Giá TĂCN cùng hàng loạt chi phí SX tại các NMSX chế biến sữa liên tục tăng cao gần đây khiến người nuôi bò sữa gặp rất nhiều khó khăn. Ông Trần Công Chiến, Chủ tịch HĐQT- TGĐ Tổng Cty CP Giống bò sữa Mộc Châu tiết lộ một số "bí quyết" nhằm bình ổn giá thu mua sữa.
Ông Nguyễn Văn Quất (khu 85, Nông trường Mộc Châu), một "trùm" nuôi bò sữa cho biết từ đầu năm 2010 đến nay, giá TĂCN cho bò sữa trên thị trường liên tục tăng cao. Tiêu biểu như cám bột tinh chế dành cho bò sữa tăng từ 5.200 lên 5.600 nghìn đồng/kg; cỏ khô An-pha NK tăng thêm 600 đồng/kg...Trong khi đó, giá sữa nguyên liệu mà NM sữa Mộc Châu mua vào vẫn giữ nguyên ở mức 8.200đ/kg từ giữa năm 2009 đến nay.
Mặc dù giá thị trường tăng cao, nhưng theo ông Quất thì người nuôi bò sữa ở Mộc Châu thời gian qua không phải quá lo lắng vì đã có Cty CP Giống bò sữa Mộc Châu đứng ra trợ giá nguyên liệu rất nhiều. Để rõ hơn cung cách tính toán, thu mua của Cty Giống bò sữa Mộc Châu, chúng tôi đã trao đổi với Chủ tịch HĐQT- TGĐ Cty Trần Công Chiến.
Ông Trần Công Chiến, Chủ tịch HĐQT- TGĐ Tổng Cty CP Giống bò sữa Mộc Châu
Theo ông, nguyên nhân nào khiến giá TĂCN cho bò sữa tăng cao như vậy?
Hầu hết các nguyên liệu TĂCN cho bò sữa mà Cty phải NK đều tăng trong thời gian qua, đặc biệt là bột cá, Premix (vitamin hỗn hợp)...Chỉ có giá ngô, sắn nguyên liệu mua trong nước không tăng mạnh. Nhưng căn bản giá TĂCN tăng cao trong thời gian qua là do các vật tư khác trong SX như giá điện, than, dầu, công vận chuyển...tăng tới trên 20%. Mặc dù vậy trong qúy I năm 2010, Cty vẫn giữ nguyên giá thức ăn tinh bột bán cho nông dân nuôi bò sữa với giá cũ là 5.200đ/kg. Tương tự đối với cỏ An-pha NK từ Mỹ, chúng tôi cũng giữ giá bán cũ, mặc dù giá NK đã tăng thêm 500-600đ/kg.
Nói vậy thì Cty phải bù lỗ cho nông dân?
Cty chúng tôi có hẳn một NM chế biến TĂCN riêng, và chỉ cung cấp sản phẩm cho đàn bò của Cty mà thôi. Điều này là do yêu cầu về kỹ thuật nuôi bò sữa theo chu trình khép kín (từ thức ăn, kỹ thuật, thua mua chế biến sữa, thị trường). Với cỏ An-pha NK cũng vậy, chúng tôi không thể để nông dân tự mua ngoài thị trường vì có thể gặp phải sản phẩm trôi nổi, ảnh hưởng xấu tới đàn bò và chất lượng sữa. Tất nhiên, Cty luôn không để người chăn nuôi phải thiệt. Như anh thấy đấy, họ đều được Cty trợ giá khi giá thị trường tăng.
Chủ hộ nuôi bò sữa Nguyễn Văn Quất (Khu 85, Nông trường Mộc Châu): "Với hơn 60 con bò sữa, mỗi ngày tôi phải cho ăn trên 3 tạ thức ăn tinh bột. Nếu không có phía Cty trợ giá, việc giá thức ăn tinh bột tăng thêm 400đ/kg sẽ đội chi phí lên gần 150 nghìn/ngày - tương đương 12-13 lít sữa. Nhờ có quỹ bảo hiểm bò, chúng tôi không phải tăng thêm đầu tư trong thời gian qua, nhưng vẫn bán được sữa với giá gần 9.000đ/kg"
Cũng xin khẳng định, Cty không hề lợi dụng việc trợ giá đó để ép người nuôi bò phải bán sữa cho chúng tôi với giá thấp.
