Diện tích lúa đặc sản Nàng Thơm Chợ Đào ở xã Mỹ Lệ (Cần Đước, Long An) có xu hướng giảm, giảm mạnh năm 2011. Vì thế việc hình thành cánh đồng mẫu lớn SX giống lúa này đã góp phần giữ diện tích ổn định, đưa thương hiệu gạo Nàng Thơm Chợ Đào bay xa... 
Xuống giống lúa NTCĐ ở xã Mỹ Lệ
Giống lúa đặc sản NTCĐ chỉ có thể cho hạt gạo ngon nhất khi được trồng tại xã Mỹ Lệ. Ông Nguyễn Văn Anh, Chủ tịch UBND xã Mỹ Lệ cho hay, do đặc thù về thổ nhưỡng nên từ nhiều năm nay, dù có lúa tăng lúc giảm, nhưng diện tích canh tác lúa NTCĐ thường ổn định khoảng 450 ha. Vụ mùa 2011, diện tích lúa NTCĐ ở Mỹ Lệ bất ngờ giảm mạnh trên 100 ha do giá lúa xuống thấp nên nông dân không còn mặn mà.
Nhắc lại “sự cố” NTCĐ ở vụ mùa năm ngoái, nhiều lão nông ở xã Mỹ Lệ cũng cho rằng, nguyên nhân chính là do đầu ra không ổn định. Ông Ngô Sum, nông dân ấp Cầu Chùa cho biết, sản lượng lúa NTCĐ chính hiệu ở Mỹ Lệ không nhiều, vì mỗi năm chỉ trồng được trong vụ mùa trên diện tích vài trăm héc ta. Vậy mà năm nào đến vụ thu hoạch, người trồng lúa NTCĐ cũng bị thương lái ép giá.
"Năm ngoái, giá lúa NTCĐ chỉ còn 220.000 đ/giạ. Mỗi giạ là 20 ký lúa. Tính ra, giá mỗi ký lúa chỉ còn 11.000 đồng. NTCĐ là giống dài ngày, trồng 5-6 tháng mới thu hoạch, năng suất lại thấp, chỉ khoảng 4 tấn/ha. Nên khi giá còn 11.000 đ/kg nếu là các giống cao sản sẽ vẫn cho lời cao, nhưng giống NTCĐ thì lời lãi chẳng còn là bao. Vì thế nhiều hộ đã phải bỏ giống lúa này, chuyển sang trồng giống lúa Tài Nguyên”, ông Sum nói.
Trước tình hình đó, Sở NN-PTNT Long An quyết định làm thử nghiệm mô hình CĐML lúa NTCĐ ở xã Mỹ Lệ, nhận được sự quan tâm của đông đảo nông dân địa phương. Theo ông Nguyễn Văn Anh, vụ mùa năm nay CĐML NTCĐ được thử nghiệm trên diện tích 63 ha ở ấp Cầu Chùa, với sự tham gia của 114 hộ nông dân. Những vụ sau, diện tích từng bước được mở rộng trên toàn bộ 450 ha trồng lúa NTCĐ...
Vào những ngày cuối tháng 8 vừa rồi, toàn bộ diện tích CĐML NTCĐ đã được nông dân ấp Cầu Chùa xuống giống đồng loạt. Bận rộn nhất là các thành viên trong Ban chủ nhiệm HTXNN Mỹ Lệ. Bởi trong chương trình CĐML, HTX này có nhiệm vụ cung ứng đầu vào giống NTCĐ cho những hộ tham gia.
Ngày cuối cùng của tháng 8, khi chúng tôi ghé thăm cửa hàng vật tư của HTXNN Mỹ Lệ, ông Trần Hữu Hạnh, Phó chủ nhiệm HTX đang tất bật giao phân, thuốc, hạt giống... cho nông dân. Vừa giao hàng, ông Hạnh vừa tranh thủ cho biết, tham gia CĐML NTCĐ được hỗ trợ 100% hạt giống, 30% tiền phân bón và thuốc BVTV. 70% chỗ tiền phân bón và thuốc BVTV còn lại, được nợ cho tới khi thu hoạch bán lúa rồi trả, không bị tính lãi suất.
| Mãi tới Tết Nhâm Thìn vừa rồi, HTXNN Mỹ Lệ mới bắt đầu thử nghiệm đóng bao gạo NTCĐ vào những bao bì loại 10 kg, có in logo riêng, để bán ra thị trường. Tuy mới là thử nghiệm, mà chỉ trong vài ngày, HTX này đã tiêu thụ hết 5 tấn gạo NTCĐ đóng bao mà vẫn còn nhiều người hỏi mua. |
Lúa NTCĐ trong CĐML sẽ được canh tác theo tiêu chuẩn VietGAP. Toàn bộ sản lượng lúa NTCĐ sẽ được Cty Ecofarm bao tiêu toàn bộ. Hiện tại, HTXNN Mỹ Lệ đang làm việc với Cty Ecofarm về giá bao tiêu sản phẩm, mục tiêu là có được một mức giá ổn định, đảm bảo lợi nhuận khá cho người trồng lúa NTCĐ.
Cũng theo ông Hạnh, thực hiện CĐML NTCĐ còn hướng tới việc phát huy được thương hiệu của gạo đặc sản NTCĐ. Bởi xã Mỹ Lệ đã được Cục Sở hữu trí tuệ cấp Giấy chứng nhận nhãn hiệu hàng hóa gạo NTCĐ từ năm 2005. Nhưng đến nay, thương hiệu này vẫn đang… để đó, do HTXNN Mỹ Lệ chưa có nguồn lực cần thiết để phát huy.
Thành ra, gạo NTCĐ chính gốc vẫn chỉ được nông dân Mỹ Lệ dùng để ăn hoặc tiêu thụ trong xã là chính. Trong khi đó, các loại gạo khác được cánh thương lái thu mua, phối trộn, cho "đội lốt" NTCĐ lại được bán nhan nhản khắp nơi, gây ảnh hưởng xấu tới danh tiếng của gạo NTCĐ thứ thiệt.
