Thực hiện chỉ đạo của UBND tỉnh Tuyên Quang, Sở Nông nghiệp và PTNT tỉnh, UBND huyện Chiêm Hoá đã đưa ra kế hoạch “Phát triển cây đậu tương đông trên đất hai lúa lên 1.400-1.500 ha năm 2010”.
Trong khuôn khổ dự án hỗ trợ kỹ thuật do quỹ phát triển nông nghiệp quốc tế (IFAD) tài trợ thông qua Viện nghiên cứu quốc tế về cây trồng cho vùng nhiệt đới bán khô hạn (ICRISAT), các đơn vị thực hiện dự án là Viện Cây lương thực và Cây thực phẩm, Viện Bảo vệ Thực vật thuộc Viện Khoa học Nông nghiệp Việt Nam đã cùng phối hợp với Dự án “Đa dạng hoá thu nhập nông thôn" (RIDP) tỉnh Tuyên Quang đầu tư, hỗ trợ vật tư ban đầu và tập huấn kỹ thuật cho nông dân về kiến thức sản xuất đậu tương. Ban đầu là các ô nhỏ khảo nghiệm một số giống đậu tương triển vọng ở huyện Chiêm Hoá, năm 2005 đưa vào sản xuất thử 5 ha tại xã Hoà Phú đạt hiệu quả kinh tế cao, được nông dân đồng tình hưởng ứng. Năm 2009, diện tích đậu tương đông đã tăng lên 504,5 ha.
Giống đậu tương ĐT26 do Trung tâm Nghiên cứu và Phát triển đậu đỗ - Viện Cây lương thực và Cây thực phẩm chọn tạo đã được bà con nông dân lựa chọn để đưa vào sản xuất trên quy mô rộng bởi các đặc điểm nổi trội như: năng suất cao (18-30 tạ/ha), kích thước hạt lớn (160 gam/1.000 hạt), quả có 3 hạt chiếm 35-40% tổng số quả trên cây, chống đổ tốt, thích hợp cho gieo trồng trong vụ đông tại địa phương.
Để diện tích đậu tương nhanh chóng mở rộng trong điều kiện thời gian gieo trồng vụ đông rất nghiêm ngặt (20/9-5/10) đối với Chiêm Hoá, vụ đông năm 2009, Viện Khoa học Nông nghiệp Việt nam từ nguồn kinh phí của Dự án IFAD đã hỗ trợ địa phương 1 máy gieo sạ hạt và giống đậu tương để đủ gieo 15 ha tại ba xã: Bình Nhân, Thổ Bình và Minh Trí. Cùng với sự quyết tâm của UBND huyện Chiêm Hoá, sự chỉ đạo sát sao của hệ thống khuyến nông và chính quyền địa phương, sự cố gắng không quản vất vả nhọc nhằn của bà con nông dân khi bắt đầu phải thay đổi tập quán sản xuất, mô hình gieo đậu tương giống ĐT26 bằng máy đã đạt kết quả đáng khích lệ. Năng suất giống đậu tương ĐT26 đạt bình quân 24,3 tạ/ha, mang lại lợi nhuận cho nông dân trên 20 triệu đồng/ha sau khi trừ chi phí vật tư (trong vòng 85 ngày). Kết quả này sẽ mở ra một triển vọng mới cho các tỉnh miền núi có điều kiện tự nhiên tương tự như Tuyên Quang phát triển đậu tương vụ đông.
Mong rằng, Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn tỉnh Tuyên Quang sớm có kế hoạch lựa chọn giống lúa và bố trí thời vụ gieo lúa xuân - lúa mùa phù hợp cho sản xuất đậu tương đông trong khung thời vụ tốt nhất; tiếp tục có chính sách hỗ trợ nông dân nhanh chóng mở rộng diện tích đậu tương trong vụ đông trên đất hai lúa với giống ĐT26 và cơ giới hoá khâu gieo trồng một phần diện tích để kết thúc thời vụ chậm nhất 5/10. Như vậy, vụ đậu tương đông chắc chắn sẽ cho năng suất cao và ổn định, giúp nông dân tăng thêm nguồn thu nhập đáng kể.
