Hiến kế phát triển KT-XH

Thảo luận tại tổ về tình hình KT-XH năm 2012 và phương hướng 2013 sáng qua (24/10), đa số các ĐB Quốc hội cho rằng, báo cáo của Chính phủ đã nhận định đúng tình hình hiện nay, nhìn rõ những thách thức khó khăn và quyết tâm tạo sự chuyển biến. Tuy nhiên, báo cáo vẫn còn chung chung, chưa phân tích sâu những vấn đề nổi lên của nền kinh tế.

Đề nghị giữ nguyên lộ trình tăng lương

ĐB Nguyễn Đình Quyền (Hà Nội) mở đầu phiên thảo luận bằng những nhận xét hết sức lo lắng. Theo ông Quyền, báo cáo về KT-XH của Chính phủ không khác mấy so với mọi kỳ họp, chỉ khác là có sự nhận lỗi của Thủ tướng. “Tôi có cảm giác như mọi ý kiến của ĐBQH không được tiếp thu và sửa chữa, tức là ĐB không được coi trọng. Mọi ý kiến đều như đi vào không khí”, ông Quyền nói.

Để minh chứng, ĐB này cho rằng, nhiều vấn đề của ngày hôm nay đã được các ĐBQH cảnh báo qua nhiều nhiệm kỳ nhưng kỷ luật thực thi không nghiêm khắc. Ông lấy ví dụ những cảnh báo về việc tổng kết và hoàn thiện hành lang pháp ý cho các tập đoàn và TCty Nhà nước, có giải pháp loại bỏ ngay những tổ chức tín dụng không đủ nguồn lực tài chính và con người, khắc phục tình trạng đầu tư dàn trải, ngoài ngành của các tập đoàn Nhà nước... ngay từ kỳ họp thứ 2 nhưng đến hôm nay, các giải pháp vẫn chỉ là đề án, trên giấy.

Nói về chuyện bội chi ngân sách và chủ trương tăng lương trong năm 2013 của Chính phủ, ông Quyền cho rằng, ngân sách năm 2013 rất khó khăn mà Chính phủ vẫn cứ đề xuất chi tiêu như mọi năm, vẫn dàn trải, trùng lặp, tiêu chí không rõ ràng, theo những địa chỉ có sẵn mà không có sự rà soát xem những gì thực sự cần thiết... Nếu như vậy thì chúng ta không thể có nguồn lực để tăng lương và giải quyết những khó khăn hiện nay.

Đồng quan điểm trên, phân tích của ĐB Trần Thị Quốc Khánh (Hà Nội) rằng, không nên tạm dừng tăng lương mà cần rà soát lại các khoản chi ngân sách để cắt giảm những khoản không phù hợp, lấy nguồn cho tăng lương. “Tăng lương nếu không được tất cả thì cũng phải được một phần, bởi đây là việc ảnh hưởng đến đời sống của đại bộ phận người dân”, ĐB Khánh nói.

Các đại biểu thảo luận tại tổ về tình hình KT - XH

Góp ý về 5 chỉ tiêu phát triển KT-XH dự kiến không đạt kế hoạch trong năm nay, ĐB Nguyễn Thị Hồng Hà (Hà Nội) cho rằng, các chỉ tiêu này đều quan trọng, ảnh hưởng quốc kế dân sinh nên cần có những đánh giá sâu sắc hơn về nguyên nhân. Theo bà Hà, báo cáo chưa đề cập đến những nguyên nhân từ sự chỉ đạo điều hành chung của Chính phủ với các bộ, ngành, chưa chặt chẽ, những phương hướng phát triển cho năm tới cũng vẫn còn chung chung, chưa cụ thể…

“Chính phủ nên cụ thể các giải pháp để Quốc hội và nhân dân yên tâm và có niềm tin hơn. Ví dụ như giải pháp về cắt giảm, chúng tôi chưa rõ cắt giảm ở đâu, như thế nào trong điều kiện nguồn lực của chúng ta có hạn, hay đích của tái cấu trúc ngân hàng là ở đâu, lãi suất sẽ giảm về mốc nào.... Phương hướng phát triển kinh tế phải rõ và cụ thể, có vậy mới tạo ra sự đột phá cho năm tới”, ĐB Hà nói.

