Theo báo cáo tại cuộc Họp Ban Quản trị Điều phối ASEAN về hỗ trợ nhân đạo trong quản lý thiên tai (Trung tâm AHA) lần thứ 19, tính đến hết tháng 9/2023, AHA đã hoàn thành 87% kế hoạch công việc của năm và dự kiến sẽ hoàn thành 97% kế hoạch khi kết thúc năm.
Nếu đạt được con số này, đây sẽ là năm Trung tâm AHA có tỷ lệ hoàn thành kế hoạch công việc lớn nhất, kể từ khi được thành lập vào năm 2011.
Trung tâm AHA là một tổ chức liên chính phủ, được thành lập bởi 10 quốc gia thành viên ASEAN với mục đích tạo điều kiện hợp tác và phối hợp quản lý thiên tai trong khu vực Đông Nam Á.
Thỏa thuận thành lập Trung tâm AHA trong quản lý thiên tai đã được Bộ trưởng các nước ASEAN ký ngày 17/11/2011. Để thực hiện nhiệm vụ, Trung tâm AHA chủ yếu làm việc với các Văn phòng Quản lý Thảm họa Quốc gia (NDMO) của các nước. Ngoài ra, họ hợp tác với một số tổ chức như Phong trào Chữ thập đỏ và Trăng lưỡi liềm đỏ, Liên hợp quốc và Nhóm Đối tác AADMER.
Trong trường hợp xảy ra thảm họa quy mô lớn như cơn bão Haiyan năm 2013 ở Philippines, Trung tâm AHA sẽ phối hợp với Tổng thư ký ASEAN, người sẽ giữ vai trò Điều phối viên hỗ trợ nhân đạo ASEAN để huy động thêm nguồn lực, đồng thời phối hợp với các nhà lãnh đạo ASEAN và các tổ chức quốc tế.
Ngoài ra, Trung tâm AHA còn thường xuyên báo cáo tiến độ và hoạt động của mình cho Ủy ban ASEAN về quản lý thiên tai (ACDM). Các thành viên ACDM bao gồm những người đứng đầu NDMO của 10 quốc gia thành viên ASEAN đóng vai trò là Ban Điều hành của Trung tâm AHA.
Trong năm 2023, với vai trò là Chủ tịch Ban Quản trị Trung tâm AHA, ngoài việc tham gia tích cực trong các hoạt động chung, Việt Nam đã tổ chức thành công một số hoạt động như: Khóa đào tạo Đội đánh giá và ứng phó khẩn cấp ASEAN; Dự án Tăng cường năng lực thể chế Trung tâm AHA và các hội thảo thuộc Dự án tiêu chuẩn và chứng nhận chuyên gia về quản lý thiên tai...
Một số dấu ấn quan trọng mà Trung tâm AHA và Ban Quản trị đã đạt được trong năm Việt Nam làm Chủ tịch ACDM như: Tổ chức thành công Tuần lễ Quản lý thiên tai ASEAN tại Singapore; Diễn tập Mô phỏng Ứng phó khẩn cấp thảm họa khu vực ASEAN tại Indonesia; Chuỗi chương trình “Một ASEAN - Một ứng phó” tại 5 quốc gia và cung cấp hỗ trợ nhân đạo cho Myanmar.
Trung tâm cũng ứng phó kịp thời trước những thiên tai như bão nhiệt đới Doksuri và bão nhiệt đới Khanun.
Đánh giá các công việc của AHA trong năm 2023, bà Đoàn Thị Tuyết Nga, Trưởng phòng Hợp tác quốc tế và Khoa học công nghệ, Cục Quản lý đê điều và Phòng chống thiên tai, Bộ NN-PTNT cho rằng, Trung tâm AHA đã tập hợp, xử lý các thông tin một cách chi tiết từ các cơ quan cảnh báo, theo dõi thiên tai và các hiện tượng thiên nhiên nguy hiểm của 10 quốc gia thành viên ASEAN, từ động đất, núi lửa, đến cháy rừng, lở đất...
AHA cũng cung cấp những thông tin đó một cách nhanh chóng và chính xác, bằng nhiều hình thức như thư điện tử (email), tin nhắn thoại tới cơ quan chức năng mỗi nước. Từ những thông tin đó, các quốc gia ASEAN có liên quan sẽ xem xét, ra quyết định xử lý và có hình thức phối hợp hỗ trợ xử lý thảm họa.
Đồng thời, bà Nga khuyến khích các quốc gia thành viên ASEAN tích cực tham gia phối hợp với Trung tâm AHA, tiếp tục trao đổi kinh nghiệm, kiến thức có giá trị, chia sẻ những thực tiễn tốt nhất, hướng tới xây dựng một cộng đồng ASEAN kiên cường và nhân ái hơn.
Tại phiên họp ngày 10/10, đại biểu các nước ASEAN sẽ trao đổi, cập nhật tiến độ hoạt động của Trung tâm AHA; công tác kiện toàn và phát triển tổ chức của trung tâm; tình hình tài chính và Ngân sách hoạt động hàng năm; việc chấp thuận hỗ trợ từ các đối tác đối thoại ASEAN và đối tác của trung tâm.
Trao đổi với Báo Nông nghiệp Việt Nam, ông Sithu Pe Thein, Giám đốc AHA cho biết, trung tâm đang phối hợp Chính phủ New Zealand triển khai Dự án Tăng cường Năng lực Thể chế của Trung tâm AHA, kéo dài 2 năm.
Cuộc họp khởi động với các đơn vị với Trung tâm AHA đã diễn ra vào tháng 5/2023. Một hội thảo trình bày những phát hiện ban đầu về nghiên cứu tác động và chuyển đổi cũng được tổ chức tại TP.HCM trong tháng 9 vừa qua.
Sau khi kết thúc chuỗi sự kiện tại TP Hạ Long, Quảng Ninh, Trung tâm AHA sẽ mời chuyên gia, người đứng đầu của các cơ quan phòng chống thiên tai trong ASEAN tham dự hội thảo tập huấn, đồng thời lập bản đồ đào tạo và đặt ra lộ trình tăng cường khả năng chống chịu của ASEAN thông qua lộ trình tăng cường năng lực.