Gần đến ngày Tết Trung thu, hàng loạt nhãn hiệu bánh trung thu nổi tiếng như Kinh Đô, Như Lan, Đồng Khánh, Bibica… đã phải đồng loạt treo biển đại hạ giá (giảm giá 50%, mua 1 tặng 1), nhưng việc tiêu thụ vẫn trầy trật.
>> Rùng mình chợ gà ''lộ thiên''
>> Thịt bò khô: ''Tôi bán… nhưng nào dám ăn''
>> Rùng mình công nghệ sản xuất ngô cay
>> Rợn người mực bẩn
>> Hỗn loạn ''chợ đen'' phụ gia thực phẩm
>> Kinh dị bò khô giá... siêu rẻ!
Trong khi đó, những xe bán bánh Trung thu giá bèo, bánh nhái, ăn theo nhãn hiệu nổi tiếng…, đậu rải rác ở các tuyến đường ngoại thành TP HCM hay trên các tuyến quốc lộ đi qua Long An, Tiền Giang… lại tiêu thụ khá mạnh.
Sáng ngày 21/9, trên quốc lộ 1A, đoạn ngang qua xã Nhị Thành, huyện Tân Trụ (Long An), một chiếc xe tải nhỏ loại 1,5 tấn đậu ngay sát bên lề đường theo hướng từ TP HCM đi TP Tân An (Long An). Cửa thùng xe được mở ra, lộ rõ hàng chồng bánh trung thu các loại lớn nhỏ. Ngay dưới thùng xe, người ta đã để những tấm bảng với vài dòng chữ nguệch ngoạc “Bánh trung thu thập cẩm, đậu xanh 15.000 đ/cái”.
Có lẽ vì thấy bánh trung thu giá rẻ bất ngờ, nên bất chấp việc cái xe tải ấy đang đậu ngay trên một vũng nước lầy lội bởi cơn mưa lớn hồi đêm, nhiều người đi đường đã dừng lại hỏi mua. Người mua một, hai cái, kẻ mua nguyên cả hộp bánh. Tôi tấp xe vào. Người bán hàng tuổi chừng ngoại 40, tên là Lê Văn Trung, vồn vã mời chào: “Mua đi anh, bánh Đồng Khánh đó”. (Đồng Khánh là thương hiệu bánh trung thu nổi tiếng ở TP HCM đã trên 50 năm nay, nên giá không hề rẻ: bánh đậu xanh 33.000 đ/cái, bánh thập cẩm 1 trứng 45.000 đ/cái…). Đằng này… Tôi nhìn lên cái băng rôn trên nóc xe tải, thấy chữ Đồng Khánh màu vàng to tướng. Trên mấy cái vỏ hộp bánh màu đỏ, cũng in nổi khá to chữ “Đồng Khánh” màu vàng. Tuy nhiên, nhìn kỹ thì ở góc hộp có in một cái logo trong đó có ghi tên nhà sản xuất là S.L.
Tôi hỏi anh Trung: “Bánh Đồng Khánh xịn thì phải do Nhà hàng Đồng Khánh ở quận 5, TP HCM sản xuất. Sao ở đây lại ghi chữ S.L?”. Anh Trung gãi đầu, cười: “Thì đây là bánh Đồng Khánh nhưng do… cơ sở S.L ở huyện Bình Chánh, TP HCM, sản xuất”. Rồi anh Trung tiếp thị ào ào: “Mua đi anh, có 15 ngàn 1 cái đậu xanh. Thập cẩm loại 1 trứng cũng 15 ngàn. Bánh to hơn loại 2 trứng thì 30 ngàn. Còn bánh to nhất loại 4 trứng giá trăm mốt. Anh mua về nhà ăn hay mua cho công ty? Nếu mua cho công ty, số lượng nhiều, tui bớt tiền cho”.
Bánh trung thu giá bèo bán trên quốc lộ 1A, đoạn ngang qua xã Nhị Thành (Tân Trụ, Long An)
Tôi nhận mình là người của một công ty may mặc ở huyện Bến Lức, đang đi tìm mua bánh về làm quà cho công ty tặng công nhân ăn Tết Trung Thu. Nghe vậy, gương mặt anh Trung rạng rỡ hẳn lên. Trung nói: “Vậy là anh tìm đúng chỗ rồi. Ngày nào cũng có người ở các công ty, xí nghiệp ở Bến Lức, Tân Trụ, rồi trên cả thành phố Tân An đến đây đặt mua bánh trung thu với số lượng lớn. Mỗi nơi mua ít cũng tới vài trăm hộp bánh. Anh cần mua loại bánh nào, số lượng bao nhiêu, địa chỉ ở đâu để tôi giao hàng tới tận nơi?”.
