Hàng ngàn doanh nghiệp dừng hoạt động

* Nhiều Cty "chết" nhưng không chịu khai tử

Một lượng tiền rất lớn của nhà nước được các DN vay để đầu tư vào bất động sản nhưng nay hàng trăm ha đất nông nghiệp được san lấp cũng chỉ cho cỏ mọc và nhà xây thô để như thế này

GIẢI THỂ VÀ NỢ NHƯ CHÚA CHỔM

Ông Ngô Xuân Nhân - GĐ Phòng thương mại công nghiệp Việt Nam chi nhánh Thanh Hóa cho biết: “Hoạt động của các DN trên địa bàn có tín hiệu ảm đạm ngay từ những tháng đầu năm 2011 và đến thời điểm này, nhiều DN tạm dừng hoạt động và phá sản đều là hậu quả của những tác động bởi suy thoái kinh tế, thắt chặt tín dụng và một số nguyên nhân khác từ năm trước để lại. Điều này tôi đã từng cảnh báo với các DN trong năm qua và hiện nay diễn biến đó đang xảy ra như dự đoán”.

Cũng theo ông Nhân thì năm nay sẽ còn khó khăn hơn nhiều và con số DN tạm dừng hoạt động tiến tới phá sản còn tiếp tục tăng lên chứ chưa dừng lại ở con số 2.513 DN đã đóng mã số thuế.

Một báo cáo mới nhất của Sở KH-ĐT và của UBND tỉnh Thanh Hóa cho hay: Trong quý I/2012, số lượng DN giải thể, tạm ngừng kinh doanh có xu hướng tăng đột biến. Cụ thể, 275 DN giải thể hoặc tạm ngừng hoạt động; trong đó giải thể 59 DN; 35 chủ DN bỏ trốn mất tích; 13 DN do nguyên nhân khác và 190 DN xin dừng hoạt động. Con số này cho thấy lượng DN giải thể và ngừng hoạt động là nhiều hơn số DN thành lập mới. Chính vì thế đã ảnh hưởng phần nào đến đời sống của người lao động, nhất là lao động nông thôn. Chỉ tính riêng 2 tháng đầu năm nay có 1.665 doanh nghiệp không phát sinh thu (không hoạt động).

PV NNVN đã tìm hiểu tại TP Thanh Hóa và huyện Đông Sơn nơi có nhiều DN đăng ký kinh doanh. Tại TP Thanh Hóa có 2.502 DN thì hiện có 1.438 DN đang hoạt động có phát sinh doanh thu (bằng 60% tổng số DN) và có 565 DN tạm dừng kinh doanh, bỏ địa chỉ, giải thể. Còn tại huyện Đông Sơn, UBND huyện đã nhiều lần có công văn chỉ đạo cho ngành thuế tích cực vận động DN hoàn thành nợ đọng thuế để đảm bảo kế hoạch thu ngân sách song cho đến nay có 180/237 DN không phát sinh thuế trong quý I và hiện có 100 DN đang nợ đọng thuế. Trong đó có 20 DN nợ đọng thuế kéo dài nhiều năm liền với tổng số tiền lên đến hàng chục tỷ đồng. Chẳng hạn như Cty TNHH 26/2 nợ 487 triệu đồng; Cty giao thông thủy lợi Đông Tân nợ 1.045 triệu động; DN tư nhân Đức Minh nợ 877 triệu đồng; Cty TNHH đá Việt Sơn nợ 1.243 triệu đồng…

Qua khảo sát, chúng tôi nhận thấy có một điểm chung là các DN đã nợ đọng thuế kéo dài thường nợ luôn cả bảo hiểm và nợ ngân hàng. Chẳng hạn như Cty giao thông thủy lợi Đông Tân hiện đang nợ một khoản tiền rất lớn ở ngân hàng NN-PTNT chi nhánh Đông Sơn. Đối với DN này, phía ngân hàng đang có kế hoạch phát mại tài sản thế chấp để thanh khoản số dư nợ. Trong khi đó phía Bảo hiểm cũng đang có đơn gửi lên Tòa án để khởi kiện ra tòa do Cty để nợ bảo hiểm.

Phía Chi cục thuế cũng đã nhiều lần đôn đốc và đang chuẩn bị thực hiện việc cưỡng chế để thu thuế tại Cty giao thông thủy lợi Đông Tân nhưng xem ra kết quả khó khả thi. Theo lãnh đạo Chi cục thuế Đông Sơn thì phía Ngân hàng còn cầm được tài sản thế chấp của các DN nên còn có cái để mà phát mại thanh khoản nợ chứ Chi cục thuế thì chẳng biết nắm vào đâu. Trong khi xử lý DN do chây ì nộp thuế với mức phạt không đáng kể so với lãi suất ở ngân hàng nên DN càng không chấp hành luật thuế một cách nghiêm túc. Vị lãnh đạo thuế này lập luận: “DN vay tiền ở ngân hàng với lãi suất 20-22%/năm, trong khi đó tiền phạt chậm nộp thuế của các DN theo luật định là 0,05%/ngày, bằng 1,5%/tháng. So sánh độ chênh lệch đó nên DN càng cố chây ì nộp thuế để lo nộp lãi cho ngân hàng. Chính vì thế việc thu thuế trong bối cảnh này tại các DN là hết sức khó khăn”.

NGÂN HÀNG NGUY CƠ MẤT VỐN

Cũng vì dư nợ quá hạn quá lớn của các TCty này mà khiến cho nhiều cán bộ ngân hàng đang sống trong điều kiện thắc thỏm lo âu, thiếu thốn trăm bề. Điển hình như Chi nhánh ngã ba Môi của Ngân hàng NN-PTNT Thanh Hóa, hai năm nay mọi sinh hoạt của 20 con người trong Chi nhánh đều dựa dẫm 100% vào sự chu cấp của Chi nhánh trên tỉnh.

Đưa vấn đề này ra, nhiều người cho rằng, nếu không chia sẻ với những khó khăn mà các DN đang gặp phải thì nguy cơ đổ bể của họ sẽ rất lớn. Song cũng có ý kiến cho rằng, nếu cứ chia sẻ mãi mà DN không cố gắng để chèo chống vượt qua, liên tục làm ăn thua lỗ, đầu tư ngoài ngành nhiều lĩnh vực để vay nợ nhiều rồi cầu cứu giãn nợ, khoanh nợ đến xóa nợ thì vô hình chung nhà nước sẽ mất đi một khoản tiền rất lớn từ tiền đóng góp của người dân.

Chính vì thế, hơn lúc nào hết ngoài việc thực hiện nới lỏng tín dụng đối với các ngân hàng thì cũng đi kèm với việc thanh kiểm tra, giám sát hoạt động sản xuất kinh doanh của các DN một cách chặt chẽ để tránh tình trạng đầu tư dàn trải trong khi năng lực điều hành kém mà dẫn đến đổ bể, rồi bỏ trốn thì ảnh hưởng rất lớn đến tình hình kinh tế.