Hôm qua (17/6), Quốc hội (QH) đã dành cả ngày để các đại biểu bàn về dự thảo Luật Đất đai (sửa đổi). Đây là dự luật thu hút gần 7 triệu lượt ý kiến của các tổ chức, cá nhân sau gần 4 tháng tổ chức tiếp nhận và sẽ trình QH biểu quyết, thông qua vào ngày 21/6 tới.
ĐB La Ngọc Thoáng (Cao Bằng) cho rằng cần phải tính toán lại việc đền bù đất để đảm bảo đời sống cho người dân, đặc biệt với đất nông nghiệp. Hiện nay do không còn quỹ đất nên việc thu hồi chỉ được trả bằng tiền, do vậy dự thảo Luật Đất đai (sửa đổi) phải quy định việc định giá đất rõ ràng, để có bồi thường thỏa đáng cho nông dân, hài hòa giữa lợi ích của Nhà nước và nhân dân. Ngoài ra, theo ĐB Thoáng, giá đất hiện nay nhiều bất hợp lý bởi đa số vụ khiếu kiện về đất đai cũng chỉ vì giá.
Người dân mong muốn được bồi thường giá đất hợp lý
ĐB này “hiến kế”: Nên hướng tới thu đất nông nghiệp giá phải tương đối sát giá thị trường. Về nguyên tắc, người có đất khi Nhà nước thu hồi đất mà phải di chuyển chỗ ở thì được bồi thường bằng việc giao đất ở hoặc nhà ở hoặc bồi thường bằng tiền theo đề nghị của người có đất. Trường hợp không phải di chuyển chỗ ở thì được bồi thường bằng tiền. Đồng thời, Luật cũng quy định việc lập và thực hiện dự án tái định cư, theo đó khu tái định cư tập trung phải xây dựng cơ sở hạ tầng đồng bộ đảm bảo bằng hoặc tốt hơn nơi ở cũ, phù hợp với tiêu chuẩn và quy chuẩn xây dựng. Việc thu hồi đất chỉ được thực hiện sau khi hoàn thành xây dựng cơ sở hạ tầng khu tái định cư.
Đặc biệt, dự thảo Luật Đất đai (sửa đổi) nên bổ sung nguyên tắc trước khi thu hồi đất phải lập phương án tái định cư rõ ràng để tránh những vướng mắc trong thu hồi đất, giải phóng mặt bằng, công khai việc bán đấu giá đất và việc bán đấu giá phải được cơ quan, tổ chức có năng lực thẩm quyền chịu trách nhiệm.
ĐB Nguyễn Tấn Tuân (Khánh Hòa) cho rằng, hiện nay đang diễn ra một nghịch lý là trong khi người dân đang thiếu đất sản xuất thì nhiều dự án thu hồi đất lại bỏ hoang hoặc chậm triển khai, gây bức xúc trong nhân dân. Đề nghị sử dụng đến đâu thu hồi đến đó để tránh xảy ra tình trạng này. ĐB Tuân cũng đề nghị dự thảo Luật Đất đai sửa đổi cần quy định cả việc thu hồi đất với những dự án chậm triển khai gây lãng phí tài nguyên đất: “Luật Đất đai lần này phải quy định rõ khi thu hồi quyền sử dụng đất của người dân giao cho các doanh nghiệp phải có thời điểm rõ ràng. Ví dụ trong 5 năm mà không triển khai thì Nhà nước phải có trách nhiệm thu hồi lại và hoàn trả lại cho người dân, tránh tình trạng đất bỏ hoang mà người dân không có đất sản xuất gây ra bức xúc rất lớn, lãng phí vô cùng”.