Tôi hỏi mua một cái bánh thập cẩm và xin một cái vỏ hộp bánh, nói rằng để mang về cho công ty xem mẫu đã, nếu đồng ý sẽ tới đặt mua mấy trăm hộp. Anh Trung gật đầu, nhanh nhẹn lấy một cái bánh và một cái vỏ hộp đưa cho tôi. Tôi mang cái bánh ấy về nhà, cắt ra, đúng là bánh thập cẩm bên trong có trứng và một số nguyên liệu khác, nhưng mùi hương không có vẻ tự nhiên như của bánh nướng truyền thống. Thay vào đó là mùi của mấy loại hương liệu mà người ta pha trộn vào để cho ra mùi giống mùi bánh nướng.
Đường Nguyễn Văn Linh trải dài từ quận 7 sang quận 8 rồi tới huyện Bình Chánh của TP HCM là một trong những con đường xuất hiện nhiều xe tải nhỏ bán rong bánh trung thu nhất. Tôi ghé vào một chiếc xe tải bán bánh trung thu đậu gần ngã tư Trần Quang Nghị - Nguyễn Văn Linh. Bánh trung thu ở đây cũng mang danh Đồng Khánh nhưng ở góc hộp đề tên nhiều nhà sản xuất khác nhau bằng những dòng chữ khá nhỏ như S.L, H.H… Tất cả đều có giá chung 15.000 đ/cái. Người bán hàng đang hí hoáy ghi chép địa chỉ giao hàng mà một ông khách đọc cho. Đợi ông khách đó đọc xong, tôi hỏi nhỏ: “Anh mua bánh cho công ty hay sao mà cần người ta giao hàng?”.
Ông khách gật đầu: “Tôi làm cho công ty may L. ở Bình Chánh. Hôm nay ra đây đặt mua gần 1.000 hộp bánh trung thu về làm quà cho công nhân”. Tôi thắc mắc: “Sao anh không tới mấy quầy bán bánh trung thu để mua cho chắc ăn là bánh đàng hoàng. Mua bánh bán rong thế này, sợ không đúng hàng xịn, không đảm bảo chất lượng?”. Ông khách tròn mắt nhìn tôi như nhìn một kẻ từ trên trời rơi xuống: “Bánh ở mấy quầy bán bánh trung thu toàn loại mắc tiền, cái rẻ nhất cũng phải bốn, năm chục ngàn. Một hộp bánh 4 cái là ít nhất 200 ngàn rồi. Bây giờ người ta bán 1 tặng 1, thì cũng phải trăm ngàn 1 hộp bánh. Công ty gần ngàn công nhân, tặng bánh xịn mà chết à. Ra đây mua bánh chỉ 60 ngàn là được 1 hộp 4 cái rồi.
Tôi hỏi ông nhé, công nhân toàn dân quê, dân tỉnh, chỉ nghe tới bánh Đồng Khánh mà đã bao giờ được cầm tận tay, được nếm miếng nào chưa? Giờ mang loại Đồng Khánh giá bèo này về tặng, họ thấy chữ Đồng Khánh là mừng húm lên. Về bẻ bánh ra thấy có mùi thơm giống bánh nướng, bên trong có tí trứng, tí lạc, tí dăm bông là ô kê rồi, ai biết là bánh thật hay bánh nhái, bánh ăn theo? Mà không chỉ công ty tôi đâu, nhiều công ty, xí nghiệp khác ở đây cũng chỉ mua bánh trung thu giá bèo về tặng công nhân. Họ chỉ mua một ít bánh xịn để tặng các sếp và đám cán bộ, nhân viên văn phòng thôi”.
Về nhà, tôi lấy cái bánh Đồng Khánh của cơ sở S.L ra, tìm thấy 1 số điện thoại trên đó. Tôi gọi vào số máy ấy, đầu máy bên kia có một giọng đàn ông xưng tên là P. Qua sự mô tả của tôi, P xác nhận đó là bánh của S.L và khẳng định thêm có nhiều xe tải nhỏ đến lấy bánh của cơ sở này đi bán dạo dọc đường. Sở dĩ bánh có giá bèo như vậy vì đây là bánh trung thu… thiếu nhi.
Còn bánh trung thu… người lớn, giá tới bốn, năm chục ngàn 1 cái, chỉ bán ở các quầy kinh doanh bánh trung thu. P khẳng định bánh trung thu thiếu nhi giá bèo nhưng vẫn đảm bảo chất lượng, an toàn vệ sinh thực phẩm. Nhưng sau đó lại khuyên tôi nếu có điều kiện thì nên đến các quầy kinh doanh bánh trung thu của cơ sở S.L để mua bánh trung thu người lớn giá cao hơn nhưng… đảm bảo chất lượng hơn. Còn bánh trung thu thiếu nhi bán rong trên xe tải, chỉ dành cho dân lao động hay các công ty mua về tặng cho công nhân.
