Hiệu quả chưa cao
Trong 2 ngày 26 - 27/11, Thứ trưởng Phùng Đức Tiến cùng đoàn công tác của Bộ NN-PTNT đã đi kiểm tra việc thực hiện các khuyến nghị của Ủy ban Châu Âu (EC) về chống khai thác thuỷ sản bất hợp pháp (IUU) tại tỉnh Thừa Thiên- Huế.
Thứ trưởng Phùng Đức Tiến (ngoài cùng bên trái) kiểm tra tại cảng biển Tư Hiền. Ảnh: Công Điền.
Tỉnh Thừa Thiên - Huế hiện có 595 tàu cá có đăng ký, trong đó tàu cá xa bờ chiều dài từ 15m trở lên là 402 chiếc (có 13 chiếc từ 24m trở lên), tàu từ 12 đến dưới 15m là 158 chiếc và tàu từ 6 đến dưới 12m là 35 chiếc. Ngoài ra, số lượng ghe nan bãi ngang khai thác ven bờ khoảng 1.400 chiếc.
Thực hiện quy định về IUU của EC, tính đến nay, tỉnh Thừa Thiên - Huế có 397 tàu cá lắp thiết bị giám sát hành trình (VMS) trong tổng số 402 tàu cá có chiều dài từ 15m trở lên bắt buộc phải lắp đặt. Số còn lại là 5 chiếc chưa lắp đặt do tàu cá nằm bờ, đang cải hoán.
Sở NN-PTNT Thừa Thiên - Huế đã ban hành quy trình xử lý dữ liệu giám sát hành trình đối với tàu cá có chiều dài lớn nhất từ 15m đến dưới 24m không duy trì hoạt động hoặc vô hiệu hóa thiết bị giám sát hành trình trong quá trình hoạt động trên biển. Qua theo dõi, xử lý đã có 335 lượt tàu mất kết nối, số liệu tàu mất tín hiệu 10 ngày trở lên là 15 chiếc, đến nay, hàng chục tàu vẫn chưa được khắc phục được.
Đoàn công tác của Bộ NN-PTNT kiểm tra công tác việc thực hiện IUU tại cảng cá Thuận An. Ảnh: Công Điền.
Tỉnh cũng đã bố trí 13 người tại Cảng cá Thuận An để triển khai thực hiện các biện pháp chống khai thác IUU. Trang bị một máy vi tính và 1 máy ảnh để phục vụ cho công tác cập nhật dữ liệu, truy cập thông tin tàu cá nằm trong danh sách tàu cá khai thác bất hợp pháp trên trang VN-Fishbase, giám sát hành trình tàu cá.
Tuy nhiên, do nhân lực hạn chế, cán bộ văn phòng chủ yếu là kiêm nhiệm của các đơn vị (Chi cục Thủy sản, Ban Quản lý Cảng cá Thuận An và Đồn Biên phòng) nên từ đầu năm đến nay chỉ tổ chức được 5 đợt với tổng 14 ngày kiểm tra tàu cá ra vào cảng.
Ngoài ra, Chi cục Thủy sản tỉnh cũng đã phối hợp các lực lượng tổ chức tuần tra, kiểm tra trên vùng đầm phá, các tuyến sông để tuyên truyền, phòng chống và ngăn chặn các tàu cá khai thác thủy sản bất hợp pháp, không báo cáo và không theo quy định (IUU).
Theo đó, đã xử lý 8 trường hợp vi phạm về khai thác IUU, xử phạt với tổng kinh phí gần 150 triệu đồng.
Để thực hiện tốt nhiệm vụ tuần tra, kiểm soát trên biển, tỉnh Thừa Thiên- Huế kiến nghị Bộ NN-PTNT quan tâm hỗ trợ cho địa phương tàu kiểm ngư dài 30m.
