Chiều 7/7, Cục Bảo vệ thực vật (Bộ NN-PTNT) tổ chức hội nghị công bố xuất khẩu thí điểm chanh leo chính ngạch sang thị trường Trung Quốc và tập huấn các quy định liên quan.
Theo Cục Bảo vệ thực vật (BVTV), từ năm 2016, Cục BVTV đã khởi động quá trình đàm phán để mở cửa thị trường xuất khẩu chanh leo sang Trung Quốc.
Sau thời gian dài đàm phán, Cục BVTV đã đạt được thỏa thuận với Tổng cục Hải quan Trung Quốc (GACC) về việc áp dụng các biện pháp kiểm dịch thực vật (KDTV) để xuất khẩu thí điểm chanh leo chính ngạch sang thị trường Trung Quốc.
Theo đó, Tổng cục Hải quan Trung Quốc đã có văn bản đồng ý nhập khẩu thí điểm chính ngạch quả chanh leo Việt Nam bắt đầu từ đầu từ tháng 7/2022. Theo thỏa thuận về yêu cầu KDTV đối với chanh leo của Việt Nam, trước mắt Tổng cục Hải quan Trung Quốc sẽ cho phép nhập khẩu quả chanh leo tươi của Việt Nam qua 7 cửa khẩu thuộc tỉnh Quảng Tây (Trung Quốc), bao gồm: Hữu Nghị quan, Pò Chài, Ga Đường sắt Bằng Tường, Bằng Tường, Đông Hưng, Long Bang và Thủy Khẩu.
Ngoài các yêu cầu về KDTV trước xuất khẩu, Tổng cục Hải quan Trung Quốc đề nghị các vùng trồng và cơ sở đóng gói chanh leo Việt Nam phải được đăng ký và phê duyệt bởi Tổng cục Hải quan Trung Quốc và Cục BVTV (Việt Nam). Bên cạnh đó, thực hành nông nghiệp tốt, ghi chép và lưu trữ hồ sơ giám sát sinh vật gây hại, dư lượng thuốc BVTV, đảm bảo an toàn vệ sinh thực phẩm, phòng chống dịch Covid-19. Đặc biệt, phải có cán bộ kỹ thuật được đào tạo để kiểm soát toàn bộ quy trình sản xuất, đóng gói.
Căn cứ vào kết quả xuất khẩu thí điểm, hai bên sẽ tiến hành đánh giá tình hình, làm cơ sở cho các bước tiếp theo, tiến tới ký kết nghị định thư chính thức về KDTV đối với qủa chanh leo Việt Nam nhập khẩu vào Trung Quốc.
Để đảm bảo thực hiện đầy đủ các yêu cầu về KDTV và an toàn thực phẩm đối với chanh leo xuất sang Trung Quốc, Cục BVTV và Tổng cục Hải quan Trung Quốc sẽ thống nhất cấp mã số các vùng trồng, cơ sở đóng gói đáp ứng đủ điều kiện theo quy định.
Bà Nguyễn Thị Thu Hương, Phó Cục trưởng Cục BVTV cho biết: Trung Quốc là đối tác rất quan trọng của Việt Nam trong việc xuất khẩu rau, quả tươi. Các quy định về KDTV và an toàn thực phẩm của nước này rất bài bản và chặt chẽ.
Thời gian tới, Cục BVTV sẽ phối hợp với các địa phương, doanh nghiệp… rà soát lại toàn bộ các vùng trồng, trên cơ sở đó áp mã và gửi lại danh sách chính thức cuối cùng cho phía Trung Quốc. Sau khi được Tổng cục Hải quan Trung Quốc phê duyệt mã số vùng trồng và cơ sở đóng gói, mới chính thức xuất khẩu được chanh leo sang thị trường này.
Trên cơ sở đó, bà Hương đề nghị Sở NN-PNNT, Chi cục Trồng trọt và BVTV các tỉnh khẩn trương chỉ đạo triển khai hiệu quả Chỉ thị 1838/CT-BNN-BVTV của Bộ NN-PTNT về tăng cường công tác quản lý mã số vùng trồng, cơ sở đóng gói nông sản phục vụ xuất khẩu. Rà soát lại các vùng trồng và cơ sở đóng gói chanh leo trên địa bàn; đối chiếu với hướng dẫn thí điểm nhập khẩu chanh leo chính ngạch sang thị trường Trung Quốc, đảm bảo thực hiện đầy đủ các quy định từ phía bạn.
Bên cạnh đó, xây dựng và triển khai chương trình giám sát dư lượng đối với chanh leo xuất khẩu, thực hiện chương trình giám sát sinh vật gây hại, quản lý tốt dịch hại, giảm thiểu tối đa số lần sử dụng thuốc BVTV trên cây trồng; hỗ trợ các đơn vị thiết lập các vùng trồng đáp ứng yêu cầu của Trung Quốc.
Cục BVTV cho biết đã triển khai hệ thống cơ sở dữ liệu quốc gia về mã số vùng trồng, cơ sở đóng gói, các địa phương cần cập nhật thường xuyên, đầy đủ thông tin trên cơ sở dữ liệu này để các doanh nghiệp biết, tìm hiểu các vùng nguyên liệu.
Đối với các đơn vị có vùng trồng, cần rà soát lại các điều kiện vùng trồng, củng cố, nâng cấp, đảm bảo đầy đủ quy định theo hướng dẫn xuất khẩu thí điểm từ phía Trung Quốc. Đặc biệt là những nội dung liên quan tới giám sát sinh vật gây hại và ghi chép nhật ký đồng ruộng.
Đối với cơ sở đóng gói, bà Hương đề nghị bắt đầu từ cây chanh leo, có một số quy định rất mới so với trước đây, đó là đội ngũ cán bộ kỹ thuật phải được đào tạo bởi Cục BVTV hoặc Chi cục Trồng trọt và BVTV các tỉnh. Đội ngũ cán bộ kỹ thuật này phải có đủ chuyên môn giám sát toàn bộ quá trình từ nhập nguyên liệu đến sơ chế, đóng gói, đảm bảo phát hiện kịp thời sinh vật gây hại và các biện pháp xử lý để loại bỏ sinh vật gây hại đó trên sản phẩm chanh leo trước khi xuất khẩu; kiểm tra toàn bộ lô hàng chanh leo trước khi xuất kho…
Bên cạnh đó, các cơ sở đóng gói cần rà soát lại toàn bộ điều kiện của mình, đảm bảo đáp ứng tốt nhất, đúng nhất các yêu cầu từ phía Trung Quốc. Đặc biệt, chỉ nhập nguyên liệu từ các vùng trồng đã được cấp mã số xuất khẩu sang thị trường Trung Quốc, có nhật ký ghi chép đầy đủ để đảm bảo truy suất nguồn gốc.
Sau lễ công bố xuất khẩu thí điểm chanh leo chính ngạch sang thị trường Trung Quốc, Cục BVTV sẽ tổ chức ngay lớp tập huấn các quy định về KDTV, an toàn thực phẩm, hướng dẫn thiết lập và cấp mã số vùng trồng, cơ sở đóng gói chanh leo xuất khẩu cho các đơn vị liên quan. Bên cạnh đó, xây dựng bộ tài liệu đầy đủ, toàn diện về các yêu cầu liên quan từ phía Trung Quốc và cách thức triển khai thực hiện những yêu cầu đó trong điều kiện thực tế của Việt Nam để các địa phương có thông tin tham khảo.