Thực hiện chỉ đạo của Thủ tướng tại Công văn số 3888/VPCP-CN ngày 5/6/2024 của Văn phòng Chính phủ về việc phản ánh của GS.TSKH Nguyễn Ngọc Trân về thí điểm sử dụng cát biển làm vật liệu san lấp cho các dự án giao thông trọng điểm, Bộ NN-PTNT đã đánh giá ảnh hưởng của sử dụng cát biển làm vật liệu san lấp dự án đường cao tốc Bắc Nam đến lúa đông xuân 2023-2024 và hè thu 2024.
Việc sử dụng cát biển làm vật liệu san lấp dự án đường cao tốc Bắc Nam tại khu vực huyện Vị Thủy, Hậu Giang gây thiệt hại khoảng 5,5 tấn lúa. Ảnh: Văn Vũ.
Với lúa vụ đông xuân, sau khi nhận được phản ánh của địa phương về việc sử dụng cát biển làm nền đường có thể ảnh hưởng tới sinh trưởng và năng suất lúa, ngày 15/3/2024, Chi cục Trồng trọt và Bảo vệ thực vật, Sở NN-PTNT tỉnh Hậu Giang đã khảo sát, kiểm tra đọ độ mặn nước trong ruộng lúa bị ảnh hưởng (nghi do nhiễm mặn).
Kết quả cho thấy, phạm vi ảnh hưởng gồm 9 hộ với diện tích hơn 3 ha lúa hè thu tại ấp 9, xã Vị Thắng, huyện Vị Thủy, tỉnh Hậu Giang, thuộc phạm vi kế cận Dự án thành phần đoạn Hậu Giang - Cà Mau, thuộc Dự án xây dựng công trình đường cao tốc Bắc - Nam phía Đông, giai đoạn 2021-2025.
Về độ mặn, độ mặn của ruộng lúa bị thiệt hại là 2,5‰, độ mặn của nước ruộng vùng không bị thiệt hại là 0,1‰. Trong khi đó, tiêu chuẩn cơ sở về ngưỡng chịu mặn TCCS 01:2024/TT ngày 19/4/2024 được ban hành kèm theo Quyết định số 179/QĐ-TT-ĐMT ngày 19/4/2024 của Cục Trồng trọt, Bộ NN-PTNT, ngưỡng chịu mặn của một số loại cây trồng nông nghiệp đối với nước trong đó cây lúa là 1,28 TSMT(‰).
Khu vực ruộng lúa bị ảnh hưởng này có diện tích 2,23 ha, sản lượng 13,49 tấn, năng suất 6,04 tấn/ha, trong khi năng suất nơi bình thường là 7,6 tấn/ha.
Theo Bộ NN-PTNT, ước tính thiệt hại là 5,5 tấn lúa so với các ruộng trong cùng khu vực không bị ảnh hưởng. Đơn vị thi công đã bồi thường thiệt hại cho nông dân toàn bộ thiệt hai với số tiền là 43,980 triệu đồng.
Kết quả đo độ mặn tại ruộng lúa bị chết là 6,6‰, tại lòng đường cao tốc là 1,8‰ và tại kênh thủy lợi: 0,4‰.
Với vụ hè thu, ngày 10/5/2024, sau khi nhận được văn bản của UBND xã Vị Thắng, huyện Vị Thủy, tỉnh Hậu Giang về việc cát biển làm nền đường có thể ảnh hưởng tới sinh trưởng và năng suất lúa, Sở NN-PTNT tỉnh Hậu Giang đã tổ chức đoàn công tác kiểm tra thực tế diện tích lúa gần đoạn đường thuộc dự án cao tốc Bắc-Nam tại UBND xã Vị Thắng.
Kết quả, thời kỳ sinh trưởng lúa đang là sau gieo sạ 20-25 ngày và một số diện tích bị chết 70%, một số diện tích bị ảnh hưởng 20-50%. Kết quả đo độ mặn tại ruộng lúa bị chết là 6,6‰, tại lòng đường cao tốc là 1,8‰ và tại kênh thủy lợi: 0,4‰.
Qua đó, Bộ NN-PTNT đề nghị Thủ tướng chỉ đạo Bộ Giao thông vận tải yêu cầu các đơn vị thi công có giải pháp cụ thể để độ nhiễm mặn của nước nơi thi công đảm bảo đúng tiêu chuẩn của Bộ NN-PTNT tại Quyết định số 179/QĐ-TT-ĐMT ngày 19/4/2024.
