Vụ chiêm xuân 2009 - 2010 cũng là vụ đầu tiên Bắc Giang thực hiện đề án phát triển sản xuất lúa lai giai đoạn 2009 - 2011.
Trước đây cây lúa lai gần như chẳng “mon men” vào nổi đất Bắc Giang vì vấp phải thành trì định kiến khá nhiều như lắm sâu bệnh, khó chăm sóc, chất lượng gạo chỉ đáng cho...lợn ăn. Kết quả là năng suất lúa của Bắc Giang thường chỉ lẹt đẹt so với nhiều địa phương đồng bằng khác.
Lãnh đạo nơi đây trăn trở lắm, quyết tâm “xóa mù” về lúa lai cho nông dân trong tỉnh lắm và đề án phát triển lúa lai được thai nghén lên từ những âu lo đó. Tỉnh hỗ trợ 40% giá giống. Ngoài hỗ trợ của tỉnh các huyện, thành phố và các xã, thị trấn trong tỉnh cũng trích một phần kinh phí ngân sách hỗ trợ thêm cho nông dân giá giống, vật tư phân bón, tập huấn kỹ thuật... Cty cổ phần Vật tư Kỹ thuật Nông nghiệp Bắc Giang lo chuẩn bị đủ lượng giống, tiếp tục có chính sách bán phân bón trả chậm với giá thấp hơn vụ trước. Ngành NN-PTNT chủ động phương án đảm bảo nước tưới đổ ải, gieo cấy nói chung và lúa lai nói riêng. Thành lập tổ công tác chỉ đạo sản xuất lúa lai, tổ công tác kiểm tra chất lượng giống lúa lai, hướng dẫn cơ cấu giống và thời vụ gieo cấy các giống lúa lai. Lựa chọn và chỉ đạo đơn vị cung ứng giống có cam kết trách nhiệm và bảo hành về chất lượng giống với các địa phương.
Kết quả, chiêm xuân 2009 - 2010 toàn tỉnh đã đăng ký và cung ứng được 226.571 kg giống lúa lai các loại, gieo cấy được 10.350 ha lúa lai trong đó giống Syn 6: 4.515 ha, Thục Hưng: 2.265 ha, Q.ưu số 1: 2.704 ha, BTE-1: 545,8 ha, TH3-3: 319,6 ha. Những huyện có diện tích gieo cấy lúa lai lớn như Việt Yên, Lạng Giang, Yên Dũng, Hiệp Hòa… Tất cả đều được chỉ đạo gieo cấy 100% diện tích lúa lai ở trà xuân muộn để lúa trỗ vào thời điểm an toàn và đạt năng suất cao.
Tuy nhiên, đúng là vạn sự khởi đầu nan. Hết hiện tượng thời tiết ấm, hạn đe dọa nghiêm trọng việc gieo cấy lại gặp không ít lúng túng của một số địa phương chính quyền chưa tin tưởng, bối rối trong công tác chỉ đạo sản xuất. Thời điểm gieo trà mạ xuân muộn dính đúng đợt mưa phùn kéo dài, ẩm độ không khí cao, trời âm u... tạo điều kiện cho các loại nấm bệnh phát sinh và gây hại nhất là trên giống lúa lai Thục Hưng 6, Syn 6. Trước tình hình căng thẳng đó bà con nông dân lo méo mặt, cán bộ nông nghiệp như ngồi trên chảo lửa. Mọi biện pháp, mọi “miếng thế” đều được tung ra hết, trong đó xác định khâu then chốt nhất là kỹ thuật để làm đột phá khẩu.
Kết quả Bắc Giang thực hiện vụ Chiêm xuân 2009 - 2010 đạt 10.350 ha lúa lai, năng suất bình quân đạt 72 tạ/ha, năng suất cao hơn giống lúa Khang Dân 18-giống lúa thuần phổ biến và cũ kỹ từ 13,4 - 24,4 tạ/ha điển hình như giống BTE-1 đạt 77 tạ/ha cao hơn KD18 khoảng 24,4 tạ/ha; Syn6 ước đạt 73 tạ/ha cao hơn KD18 khoảng 20,4 tạ/ha; Q.ưu số 1 ước đạt 72 tạ/ha cao hơn KD18 khoảng 19,4 tạ/ha; Thục Hưng 6 ước đạt 69 tạ/ha cao hơn KD18 khoảng 16,4 tạ/ha; TH3-3 ước đạt 66 tạ/ha cao hơn KD18 khoảng 13,4 tạ/ha. Tính ra tổng sản lượng đạt 74.729 tấn, giá trị thu được trên 523 tỷ đồng, trừ chi phí đầu vào sản xuất (trên 381 tỷ đồng, trong đó tỉnh hỗ trợ trên 7 tỷ đồng hỗ trợ giá giống lúa lai), lợi nhuận thu được trên 141 tỷ đồng. Đó là một trận đại thắng, lật ngược tình thế ngoạn mục khi mọi thứ tưởng như đã ngàn cân treo sợ tóc.
Được đà thắng lợi giòn dã ngay từ vụ đầu, dự tính chiêm xuân 2010 - 2011 toàn tỉnh Bắc Giang sẽ đẩy diện tích lúa lai lên 15.000 ha.