Giải pháp tháo gỡ
Qua kiểm tra, Cảng cá Thuận An (tại phường Thuận An, thành phố Huế) và Cảng cá Tư Hiền (xã Vinh Hiền, huyện Phú Lộc), Thứ trưởng Phùng Đức Tiến cho rằng, hạ tầng nghề cá tại tỉnh Thừa Thiên - Huế cơ bản đảm bảo. Tuy nhiên, nhìn vào thực tế các bước hiện đại hóa cơ sở hạ tầng nghề cá, có thể thấy tiến độ đầu tư xây dựng, nâng cấp các cảng cá, bến bãi, khu neo đậu tránh, trú bão trong thời gian qua vẫn chưa đáp ứng được nhu cầu.
Tỉnh Thừa Thiên - Huế đã và đang triển khai thi công dự án xây dựng Cảng cá Thuận An kết hợp khu neo đậu tránh trú bão với diện tích sử dụng đất và mặt nước lên đến 16 ha.
Theo thiết kế Cảng cá mới đảm bảo quy mô để tàu cập bến và xuất bến đạt công suất tối thiểu 20.000 tấn/năm; đáp ứng nhu cầu neo đậu tránh trú bão cho 500 tàu thuyền các loại có chiều dài từ 6m trở lên. Nâng cấp, sửa chữa mở rộng Cảng cá Tư Hiền kết hợp khu neo đậu tránh trú bão có tổng diện tích khoảng 20ha (diện tích khu đất 2,6ha, diện tích mặt nước 17,4 ha).
Thứ trưởng Phùng Đức Tiến khẳng định, đầu tư phát triển hiện đại và đồng bộ cơ sở hạ tầng nghề cá là một trong những yêu cầu quan trọng để nâng cao hiệu quả khai thác thủy sản, đồng thời bảo đảm an toàn cho ngư dân và tàu, thuyền trên biển.
Đoàn công tác đề nghị sớm hoàn thành dự án Cảng cá Thuận An kết hợp khu neo đậu để đưa vào sử dụng. Ảnh: Công Điền.
“Thừa Thiên - Huế là 1 trong 4 tỉnh triển khai tương đối đảm bảo tiến độ thi công các dự án, tuy nhiên so với yêu cầu theo Quyết định 476 của Chính phủ thì vẫn còn chậm. Nếu đảm bảo được tất cả dự án Bộ và Chính phủ phê duyệt thì chúng ta sẽ có hạ tầng thủy sản đồng bộ, hiện đại, phục vụ tốt cho việc khai thác và gỡ thẻ vàng IUU”, Thứ trưởng Phùng Đức Tiến nhấn mạnh.
Nhằm tháo gỡ "thẻ vàng" IUU của EC, theo Thứ trưởng Phùng Đức Tiến, tỉnh Thừa Thiên - Huế cần rà soát lại quy hoạch để tập trung bố trí vốn đầu tư hoàn thành các cảng cá, khu neo đậu và đẩy mạnh thu hút các thành phần kinh tế tham gia đầu tư và khai thác công trình. Nhằm hướng tới mục tiêu hoàn thiện và hiện đại hóa cơ sở hạ tầng ngành thủy sản, tăng cường công tác quản lý nghề cá; bảo đảm an toàn cho tàu cá và ngư dân, đáp ứng nhu cầu dịch vụ hậu cần, neo đậu tránh trú bão cho tàu cá, bảo đảm vệ sinh an toàn thực phẩm, giảm tổn thất sau thu hoạch, góp phần chống khai thác IUU.
Đồng thời, Thứ trưởng Bộ NN-PTNT cũng yêu cầu địa phương này tập trung khắc phục những hạn chế trong thực hiện quy định IUU như: Tăng giám sát việc lắp đặt thiết bị VMS; ghi nhật ký khai thác; xử lý nghiêm các trường hợp tàu cá cố tình vi phạm; chú trọng đầu tư trang thiết bị, nguồn nhân lực cho đội ngũ thực hiện công tác phòng, chống khai thác IUU. Cùng với đó, tăng cường tuyên truyền cho ngư dân về công tác bảo vệ, phát triển nguồn lợi thủy sản và khai thác thủy sản theo quy định của Nhà nước, bảo đảm yêu cầu EC.