Vậy sao nông dân nói từ giữa năm 2009 đến nay giá TĂCN, vật tư đều tăng nhưng hết qúy I Cty vẫn không tăng giá sữa?
Tới hết qúy I năm 2010, Cty vẫn mua sữa của nông dân với giá 8.200đ/kg. Tôi khẳng định đây là giá sữa nguyên liệu cao nhất so với giá mà các DNSX chế biến sữa trong nước đang mua vào. Đó là chưa kể chúng tôi có chế độ thưởng tháng, thưởng quý thêm khá lớn cho các hộ nuôi tốt, vượt sản lượng sữa theo kế hoạch. Không chỉ thế, tới đầu tháng 4/2010 chúng tôi cũng đã tăng giá sữa từ 8.200đ/kg lên 8.900đ/kg. Đây là mức giá rất cao mà nông dân hoàn toàn hài lòng. Còn việc trong qúy I chúng tôi chưa tăng giá thì suy cho cùng nông dân còn được lợi hơn vì chúng tôi đã trợ giá thức ăn rất nhiều.
Vậy kinh phí để duy trì việc trợ giá này Cty lấy từ đâu?
Chúng tôi có một quỹ gọi là Quỹ Bảo hiểm cho bò sữa. Quỹ này hoàn toàn do các hộ nuôi bò tự nguyện xác lập đóng góp tiền, và có cả tiền của Cty đóng góp chiếm tỉ lệ lớn. Các hộ dân sẽ ngồi lại với Cty để bầu ra BQL quỹ. BQL gồm cả thành viên của Cty, cả nông dân sẽ chịu trách nhiệm quản lí, sử dụng quỹ cho hợp lí, hiệu quả.
Hôm qua Cty CP Giống bò sữa Mộc Châu đã tổ chức hàng loạt các chương trình trong khuôn khổ Chương trình sữa học đường. Các hoạt động như: phát động trồng cây xanh bảo vệ môi trường; cuộc thi bé vẽ tranh "Mộc Châu- Thảo nguyên xanh, sữa mát lành"; đổi vỏ hộp sữa lấy cây cảnh...đã được đông đảo các em nhỏ cũng ngành GD-ĐT huyện Mộc Châu (Sơn La) quan tâm. Đặc biệt, trong chương trình Sữa học đường, Cty này tiếp tục ủng hộ bổ sung (miễn phí) vào khẩu phần ăn cho các em học sinh mầm non tại hàng chục trường mầm non trong huyện Mộc Châu.
Khi giá sữa trên thị trường hạ, tiền quỹ sẽ được bỏ ra để bù vào giá chênh lệch so với thị trường để bù vào cho người nuôi bò trong một thời gian nhất định nhằm giúp người chăn nuôi không bị "sốc". Trường hợp giá TĂCN và chi phí SX tăng lên như thời gian qua, quỹ cũng được sử dụng để trợ giá cho các hộ dân. Vì vậy người chăn nuôi sẽ luôn được "bảo hiểm" trong các trường hợp rủi ro do biến động của thị trường. Quỹ này cũng được dùng để hỗ trợ cho các hộ không may bò bị chết để mua con bò mới.
Ở một khía cạnh khác, việc lập quỹ này không chỉ giúp Cty chủ động SX, duy trì ổn định vùng nguyên liệu mà sâu hơn, nó giúp Cty chủ động trong việc điều chỉnh giá bán sữa, giúp bình ổn thị trường sữa và tăng sức cạnh tranh của Cty. Hình thức lập quỹ thế này tôi được biết thì hiện chỉ có mỗi Cty CP Giống bò sữa Mộc Châu thực hiện được, bởi đây là việc không dễ dàng.
Xin cảm ơn ông!