Người dân giao nộp động vật hoang dã cho cơ quan chức năng. Ảnh: ST.
4 tổ chức xã hội bao gồm Trung tâm Hành động và Liên kết vì Môi trường và Phát triển (CHANGE), Trung tâm Truyền thông Giáo dục Cộng đồng (MEC), Trung tâm Nghiên cứu và Đào tạo Phát triển Cộng đồng (RTCCD), Trung tâm Nghiên cứu Pháp luật và Chính sách Phát triển bền vững (LPSD) vừa ký tên vào Thư kiến nghị về việc “Đảm bảo thực hiện tốt hoạt động ban hành Chỉ thị về nghiêm cấm mua bán, tiêu thụ trái phép động vật hoang dã” gửi đến các Bộ, ngành liên quan.
Các chuyên gia từ 4 tổ chức xã hội kể trên đã đưa ra một số nội dung kiến nghị cụ thể tới cơ quan chủ trì soạn thảo Chỉ thị của Thủ tướng Chính phủ về nghiêm cấm mua bán, tiêu thụ động vật hoang dã, cùng với các Bộ, ban, ngành liên quan như sau:
Thứ nhất, cần tăng cường sự phối hợp của các Bộ, ban, ngành trong công tác bảo vệ động vật hoang dã cũng như ngăn chặn, xử lý vi phạm các hành vi xâm hại đến động vật hoang dã. Trong đó các Bộ ngành đặc biệt liên quan gồm Bộ NN-PTNT, Bộ TN-MT, Bộ Y tế, Bộ Quốc phòng, Bộ Công an, Tổng cục Lâm nghiệp, Bộ Tư pháp, Bộ Tài chính, Bộ Thông tin và Truyền thông.
Thứ hai, căn cứ xây dựng chế tài xử lý các hành vi vi phạm liên quan đến mua bán, tiêu thụ trái phép động vật hoang dã cần được dựa trên đánh giá khách quan liên quan đến tác động đối với môi trường, đa dạng sinh học và sức khỏe con người.
Thứ ba, đảm bảo thực thi nghiêm ngặt chế tài xử phạt hành vi mua bán, tiêu thụ động vật hoang dã. Với kiến nghị này, các chuyên gia đặc biệt nhấn mạnh Cục Quản lý thị trường thuộc Bộ Công thương cần phối hợp cùng Bộ Công an tiến hành rà soát các địa bàn tiêu thụ động vật hoang dã trên phạm vi toàn quốc. Đồng thời, Viện Kiểm sát nhân dân các cấp thực hành quyền công tố, buộc tội và xử lý nghiêm các cá nhân, tổ chức vi phạm.
Các tổ chức đệ trình Thư kiến nghị hết sức mong đợi vào việc các ý kiến của mình được tiếp thu trong việc soạn thảo Chỉ thị theo chỉ đạo của Thủ tướng bởi các Bộ, ngành liên quan, đặc biệt là Bộ NN-PTNT, Bộ Công an, Bộ TN-MT và Bộ Thông tin và Truyền thông.
Trước đó Văn phòng Chính phủ đã 2 lần ban hành công văn gửi Bộ NN-PTNT, Bộ Thông tin và Truyền thông nhằm truyền đạt ý kiến của Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc giao các Bộ khẩn trương soạn thảo Chỉ thị của Thủ tướng về việc nghiêm cấm mua bán, tiêu thụ động vật hoang dã trình Thủ tướng.
Lâu nay tập quán ăn thích thịt thú rừng, tình trạng săn bắt, mua bán vận chuyển thú rừng xảy ra tràn lan ở khắp mọi miền rất nhức nhối. Việt Nam đã có những văn bản pháp luật quy định về bảo vệ động vật hoang dã, nhưng hiện nay nhiều loài thú rừng vẫn đang có nguy cơ tuyệt chủng, từ trước đến nay cũng đã có nhiều người bị chết do nhiễm bệnh sau khi giết mổ, ăn thịt động vật hoang dã.
Ngày 29/2/2020, phái đoàn chuyên gia y tế từ WHO và Trung Quốc đã công bố cáo cáo về bệnh dịch COVID-19, xác định nguồn phát sinh từ động vật hoang dã và đặt nhiều nghi vấn cho loài dơi. Sau đó, ngày 24/2/2020, Chính phủ Trung Quốc đã ban hành quyết định cấm tiêu thụ động vật hoang dã và thắt chặt việc thực thi trấn áp nạn buôn bán trái phép động vật hoang dã.
Trên thế giới, dịch bệnh này được nghi ngờ bắt nguồn từ động vật hoang dã thì tổ chức WHO cũng đã công bố “70% dịch bệnh trong 50 năm qua đều bắt nguồn từ động vật, trong đó 70% là động vật hoang dã”.
