Lúa ĐX còn đầy ắp trong nhà chờ giá. Trong khi đó, tại biên giới Tây Nam, lúa Campuchia lại vào mùa tràn qua cửa khẩu An Giang mỗi ngày cả ngàn tấn lúa “sóc”. Lạ là các thương lái cứ chực chờ mua lúa ngoại. Vì sao vậy?
Vừa thu dứt vụ lúa ĐX nông dân ĐBSCL lại xắn tay chuẩn bị xuống giống vụ HT. Điều này cho thấy ĐBSCL liên tục gối vụ, và lúa hàng hoá hầu như lúc nào cũng có. Lúa trong nước liên tục "ra lò", trong khi đầu ra không thuận lợi. Ấy thế mà đi dọc kênh Vĩnh Tế, đoạn từ cầu sắt Hữu Nghị đến cửa khẩu quốc tế Tịnh Biên thuộc thị trấn Tịnh Biên, huyện Tịnh Biên (An Giang) đến đâu chúng tôi đều bắt gặp cảnh nhộn nhịp vận chuyển lúa từ Campuchia qua Việt Nam bằng cả đường bộ lẫn thủy.
 |
| Hàng trăm chiếc ghe neo đậu chờ mua lúa Campuchia tại cửa khẩu Tịnh Biên |
| Ông Huỳnh Thế Năng, Phó Chủ tịch UBND tỉnh An Giang: Lâu nay DN mải chăm bẵm XK mà bỏ quên thị trường nội địa. Chuyện lúa gạo ngoại đổ vào vựa lúa XK của cả nước đã xảy ra từ nhiều năm nay, nhưng gần đây mới rộ lên. Nguyên nhân, một số người dân các tỉnh biên giới Tây Nam qua Campuchia thuê đất canh tác lúa, mỗi năm đem hàng trăm ngàn tấn lúa về nước. Sau đó diện tích trồng lúa ở Campuchia ngày càng mở rộng, năng suất cũng tăng cao nhờ áp dụng kỹ thuật thâm canh của các kỹ sư Việt Nam qua hướng dẫn nên lúa về nước càng nhiều. |
Nằm ngay bên chân cầu sắt Hữu Nghị của thị trấn Tịnh Biên, mỗi ngày có hơn chục xe ba gác chở đầy lúa "sóc" chạy từ bên kia biên giới sang Việt Nam. Từng đoàn xe nối đuôi nhau xếp thành hàng đợi tới phiên xuống lúa giao cho bạn hàng. Trên bờ đội ngũ bốc xếp gần cả trăm người Việt và Campuchia vừa xếp dỡ những bao lúa nặng khoảng 70kg/bao vừa nói chuyện rôm rả. Chị Nguyễn Thị Cẩm, là thương lái mua lúa ở Long An cho chúng tôi biết, họ đang thương lượng giá cả để sang lúa xuống ghe.
Theo quan sát, những chiếc xe nào của Campuchia chở lúa qua chưa có người mua thì tạm giao lúa tại chân cầu Xuân Tô, còn những chiếc xe đã có điện thoại đặt hàng thì tiến thẳng vào các vựa lúa phía kênh Vĩnh Tế bán cho các chủ vựa. Những bao lúa ngoại chất thành đống cao vút trên khoảnh đất trống gần kênh Vĩnh Tế. Còn phía dưới kênh hàng ngàn chiếc ghe mang biển số khắp các tỉnh ĐBSCL tải trọng từ vài chục đến trăm tấn neo đậu thành hàng dài gần cây số đang thương lượng mua lúa.
 |
| Bãi lúa 21 tập kết lúa gạo Campuchia ở xã An Nông – Tịnh Biên |
Một chiếc ghe mua được lúa khẳm đừ lui bến liền có ghe khác thế chỗ ngay. Anh Ngô Văn Sáng, lái lúa tại Đồng Tháp cho hay, anh đến đây neo đậu ghe dưới kênh Vĩnh Tế gần 2 ngày trời để mua lúa. Tuy nhiên lúc mua được, lúc không. Lúa Campuchia không thiếu nhưng mua được hay không là do vấn đề giá cả, chuyến nào mua giá thấp thì lời to. Thông thường lúa Campuchia đang vào vụ đông ken dao động từ 3.600-3.700 đồng/kg, tức là thấp hơn lúa trong nước từ 200-300 đồng/kg.
| Ông Nguyễn Văn Tứ, Bí thư kiêm Chủ tịch xã An Nông, huyện Tịnh Biên: Những năm gần đây Chính phủ 2 nước đã cho phép công khai trao đổi hàng hóa qua lại gồm 42 mặt hàng nông sản. Thông thường lúa Campuchia vào mùa xuất sang Việt Nam kéo dài 2- 3 tháng. Điều này khiến người dân xã An Nông càng khó bán lúa ĐX. . |
Chúng tôi ngược dòng kênh Vĩnh Tế về xã An Nông cách trung tâm huyện gần 3km (hướng về Hà Tiên – Kiên Giang). Nơi đây mới xuất hiện một bãi tập kết thu mua lúa gạo tự phát, dân trong xã gọi là bến lúa 21 nằm trên địa phận xã An Nông. Phía bên bờ kênh Vĩnh Tế người ta đã kịp xây dựng những dãy nhà kho mái lợp tôn chờ ăn lúa ngoại. Mỗi ngày có hàng trăm chiếc xe cải tiến chở lúa đi từ Campuchia qua bãi tập kết lúa của Ba Túc, Ba Phượng, Ba Diệp, Tám Kiện, Tư Háo...Đây là những đại gia chuyên thu mua lúa của Campuchia bán lại cho thương lái các tỉnh ĐBSCL.
Ông Ba Túc chuyên thu mua lúa cho hay: Lúa Campuchia vào mùa đông ken gần 1 tuần lễ nay. Mua lúa "sóc" Campuchia thấp hơn lúa nội từ 200-300 đồng/kg. Theo nhận định của thương lái, một chuyến đi mua lúa "sóc" mất cả tuần lễ nhưng ăn chắc tiền lời gấp 3-4 gần so với đi mua lúa nội. Ông Tám Kiện cũng là vựa lúa lớn cho biết thêm, hầu hết lượng lúa "sóc" do các thương lái Campuchia thu mua từ các tỉnh Tàkeo, Pusat, Kongpong Speui…rồi chuyển bằng xe tải lớn về cửa khẩu. Sau đó, chuyển sang xe ba gác vào An Giang. Với trên 20 chủ vựa lớn tại khu vực biên giới chuyển vào Việt Nam khoảng trên 1.000 tấn lúa ngoại/ngày.
Bà Ngô Thị Ái chủ ghe mua lúa ở Thốt Nốt (Cần Thơ) cho hay: Lúa nhập từ Campuchia có 3 loại là Khaodak, Khaodakmali và lúa thơm Lài gọi chung là lúa "sóc". Thị trường nội địa đang chuộng các loại gạo này.
