Chính phủ chưa áp dụng thuế hỗn hợp với rượu bia

Chính phủ vừa ban hành Nghị quyết 25/NQ-CP về Đề nghị xây dựng Luật Thuế tiêu thụ đặc biệt (sửa đổi), theo tờ trình số 25/TTr-BTC ngày 6/2/2024 của Bộ Tài chính.

Thuế tiêu thụ đặc biệt chiếm khoảng 30% giá bán lẻ rượu bia tại Việt Nam.

Theo đó, Chính phủ cơ bản thống nhất chưa bổ sung vào Chính sách 5 của đề nghị xây dựng luật nội dung mới về phương pháp tính thuế hỗn hợp đối với mặt hàng rượu bia bảo đảm phù hợp với Chiến lược cải cách hệ thống thuế đến năm 2030 của Thủ tướng Chính phủ và cam kết của Việt Nam khi gia nhập Tổ chức Thương mại Thế giới (WTO).

Về tiến độ trình dự án luật, Chính phủ dự kiến trình Ủy ban Thường vụ Quốc hội đề nghị bổ sung dự án luật vào chương trình xây dựng luật, pháp lệnh năm 2024 tại kỳ họp thứ 7 vào tháng 5/2024. Sau đó, Chính phủ trình Quốc hội cho ý kiến đối với dự án luật tại kỳ họp thứ 8 vào tháng 10/2024 và thông qua dự án luật tại kỳ họp thứ 9 tháng 5/2025.

Chính phủ giao Bộ Tài chính hoàn thiện hồ sơ đề nghị xây dựng luật và gửi Bộ Tư pháp tiến hành các thủ tục trình Ủy ban thường vụ Quốc hội đề nghị bổ sung dự án luật này vào Chương trình xây dựng luật, pháp lệnh của Quốc hội năm 2025.

Trước đó, một trong những nội dung được đông đảo dư luận quan tâm tại dự án Luật Thuế tiêu thụ đặc biệt (sửa đổi), là việc bổ sung phương pháp tính thuế tuyệt đối và phương pháp tính thuế hỗn hợp hay không.

Phương pháp tính thuế tuyệt đối có ưu điểm là đơn giản, dễ thực hiện, nhiều quốc gia đã áp dụng nhằm hạn chế sản xuất, tiêu dùng đối với các mặt hàng có hại cho sức khỏe. Tuy nhiên, nhược điểm lớn là không bắt kịp được sự biến động của giá khi có lạm phát hoặc giảm phát.

Ở góc độ người tiêu dùng, thị trường bia Việt Nam đang có chênh lệch lớn giữa giá bán sản phẩm bình dân và phân khúc giá cao. Do đó, việc áp dụng biện pháp tính thuế nào cũng cần tính toán để tránh ảnh hưởng quyền lợi người tiêu dùng, cũng như sức cạnh tranh của các thương hiệu Việt.

Tham vấn cách tính thuế cho rượu bia ở Việt Nam, WHO chỉ ra rằng, thuế tiêu thụ đặc biệt mới chiếm khoảng 30% giá bán lẻ, trong khi đó, ở nhiều nước tỷ lệ thuế chiếm từ 40-85% giá bán lẻ.

Tổ chức này cũng khuyến cáo, chính sách thuế là một trong những biện pháp hiệu quả để kiểm soát tác hại của rượu bia, nhằm giảm gánh nặng bệnh tật và tử vong do rượu bia gây ra.

Để góp phần giảm sử dụng rượu bia, Bộ Tài chính nhấn mạnh quan điểm cần nghiên cứu tiếp tục điều chỉnh theo hướng tăng mức thuế tiêu thụ đặc biệt đối với rượu bia, đảm bảo mức tăng giá rượu bia sau khi điều chỉnh phải tăng kịp theo mức tăng thu nhập và lạm phát.

Bảo Thắng