3 mục tiêu, 5 kết quả trong bảo vệ rạn san hô vịnh Nha Trang

3 mục tiêu, 5 kết quả

Sáng 4/8, tại Nha Trang, Hội Liên hiệp Phụ nữ tỉnh Khánh Hòa phối hợp với UBND TP Nha Trang, Ban quản lý Vịnh Nha Trang, Trung tâm Nhiệt đới Việt - Nga và Chương trình tài trợ các dự án nhỏ, Quỹ môi trường môi trường toàn cầu - Chương trình Phát triển Liên hợp quốc tại Việt Nam tổ chức hội nghị khởi động dự án "Thúc đẩy đối thoại, hợp tác giữa cộng đồng và khối tư nhân với cơ quan nhà nước trong bảo tồn rạn san hô và phát triển bền vững khu vực biển Hòn Mun, vịnh Nha Trang.

Hội nghị này được tổ chức trong bối cảnh thời gian qua, môi trường vịnh Nha Trang nói chung, rạn san hô tại khu vực biển Hòn Mun nói riêng có biểu hiện suy thoái nghiêm trọng bởi nhiều nguyên nhân khách quan và chủ quan.

Trước tình hình đó, ngày 21/6/2022, Tỉnh ủy Khánh Hòa đã ban hành Thông báo số 347 yêu cầu phải giữ gìn và phục hồi vịnh Nha Trang. Đồng thời xác định đây là một trong những nhiệm vụ quan trọng, vừa cấp thiết, vừa lâu dài của tỉnh Khánh Hòa nói chung và thành phố Nha Trang nói riêng.

Sau đó, UBND tỉnh Khánh Hòa đã ban hành Kế hoạch tổng thể phục hồi vịnh Nha Trang đến năm 2030 theo Quyết định số 3028 ngày 07/11/2022. Thông qua kế hoạch tổng thể này, tỉnh Khánh Hòa đã gửi thông điệp “Chung tay gìn giữ vịnh đẹp toàn cầu” với mong muốn nhận được sự hỗ trợ từ các Bộ, ngành Trung ương và tổ chức quốc tế liên quan.

Tỉnh Khánh Hòa cũng yêu cầu các sở, ban, ngành trên địa bàn tỉnh chủ động phối hợp để thực hiện tốt trách nhiệm được giao theo chức năng, nhiệm vụ của mình, cũng như kêu gọi sự tham gia của các doanh nghiệp và người dân, cùng với sự đồng hành của các nhà khoa học.

Nhận thức được vấn đề này, bà Nguyễn Quỳnh Nga, Chủ tịch Hội Liên hiệp Phụ nữ tỉnh Khánh Hòa cho biết, Hội Liên hiệp Phụ nữ tỉnh đã chủ động huy động các nguồn lực, huy động sự tham gia, đối thoại và hợp tác giữa cộng đồng và tư nhân với quan nhà nước trong bảo tồn rạn san hô và phát triển bền vững khu vực biển Hòn Mun. Đồng thời đề xuất dự án đã được Chương trình Phát triển Liên hợp quốc, Chương trình tài trợ các dự án nhỏ, Quỹ Môi trường Toàn cầu (UNDP/GEF SGP) chấp thuận tài trợ thực hiện từ năm 2023 đến 2024.

Còn bà Phan Thị Hòa Bình, Phó Phủ tịch Hội Liên hiệp Phụ nữ tỉnh Khánh Hòa cho biết, dự án hướng tới 3 mục tiêu chính. Một là, xây dựng và triển khai thực hiện cơ chế đối thoại công - tư trong bảo vệ môi trường vịnh Nha Trang và bảo tồn rạn san hô phân khu bảo vệ nghiêm ngặt Hòn Mun, vịnh Nha Trang. Hai là, tăng cường sự hợp tác giữa cộng đồng và khối tư nhân với cơ quan nhà nước trong bảo vệ môi trường, bảo tồn rạn san hô trong phân khu bảo vệ nghiêm ngặt Hòn Mun, vịnh Nha Trang. Ba là, xác lập nền tảng sinh kế bền vững cho cộng đồng dân cư Tổ dân phố Bích Đầm sống lân cận phân khu bảo vệ nghiêm ngặt Hòn Mun, vịnh Nha Trang.

Bên cạnh đó, thông qua dự án dự kiến xác lập 5 kết quả như: Diễn đàn đối thoại công - tư về bảo vệ môi trường, bảo tồn và phát triển rạn san hô ở phân khu bảo vệ nghiêm ngặt Hòn Mun, vịnh Nha Trang được thiết lập, vận hành và duy trì có hiệu quả, hiệu lực.

Nhận thức của các bên liên quan, trước hết là cộng đồng và các doanh nghiệp tư nhân có khai thác, sử dụng khu vực biển Hòn Mun, vịnh Nha Trang về bảo vệ môi trường và bảo tồn rạn san hô để duy trì sinh kế cho cộng đồng và phát triển bền vững biển, đảo được nâng cao rõ rệt.

Ô nhiễm rác thải nhựa và suy thoái rạn san hô trong phân khu bảo vệ nghiêm ngặt Hòn Mun lần lượt được giảm thiểu và dần được phục hồi thông qua hành động phối hợp của các bên liên quan, nòng cốt là cộng đồng và doanh nghiệp.