Cần thành lập UB Quốc gia về tái cơ cấu kinh tế

Thảo luận tổ của Đoàn ĐBQH TP.HCM, phần lớn các ĐB cũng cho rằng, báo cáo KT-XH của Chính phủ đã nhận định đúng tình hình hiện nay, nhìn rõ những thách thức khó khăn và quyết tâm tạo sự chuyển biến. Tuy nhiên, còn nhiều điểm còn chung chung, chưa phân tích sâu những vấn đề nổi lên của nền kinh tế. 

ĐB Trần Hoàng Ngân nhận định Chính phủ ước tính GDP đạt 5,2% trong năm 2012 nhưng sẽ rất khó bởi quý IV/2012 phải đạt 5,6 - 5,7% trở lên mới đạt tới con số này. ĐB Ngân dự đoán: GDP năm 2012 chỉ đạt 5 - 5,1%.

Cũng theo phân tích của ĐB này, kinh tế Việt Nam quý sau thường tăng trưởng hơn quý trước nhưng chúng ta đang ở giai đoạn cực khó khăn, chưa có dấu hiệu phục hồi. Số DN giải thể vẫn tăng. Tổng vốn đầu tư xã hội chỉ đạt khoảng 30% GDP. Điều đó thể hiện niềm tin của các nhà đầu tư vào chính sách của Chính phủ có suy giảm, họ chưa dám đầu tư mà chờ đợi động thái tiếp theo của Chính phủ về chính sách.

Còn ĐB Trương Trọng Nghĩa bổ sung, năm 2012, năng lực hấp thụ của nền kinh tế kém đi, sự điều hành của Chính phủ vẫn chưa có chuyển biến. Và, nợ xấu, tồn kho gia tăng là hai căn bệnh lớn nhất đang tồn tại. Cũng theo ĐB này, từ kỳ họp trước đến kỳ họp này, chưa thấy các bộ, ngành có giải pháp gì sáng tạo để chuyển biến tình hình. Vì vậy, Chính phủ phải có giải pháp tháo gỡ khó khăn cho DN, vì đó là lực lượng vô cùng quan trọng cho nền kinh tế. Đầu tư mạnh cho nông nghiệp, nông dân, vì đó là chỗ tựa vững chắc cho nền kinh tế. Đầu tư cho nông nghiệp sẽ thúc đẩy được XK.

Hiến kế để phát triển KT-XH, ĐB Trần Du Lịch chỉ rõ, báo cáo của Chính phủ nhận định tình hình đúng, nhưng thiếu phân tích. “GDP quý sau tăng hơn quý trước, hàng tồn kho giảm đi là đúng, nhưng thiếu phân tích. Năm 2012, tích tụ tất cả những yếu kém, khó khăn suốt từ 2008 đến nay. Trong suốt 5 năm qua, tất cả những khó khăn của Chính phủ chỉ là tập trung xử lý những tình thế, chưa giải quyết được căn cơ, ví dụ nguồn gốc của nhập siêu, lạm phát, mất giá đồng tiền nên lạm phát có thể quay trở lại bất kỳ lúc nào”.

Ông Lịch kiến nghị: Đừng để DN vì thiếu vốn lưu động mà phá sản, không trả được nợ. Riêng với việc hỗ trợ lãi suất, giải quyết nợ xấu, các ngân hàng phải có trách nhiệm rõ ràng với xã hội, công khai số nợ xấu thực chất là nợ gì, nợ bao nhiêu.

ĐB này đề nghị thành lập UB Quốc gia về tái cơ cấu kinh tế do Thủ tướng đứng đầu. UB này soạn ra thể chế về tái cơ cấu kinh tế, giải quyết các vấn đề về tái cơ cấu ngân hàng, đầu tư công, DNNN, vì kinh nghiệm thế giới cho thấy, không có ngân hàng nào tự mình giải quyết việc tái cơ cấu, nợ xấu.

“Nếu làm không tốt thì không thể tái cơ cấu kinh tế, lấy lại niềm tin của thị trường cũng như tiếp tục đẩy các DN vào con đường phá sản, giải thể. Cần phải có những giải pháp cụ thể. Nếu kỳ họp này mà Quốc hội không quyết được các giải pháp cụ thể thì năm 2013 chưa thể có chuyển biến”, ông Lịch nói.

Bên cạnh vấn đề liên quan đến KT-XH thì hàng lọat các vấn đề xã hội cũng được các ĐB phân tích sâu như tình trạng mất ATVSTP hiện nay rất đáng báo động; tình trạng sử dụng hóa chất độc hại trong sản xuất, bảo quản thực phẩm diễn ra tràn lan mà cơ quan quản lý chưa có biện pháp ngăn chặn.