Bóc vỏ điều thô. Ảnh: Thanh Sơn.
Tác động dây chuyền từ thị trường Trung Quốc
Theo Hiệp hội Điều Việt Nam (Vinacas), do ảnh hưởng của dịch Covid-19, thị trường Trung Quốc đã tạm dừng giao dịch các mặt hàng nông sản của Việt Nam tại các cửa khẩu biên giới phía Bắc, trong đó có điều nhân.
Trung Quốc chưa phải là thị trường lớn của ngành điều Việt Nam, quý 1 và tháng 4 hàng năm thường là thời điểm mà Trung Quốc nhập khẩu điều ít nhất, nhưng tác động trực tiếp của Covid-19 tại Trung Quốc đối với hoạt động chế biến, xuất khẩu của ngành điều Việt Nam là không nhỏ.
Trước hết, lượng hàng đã ký với trung Quốc bị ứ đọng phải tìm đầu ra khác, qua đó tác động dây chuyền đến hoạt động của các doanh nghiệp.
Quan trọng hơn là tác động tới các thị trường khác. Trung Quốc vốn tiêu thụ lượng hạnh nhân cao hơn điều rất nhiều. Covid-19 khiến lượng hạnh nhân nhập khẩu vào Trung Quốc giảm mạnh, làm cho giá hạnh nhân trên thị trường thế giới cũng giảm mạnh theo. Điều này khiến cho một bộ phận người tiêu dùng trên thế giới chuyển sang dùng hạt hạnh nhân, dẫn đến tiêu thụ điều giảm.
Tác động gián tiếp nói trên góp phần làm cho lượng điều xuất khẩu của Việt Nam ra thị trường thế giới giảm và giá cũng bị kéo xuống thấp hơn.
Sau Tết Canh Tý, tại các thị trường EU và Mỹ, do ảnh hưởng từ thị trường Trung Quốc, cộng với nhân điều trong kho các nhà nhập khẩu còn nhiều, giao dịch điều nhân đang khá trầm lắng. Giá điều nhân hiện tại có dấu hiệu xuống thấp hơn. Giá giao dịch mã W320 giảm 10-15cent/lb so với trước khi dịch Covid-19 bùng phát.
Vinacas nhận định rằng, với diễn biến về thị trường điều nhân như trên, nếu dịch bệnh không được dập tắt sớm, giá điều nhân sẽ khó tăng lên mà có chiều hướng giảm thêm.
Do tác động của Covid – 19, xuất khẩu nhân điều của Việt Nam chắc chắn sẽ giảm cả về số lượng và kim ngạch xuất khẩu. Mức giảm nhiều hay ít còn tùy thuộc vào thời gian dập tắt dịch và mức độ gây hại của dịch ở Trung Quốc và trên thế giới.
Thận trọng mua điều thô
Theo Vinacas, hiện mùa vụ điều của Việt Nam đang diễn ra bình thường tuy thời điểm thu hoạch trễ hơn các năm trước do thời tiết se lạnh hơn, dự kiến phải cuối tháng 2 mới rộ vụ. Tỷ lệ nhân thu hồi đầu vụ thấp. Một số vùng ở Đồng Nai có nhân non nhiều nhưng chất lượng nhìn chung khá hơn so với Bình Phước
Tại Campuchia, mùa vụ điều cũng đang diễn ra bình thường, nhưng tỷ lệ nhân thu hồi đầu vụ thấp hơn năm trước. Về cảm quan, nhân điều “không dày cơm”, nguyên nhân có thể do thời tiết nắng hạn, một phần do giống điều địa phương.
Theo dự báo của nhiều chuyên gia nông nghiệp và các nông trại trồng điều, sản lượng điều thô của Việt Nam và Campuchia năm nay tăng hơn năm trước. Lượng điều thô của các nước Tây Phi và Đông Phi hiện còn tồn với số lượng lớn. Tây Phi đang vào vụ, thời tiết thuận lợi, chắc là sẽ được mùa; sản lượng dự kiến sẽ tăng.
Như vậy, có thể nói, năm nay, nguồn điều nguyên liệu khá dồi dào, trong khi thị trường điều nhân lại đang gặp khó do ảnh hưởng của Covid-19. Chính vì vậy, theo ông Phạm Văn Công, Chủ tịch Vinacas, để giảm thiểu rủi ro, nếu doanh nghiệp đã có hợp đồng mua bán điều nhân thì cần cân đối giá điều thô để nhập về chế biến sao cho không bị lỗ.
Nếu doanh nghiệp chưa có hợp đồng mua bán điều nhân thì trong tình hình giá nhân giảm, sức mua yếu như hiện tại, sẽ rất khó đưa ra mức giá nào an toàn cho chế biến, xuất khẩu. Do đó, không nên vội vã mua điều thô ngay để tránh bị ép giá cao.
