Các KCN lớn thiếu dịch vụ để thu hút nhà đầu tư Âu - Mỹ

Thông tin trên được chia sẻ tại buổi Hội thảo "Lộ trình và những lưu ý cho nhà đầu tư khi đầu tư vào Khu Công nghiệp, Khu Chế xuất" do Trung tâm Xúc tiến Thương mại và Đầu tư TP.HCM (ITPC) phối hợp Trung tâm trọng tài quốc tế Việt Nam (VIAC) tổ chức.

Hội thảo nhằm hỗ trợ thông tin về các chính sách thu hút, kêu gọi đầu tư của các khu công nghiệp, khu chế xuất tại TP.HCM đến với các nhà đầu tư trong và ngoài nước cũng như nêu ra các kiến nghị giải pháp tháo gỡ những khó khăn tồn đọng trong các chính sách thực hiện kêu gọi đầu tư trước đây, giúp cho các nhà đầu tư thuận lợi hơn trong việc tiếp cận chính sách đầu tư và hướng dẫn lộ trình để nhà đầu tư dễ dàng thực hiện các thủ tục khi muốn đầu tư vào các khu công nghiệp, khu chế xuất.

GS Đặng Hùng Võ, Nguyên Thứ trưởng Bộ Tài nguyên và Môi trường, cho biết, đầu tư vào các khu công nghiệp (KCN), khu kinh tế Việt Nam chủ yếu là từ các nước Singapore, Nhật Bản, Hàn Quốc và Đài Loan, chưa thu hút được các nhà đầu tư lớn từ châu Âu và Bắc Mỹ. Mặt khác, các KCN lớn của Việt Nam còn quá ít,nhất là các khu hỗn hợp công nghiệp – đô thị - dịch vụ.

Theo GS Võ, nhìn lại, có thể thấy nhược điểm còn nhiều và cần tiếp tục đổi mới. Đơn cử như chất thị trường trong phát triển các KCN Việt Nam còn ít, thiếu việc khuyến khích các động lực từ thị trường. Các KCN lớn còn quá ít và thiếu các hạ tầng đủ để phát triển các công nghiệp trọng điểm, thiếu các dịch vụ hiện đại nên khó thu hút được các nhà đầu tư lớn từ Âu – Mỹ. Ngoài ra, chủ trương tích hợp các KCN với các khu dịch vụ, khu đô thị được xác định quá chậm, gây ra tình trạng thiếu sức sống cho các KCN.

Bên cạnh đó, sự phát triển của các khu công nghệ cao không được chú trọng như một trọng điểm nên các KCN không kết nối được với các hoạt động công nghệ cũng như đào tạo nguồn nhân lực chất lượng cao.

Theo GS Võ, tỷ lệ lấp đầy KCN tại Việt Nam hiện 50% – 70%, trong đó Đông Nam Bộ là khu vực năng động, có tỷ lệ lấp đầy KCN cao. Giá thuê đất tại KCN để xây dựng cơ sở sản xuất tăng 15%; các chỉ số đầu tư tài chính tăng...

“Các nhà đầu tư nên chọn đầu tư vào các KCN gắn với đô thị hạ tầng phát triển, có chỗ ở cho công nhân, có điều kiện dịch vụ tốt nhất...”, GS Đặng Hùng Võ khuyến nghị.

Ông Bùi Lê Anh Hiếu, Giám đốc phát triển doanh nghiệp Công ty cổ phần Long Hậu cho rằng, nhà đầu tư nước ngoài khi muốn đầu tư vào KCN Việt Nam thì cái họ quan tâm nhất là vị trí kết nối các khu vực giao thông trọng điểm, kế đến là chi phí xây dựng, giá thuê đất, lao động, tiện ích, chính sách ưu đãi...

Theo TS Vũ Tiến Lộc, Chủ tịch Trung tâm Trọng tài Quốc tế Việt Nam (VIAC), các nhà đầu tư nước ngoài đang chú trọng đầu tư vào Việt Nam hơn trong quá trình tái cấu trúc chuỗi cung ứng, trước chuyển biến của dịch bệnh, chính trị.

Ông Lộc cho rằng, để thu hút nhà đầu tư, Nhà nước cần hỗ trợ, hướng dẫn nhiều hơn để nhà đầu tư hiểu đúng, hiểu đủ các quy định, thủ tục của Việt Nam. Đồng thời, Việt Nam cần cải cách thể chế nhiều hơn, cần có giải pháp nâng cấp dịch vụ tại KCX, KCN, tạo điều kiện thuận lợi cho nhà đầu tư.

Phó Giám đốc ITPC Nguyễn Tuấn cho rằng, với vai trò đầu tàu kinh tế cả nước và vùng kinh tế trọng điểm phía Nam, cơ sở hạ tầng đồng bộ, khoa học công nghệ phát triển, lực lượng lao động có tay nghề và trình độ kiến thức chuyên môn cao, tính đến nay TP.HCM là một trong những địa phương có lượng thu hút vốn FDI cao nhất với gần 11.000 dự án và tổng vốn đầu tư đạt gần 54 tỷ USD. “Khi nền kinh tế mở lại sau dịch, kinh tế phục hồi như chiếc lò xo bị nén, các nhà đầu tư quan tâm nhiều hơn đến đầu tư vào khu công nghiệp, khu chế xuất”, ông Tuấn.

Theo số liệu của Vụ Quản lý các khu kinh tế, Bộ Kế hoạch và Đầu tư, hiện cả nước đã thành lập được 335 KCN với tổng diện tích 97,84 nghìn ha, trong đó 260 KCN đã đi vào hoạt động và 75 KCN đang trong quá trình xây dựng cơ bản. Tỷ lệ lấp đầy các KCN đạt 53,5%, riêng các KCN đã đi vào hoạt động có tỷ lệ lấp đầy đạt hơn 76,10%.

Bên cạnh đó, cả nước hiện có 17 Khu kinh tế (KKT) được thành lập với tổng diện tích mặt đất và mặt nước gần 850 nghìn ha. Trong các KKT, có 38 KCN với tổng diện tích 15,2 nghìn ha; trong đó 17 KCN đang hoạt động và 21 KCN đang xây dựng.

Các KCN, KKT trên cả nước đã thu hút được 9.784 dự án đầu tư trực tiếp nước ngoài (FDI) với tổng vốn đăng ký đạt 194,69 tỷ USD, vốn thực hiện 109,79 tỷ USD; 1.387 dự án đầu tư trong nước, với tổng vốn đăng ký 1.461 tỷ đồng, vốn thực hiện 533 tỷ đồng. Các dự án đầu tư trong KCN, KKT đóng góp khoảng 55% tổng kim ngạch xuất khẩu giai đoạn 2016-2020; đóng góp 11,7% tổng thu ngân sách nhà nước trong giai đoạn 2016-2018...