Năm nay, ĐBSCL không có lũ nên đồng ruộng không có phù sa, không cắt được nguồn sâu, bệnh. Nông dân trong vùng đang chuẩn bị bước vào vụ sản xuất với nhiều nỗi lo chi phí phân bón, thuốc BVTV chắc chắn sẽ tăng. Và nỗi lo thường trực nhất vẫn là tình trạng phân, thuốc giả, kém chất lượng tràn lan. Ngành chức năng các địa phương đang ráo riết vào cuộc để giảm thiệt hại cho nông dân.
Ông Nguyễn Văn Đối, Chánh Thanh tra Sở NN-PTNT Hậu Giang cho biết, nỗi lo của bà con nông dân về tình hình phân bón, thuốc BVTV giả, kém chất lượng là có cơ sở. Bởi mặt hàng này hầu như có thanh tra là có phát hiện làm ăn gian dối. Cụ thể, từ đầu năm đến nay, ngành đã thanh, kiểm tra 189/445 đại lý kinh doanh VTNN trên toàn tỉnh, trong đó phát hiện 40 đơn vị vi phạm. Chủ yếu là buôn bán thuốc BVTV, phân bón hết hạn sử dụng, sang chiết bán lẻ sai quy định… Trong số 13 mẫu phân được đoàn thanh tra lấy gửi đi kiểm định thì có 6 mẫu không đạt chất lượng, các thành phần đều thấp hơn so với chất lượng đã công bố. Những mẫu không đạt này phần lớn là phân bón lá và phân NPK.
Để bảo vệ sản xuất, cũng như người tiêu dùng, Thanh tra Sở NN-PTNT Hậu Giang đang lên kế hoạch phối hợp với QLTT, Chi cục Tiêu chuẩn, Đo lường chất lượng, Công an Kinh tế tiến hành kiểm tra gắt các mặt hàng phân bón, thuốc BVTV ngay từ đầu vụ. Tránh hiện tượng hàng giả, hàng nhái tung ra thị trường, khó kiểm soát. Theo ông Đối, cái khó hiện nay là Thanh tra ngành nông nghiệp hiện chưa được trang bị phương tiện làm việc, các mẫu nghi ngờ đều phải gửi lên Trung tâm Kỹ thuật Đo lường chất lượng 3 (TPHCM) và phải đợi 20-30 ngày mới có kết quả. Trong thời gian này, đại lý đã tung hàng ra bán rồi, có khi nông dân đã rải ra ruộng, số còn lại có bắt giữ cũng chỉ còn rất ít.
Do năm nay nước lũ thấp, lượng mưa ít nên hầu hết các địa phương ven biển đều có kế hoạch gieo sạ sớm để tránh tình trạng xâm nhập nặm vào cuối vụ. Hiện một số xã của huyện Châu Thành, Kiên Giang bà con đã gieo sạ lúa ĐX. Ông Nguyễn Văn Bé, ở xã Bình An, Châu Thành cho biết: “Phân bón, thuốc BVTV giả hiện nay được làm rất tinh vi nên nông dân không thể phát hiện được. May nhờ rủi chịu chứ khó mà thưa kiện được ai. Mà có kiện được thì ruộng lúa của mình cũng bị thiệt hại rồi. Cách tốt nhất là nên chọn những hàng của những Cty lớn, có tên tuổi và nên chọn mặt hàng mình đã quen dùng cho yên tâm. Khi mua cũng cần đến các đại lý lớn hoặc chỗ thân quen”.
Ông Lê Quốc Việt, Trưởng phòng NN-PTNT Châu Thành cho biết, do năm nay không có lũ nên đồng ruộng mất nguồn phù sa, bà con phải sử dụng nhiều phân bón hơn, thuốc BVTV cũng sẽ tăng. Hiện nay, lo lắng nhất của bà con nông dân là giá phân, thuốc đang tăng cao ngay từ đầu vụ. Mà thông thường, giá càng cao thì tình trạng phân bón, thuốc BVTV giả càng nhiều. Vì vậy, ngành chức năng cần phải vào cuộc quyết liệt ngay từ đầu mới hu vọng ngăn chặn được.
Ông Trần Quang Củi, Phó Giám đốc Sở NN-PTNT Kiên Giang cho biết, hoạt động thanh tra luôn được ngành duy trì thường xuyên. Tuy nhiên, trước khi vào vụ Sở sẽ chỉ đạo lực lượng thanh tra làm quyết liệt hơn, nhất là mặt hàng phân bón, thuốc BVTV và lúa giống. Vì đây là những mặt hàng có ảnh hưởng trực tiếp đển sản xuất và người chịu thiệt hại chính là bà con nông dân. Ông Tạ Xuân Thành, Chánh Thanh tra Chi cục BVTV Kiên Giang cho biết thêm: "Qua thanh tra, chúng tôi thấy lỗi phổ biến nhất hiện nay về thuốc BVTV vẫn là sai về nhãn mác. Một số Cty cố tình ghi thêm đối tượng phòng trừ vào để dụ nông dân. Còn về thuốc BVTV giả, thời gian qua Kiên Giang có phát hiện nhưng số lượng không nhiều".
Những ngày qua, giá nhiều mặt hàng phân bón ở ĐBSCL đã tăng khá mạnh. Điều này là khá bất ngờ với cả đại lý và nông dân vì hiện nay mới chỉ là thời gian chuẩn bị, nhu cầu phân bón còn rất thấp. Bà con nông dân lo lắng giá biến động theo chiều hướng tăng sẽ dẫn đến tình trạng sản xuất, kinh doanh phân bón giả, phân bón kém chất lượng tăng theo. Trong đó, phân NPK và phân bón lá là hai mặt hàng hay bị làm giả, làm kém chất lượng nhiều nhất.
