Giải mã cơn sốt giá USD

Trưa nay giá USD tự do tại TP HCM đã vượt qua đỉnh 21.500 đồng thiết lập hôm 9/11 lên 21.550 đồng. Sự leo thang mạnh của USD được giới chuyên gia cho rằng ngoài áp lực cung cầu còn do yếu tố tâm lý, chính sách vĩ mô...

Ngay khi leo thang lên 21.500 đồng hôm 9/11, thị trường đôla đã giảm nhiệt sau tuyên bố can thiệp của Ngân hàng Nhà nước. Tuy nhiên, giá chỉ tạm lắng trong thời gian ngắn rồi lại nhanh chóng quay đầu đi lên trong suốt mấy ngày qua. Từ mức 21.350 đồng hôm thứ bảy, đã vọt lên 21.450 đồng hôm qua. Đến sáng nay, có lúc mỗi USD chợ đen tại TP HCM đạt mức cao chưa từng có 21.550 đồng, còn Hà Nội cũng chạm 21.500 đồng. Chiều thu mua hiện phổ biến quanh 21.350-21.450 đồng mỗi USD.

Cùng lúc, giá USD giao dịch trong ngân hàng cũng được đẩy lên ngang ngửa với thị trường tự do. Trưởng phòng xuất nhập khẩu của một công ty nhựa tại khu công nghiệp Tân Tạo cho biết, sáng nay, công ty anh mua USD tại một nhà băng lớn với giá 21.500 đồng (đã bao gồm các khoản phí lên gần 6%).

Một trong những nguyên nhân khiến giá USD tăng nhanh, theo Tiến sĩ Trần Du Lịch, Ủy viên Ủy ban Kinh tế Quốc hội, Viện trưởng Viện Kinh tế TP HCM là do nhu cầu thanh toán hàng nhập khẩu cuối năm như xăng dầu, nguyên vật liệu, máy móc thiết bị... của các doanh nghiệp tăng cao.

Ở một khía cạnh khác, ông Lịch cho rằng, nguyên nhân chủ yếu khiến giá USD tăng còn do yếu tố tâm lý của người dân và doanh nghiệp bị dao động khi thấy lạm phát không dừng lại ở một con số như những dự báo trước đó, thành ra găm USD vì lo sợ tỷ giá tăng thêm nữa.

Chuyên gia này còn cho rằng đầu cơ vàng, USD theo phong trào của người dân hiện nay cũng là một yếu tố gây nên sự biến động mạnh của tỷ giá. “Khi tỷ giá ổn định thì không mua. Còn khi tăng thì tâm lý lại càng đua nhau mua khiến nhu cầu tăng cao đẩy giá USD lên”, ông nói.

Giá USD tự do liên tục tăng cao trong mấy ngày qua

Trong tình hình biến động giá hiện nay, ông Lịch cho rằng Ngân hàng Nhà nước cần phải tỉnh táo không nên để phải chịu nhiều áp lực của thị trường chợ đen rồi lại chạy theo điều chỉnh hay can thiệp, thay vào đó nên tập trung nguồn ngoại tệ cho những nhu cầu nhập khẩu thiết yếu. Cũng theo ông Lịch, Ngân hàng Nhà nước cần công bố rõ những mặt hàng nhập khẩu cần thiết để bảo đảm cho doanh nghiệp yên tâm không phải mua USD ở thị trường chợ đen.

Đồng thời, vị chuyên gia này cho rằng Ngân hàng Nhà nước không nên bơm mạnh nguồn USD ra lúc này mà cần chú trọng đến việc đảm bảo tốt nguồn dự trữ ngoại hối. "Khi nào những vấn đề nội tại vừa nêu trên được giải quyết triệt để thì ắt tỷ giá USD/VND sẽ quay về mức giá ồn định của nó", ông Lịch nói.

Trao đổi với PV, ông Nguyễn Hoàng Minh, Phó giám đốc Ngân hàng Nhà nước chi nhánh TP HCM cho biết, cơ quan này đã có biện pháp trước tình hình tỷ giá USD/VND tự do tăng cao. Trước mắt để hỗ trợ tốt cho các doanh nghiệp nằm trong diện ưu tiên, cơ quan này vừa lập danh sách 14 doanh nghiệp trên địa bàn gửi lên Ngân hàng Nhà nước để có phương án hỗ trợ nguồn USD cho họ.

Trong khi đó, Tiến sĩ Nguyễn Văn Thuận, Trưởng khoa tài chính ngân hàng, Đại học Mở TP HCM lý giải, trong bối cảnh hiện nay, với nhiều yếu tố tác động đến tỷ giá USD/VND như sự mất giá của tiền đồng, kỳ vọng và găm giữ USD của thị trường, nhập siêu khó giảm,... nhiều khả năng đồng bạc xanh trên thị trường tự do khó giảm trở lại. Điều này sẽ có ảnh hưởng không nhỏ đến chỉ số CPI. Mặc dù USD không nằm trong rổ hàng hóa tính CPI, nhưng với tỷ lệ đôla hóa khá cao trên thị trường Việt Nam, thì đồng ngoại tệ này được coi như một trong những yếu tố tác động lớn đến giá cả.

Ngoài những nguyên nhân trên, hiện nay tuy thị trường vàng đã đi vào thế ổn định nhưng vẫn gián tiếp ảnh hưởng đến tỷ giá. Một chuyên gia trong ngành tài chính phân tích, để ổn định thị trường vàng, Ngân hàng Nhà nước đã tiếp tục cấp hạn ngạch nhập khẩu vàng với thời hạn dài hơn, nhưng không công bố số lượng nhập. Bên cạnh đó, Ngân hàng Nhà nước cũng không có thông tin về con số ngoại tệ đã được bán ra can thiệp thị trường. Sự mập mờ của thông tin khiến người dân và doanh nghiệp cảm thấy mơ hồ nên vẫn không ngừng găm giữ ngoại tệ.

Hơn nữa, theo vị chuyên gia này, do giá vàng thế giới hiện nay đang ở mức thấp so với đỉnh 1.424 USD thiết lập hôm 9/11 nên các doanh nghiệp kinh doanh vàng sẽ còn tiếp tục nhập khẩu vàng, gây áp lực lên tỷ giá. Bên cạnh đó, nhu cầu chuyển lợi nhuận của các công ty nước ngoài tại Việt Nam cũng bắt đầu gia tăng vào dịp cuối năm cũng làm tăng nhu cầu USD.

(Theo VnExpress)