 - KDC NTM kiểu mẫu, vườn mẫu thực sự là điểm nhấn.

“Ban đầu chỉ là mô hình điểm nhưng đến nay đã có 228 KDC và 2.300 vườn mẫu đạt chuẩn; trên 1.200 vườn doanh thu từ 500 triệu đồng/năm trở lên”, ông Sơn nhấn mạnh.

Tiêu chí 20 cũng được hiện thực hóa bằng cuộc thi “KDC NTM kiểu mẫu, vườn mẫu”. Thông qua cuộc thi đã khơi dậy được tinh thần “tự tôn, tự tin và tự chủ” của người dân và cộng đồng. Từ yêu cầu của Chương trình trở thành nhu cầu đòi hỏi, khát vọng của người dân.

Phó Thủ tướng Vương Đình Huệ khẳng định: “Xây dựng NTM là quá trình thường xuyên, liên tục, có điểm khởi động nhưng không có điểm kết thúc. Từ NTM lên NTM nâng cao, rồi NTM kiểu mẫu... Việc xây dựng khu, thôn, xóm, hộ NTM kiểu mẫu thực chất là cách làm, bước đi để hướng tới đạt xã, huyện NTM kiểu mẫu, góp phần nâng cao chất lượng đời sống của người dân”.

Phó Thủ tướng cho rằng, những năm đầu làm NTM, mong muốn của BCĐ TƯ là làm sao thực hiện thành công ở 11 xã thí điểm nhưng nay không chỉ xã điểm thành công, tại các xã đạt chuẩn, 19 tiêu chí được nâng cấp lên với yêu cầu, đòi hỏi ngày càng cao, trong đó đề cao vấn đề chất lượng thay vì số lượng.

Vì vậy, đề nghị các tỉnh học tập cách làm của Hà Tĩnh trong việc xây dựng KDC NTM kiểu mẫu, vườn mẫu. Đồng thời, đánh giá lại hiệu quả của mô hình này trong việc nâng cao thu nhập, đời sống, việc làm, môi trường, văn hóa cho cư dân nông thôn, để đề xuất Bộ NN-PTNT xây dựng khung chính sách trình Chính phủ nghiên cứu, phê duyệt.