Các ưu tiên cho sinh kế bền vững của cộng đồng cư dân Tổ dân phố Bích Đầm (Vĩnh Nguyên) được nhận diện và xác lập thông qua hợp tác chia sẻ giữa cộng đồng Bích Đầm với khối tư nhân hoạt động trong khu vực biển Hòn Mun và các cơ quan nhà nước liên quan.

Cơ chế phối hợp và khuyến nghị chính sách thúc đẩy đối thoại, hợp tác giữa các bên liên quan trong bảo vệ môi trường, bảo tồn rạn san hô phân khu bảo vệ nghiêm ngặt Hòn Mun gắn với sinh kế bền vững cho cộng đồng được xây dựng và thông qua.

Được biết, tổng kinh phí thực hiện dự án hơn 2,5 tỷ đồng, trong đó Quỹ môi trường toàn cầu hơn 1,1 tỷ đồng, còn lại các nguồn vốn đối ứng của Trung tâm Nhiệt đới Việt - Nga, Hội Liên hiệp Phụ nữ tỉnh Khánh Hòa, UBND phường Vĩnh Nguyên và Ban quản lý vịnh Nha Trang.

Vịnh Nha Trang là thành viên thứ 29 của Câu lạc bộ các vịnh đẹp nhất thế giới, chứa đựng các giá trị toàn cầu và quốc gia, bao gồm cảnh quan biển, ven biển và hệ sinh thái rạn san hô. Đây cũng là khu bảo tồn biển (KBTB) đầu tiên của Việt Nam. Hòn Mun là phân khu bảo vệ nghiêm ngặt của KBTB này. Vùng biển Hòn Mun có hơn 250 loài cá rạn, 112 loài thân mềm, 122 loài giáp xác, 27 loài da gai, 69 loài rong và cỏ biển, trong đó có loài cua ẩn sĩ. Đây là khu vực đa dạng sinh học biển bậc nhất tại Việt Nam, đặc biệt rất phong phú về san hô, hiện đã phát triển được tới 350 loài.

Chung tay bảo vệ rạn san hô

Để đạt các mục tiêu, kết quả trên, bà Nguyễn Quỳnh Nga mong được sự quan quan tâm chỉ đạo UBND tỉnh, các sở, ban, ngành, cùng với sự tham gia tích cực các doanh nghiệp trên TP Nha Trang có hoạt động trên vịnh Nha Trang. Đặc biệt người dân ở phường Vĩnh Nguyên, nhất là chị em phụ nữ trong việc nâng cao nhận thức chung tay bảo vệ môi trường, hướng tới phát triển du lịch cộng động xanh, sạch đẹp, thân thiện với môi trường… Do đó, bà hi vọng rằng đầu ra dự án phải có tính bền vững chứ không phải chấm dứt dự án là đâu vào đấy.

Sau khi nghe các ý kiến, cũng như các mục tiêu, kết quả dự án đề ra, ông Trần Hòa Nam, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Khánh Hòa mong thời gian tới nhận được sự quan tâm, hỗ trợ của Chương trình phát triển Liên hợp quốc, Chương trình tài trợ các dự án nhỏ - Quỹ Môi trường toàn cầu; Trung tâm Nhiệt đới Việt - Nga, các viện nghiên cứu và các chuyên gia, nhà khoa học. Đồng thời đề nghị các sở, ngành liên quan đồng hành cùng với Hội Liên hiệp Phụ nữ tỉnh và các đơn vị phối hợp triển khai thực hiện dự án để hoàn thành tốt nhất các mục tiêu, kết quả và hoạt động dự án đã đề ra; góp phần triển khai thực hiện Kế hoạch tổng thể phục hồi vịnh Nha Trang đến năm 2030.

Tại lễ khởi động dự án, Ban điều hành dự án đã ra mắt gồm 16 thành viên, trong đó bà Nguyễn Quỳnh Nga, Chủ tịch Hội Liên hiệp Phụ nữ tỉnh Khánh Hòa là Trưởng ban.

Bà Nguyễn Thị Thu Huyền, Điều phối viên Quốc gia Quỹ môi trường toàn cầu cho biết, đây là dự án đầu tiên chúng tôi tài trợ về đối thoại. Các dự án trước đây chúng tôi chỉ đi sâu vào các hoạt sinh kế cũng như chuyển trực tiếp cho người dân trong các vấn đề bảo tồn đa dạng sinh học trong đó có bảo tồn hệ sinh thái rạn san hô. Tuy nhiên trong khuôn khổ dự án Hòn Mun, chúng tôi đặc biệt nhận thấy tính cấp thiết nên tài trợ rất nhanh. Với mong muốn tại các diễn đàn đối thoại sẽ tạo cơ hội các bên, đặc biệt là người dân, cộng đồng doanh nghiệp đưa ra tiếng nói của mình về việc bảo vệ khu vực biển Hòn Mun, vịnh Nha Trang. Bà Huyền còn bày tỏ mong muốn dự án sẽ có sự vào cuộc tích cực các bên liên quan, đặc biệt người dân, cộng đồng doanh nghiệp, các cơ quan quản lý khoa học, các viện, trường cùng chung tay góp sức để đạt hiệu quả và thành công.