Chưa giải quyết được căn cơ vấn đề tiền lương

Những vấn đề được đại đa số ĐBQH quan tâm chất vấn Bộ trưởng Bộ LĐTB -XH Phạm Thị Hải Chuyền tập trung vào việc đào tại nghề cho lao động, nhất là lao động nông thôn, tình trạng thất nghiệp, đời sống người lao động, nợ BHXH, quản lý lao động trong và ngoài nước …

Nặng hình thức

ĐB Phạm Tất Thắng (Vĩnh Long) cho rằng quyết định tăng lương vừa qua là nỗ lực lớn của Quốc hội và Chính phủ đối với 3 nhóm đối tượng: người có công, người về hưu, người có mức lương thấp.

“Tuy nhiên, cho thấy cách làm chính sách tiền lương vẫn không giải quyết được vấn đề căn bản là đảm bảo cuộc sống tối thiểu cho người lao động. Theo Bộ trưởng, chúng ta cần có những giải pháp căn cơ nào để việc tăng lương thực sự có tác động tích cực đến đời sống người lao động, chứ không nặng hình thức như hiện nay”, ĐB Thắng nêu câu hỏi.

Bộ trưởng Phạm Thị Hải Chuyền đồng ý với ĐB Thắng rằng hiện nay tiền lương của chúng ta so với yêu cầu mức sống tối thiểu mới đạt 60%. Nâng lương lần này, mặc dù Nhà nước dành 11 nghìn tỷ đồng nhưng cũng không phải là thỏa đáng để giải quyết cơ bản vấn đề tiền lương. Trong phương án thì lộ trình đến năm 2015, 2016, tiền lương phải đảm bảo mức sống tối thiểu. Song do điều kiện kinh tế nên khi trình Bộ Chính trị thì tính theo khả năng ngân sách.

“Chính vì vậy quyết định nâng lương cho 3 nhóm đối tượng từ đầu năm tới cũng chỉ mới là một giải pháp, chứ chưa giải quyết được căn cơ về vấn đề tiền lương”, Bộ trưởng Chuyền nói.

Các ĐB Ngô Văn Minh (Quảng Nam) và Huỳnh Tuấn Dương (Hải Dương) băn khoăn trước thực trạng nợ đọng BHXH, và băn khoăn trước việc Dự thảo Luật BHXH (sửa đổi) có điều khoản chuyển việc thanh tra nộp BHXH cho cơ quan BHXH chứ không phải Bộ LĐTB - XH đảm nhiệm?

Trước các băn khoăn này, Bộ trưởng Chuyền lý giải: Tình hình để nợ đọng bảo hiểm, nguyên nhân có nhiều nhưng trách nhiệm trước hết là chủ sử dụng lao động. Mặt khác là một số DN còn khó khăn. Ngay bản thân trả lương cũng khó, nên nợ cả bảo hiểm.

Ngoài ra, quy định mức xử phạt đối với những đơn vị nợ BHXH hiện nay còn rất nhẹ. Người ta cố tình để nợ còn hơn phải vay trả lãi ngân hàng. Đấy là lý do để chủ sử dụng lao động ỷ lại và muốn nợ.

Trong toàn ngành chúng tôi có trên 400 người làm công tác thanh tra và thực hiện rất nhiều lĩnh vực. Chính vì vậy, trong dự thảo Luật BHXH lần này chúng tôi đồng ý đề xuất là giao cho BHXH thực hiện thanh tra về thu bảo hiểm, còn thanh tra nhà nước về lĩnh vực bảo hiểm và thực hiện chính sách bảo hiểm thì Bộ LĐ-TB&XH vẫn chịu trách nhiệm quản lý.

ĐB Phạm Tất Thắng (Vĩnh Long) chất vấn Bộ trưởng Bộ LĐ-TB &XH

Người lao động bị làm “con tin”

Chất vấn Bộ trưởng Bộ LĐ-TB&XH, ĐB Đặng Ngọc Tùng- Chủ tịch Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam (ĐB tỉnh Đồng Nai) cho rằng: Người lao động khi lĩnh lương thì coi như đã đóng xong BHXH. Việc chủ sử dụng lao động không nộp BHXH đó là trách nhiệm của chủ DN.

Tại sao người lao động bị bắt làm con tin như vậy? Trong dự thảo sửa luật kỳ này không thấy có điều nào khắc phục tình trạng trên. Bộ trưởng có thấy dự thảo trình ra có sự ưu tiên cho lao động làm việc trong Nhà nước mà xem nhẹ quyền lợi của lao động làm việc khu vực ngoài Nhà nước không? Nhân đây, tôi kiến nghị Chủ tịch Quốc hội là chưa thông qua Luật BHXH (sửa đổi) vào ngày 20/11 vì còn bất công đó.

Trả lời câu hỏi của ĐB Đặng Ngọc Tùng, Bộ trưởng Phạm Thị Hải Chuyền thừa nhận có tình trạng người lao động đã đóng BHXH cho chủ sử dụng lao động, nhưng chủ lại chưa đóng cho BHXH, gây khó khăn cho người lao động khi chốt sổ. Theo bà, nếu phát hiện DN cố tình nợ không đóng BHXH, các cơ quan quản lý Nhà nước sẽ xem xét trách nhiệm đó của DN.

Về quyền lợi người lao động trong và ngoài khu vực công, Bộ trưởng Chuyền cho biết, dự thảo Luật BHXH (sửa đổi) lần này đã đưa ra phương án sửa theo hướng đảm bảo nguyên tắc đóng - hưởng và bình đẳng tất cả. Tuy nhiên, khi xây dựng, Chính phủ đã trình phương án đầu tiên là những người đóng BHXH từ năm 2016 thì thời gian tính hưởng bảo hiểm sẽ bình quân tất cả thời gian đóng.

“Với phương án này, qua thảo luận, ĐBQH cho rằng sẽ “sốc” và chênh giữa người trước, người sau. Theo đó, Quốc hội đã chọn phương án 1 là có lộ trình và tiến tới bình đẳng cho người lao động trong và ngoài Nhà nước. Quốc hội sẽ quyết một trong hai phương án, tuy nhiên tôi khẳng định lộ trình tiến tới sẽ đảm bảo công bằng cả trong và ngoài khu vực công”, Bộ trưởng Chuyền nói.