Đô thị hóa khu vực nông thôn phải hướng tới 'đô thị xanh'...

Phó Thủ tướng Vương Đình Huệ chỉ đạo tại hội nghị
 

Đề án này do Bộ Xây dựng chủ trì. Theo Thứ trưởng Bộ Xây dựng Nguyễn Thị Mỹ Linh, hệ thống điểm dân cư nông thôn hiện nay được phát triển tự phát, cơ bản mang đặc điểm phù hợp với nền sản xuất nhỏ, phương tiện lao động thô sơ, chưa được tổ chức để phù hợp với yêu cầu sản xuất hàng hoá lớn, chưa đáp ứng tốt tiến trình hướng CNH - HĐH nông nghiệp và nông thôn.

Do vậy, Đề án sẽ định hướng quy hoạch, đầu tư cơ sở hạ tầng, môi trường và các dịch vụ xã hội phải phù hợp với định hướng đô thị hóa, nhằm từng bước chuẩn bị cho việc hình thành đô thị trên địa bàn, tránh lãng phí nguồn lực đầu tư.

Lộ trình của đề án cụ thể: Giai đoạn 1 (2017 - 2020) triển khai thí điểm tại 8 huyện, sau đó tiến hành tổng kết, đánh giá; giai đoạn 2 (sau 2020), triển khai nhân rộng tại các tỉnh, thành phố với số lượng dự kiến khoảng 600 điểm trung tâm dịch vụ hỗ trợ sản xuất trên địa bàn huyện.

Tại hội nghị, Phó Thủ tướng Vương Đình Huệ cho rằng, gắn kết xây dựng NTM với đô thị hóa và tái cơ cấu lại ngành nông nghiệp là chủ trương của Đảng. Thực trạng có vùng nông thôn “sau một đêm thành quận, phường” như huyện Từ Liêm của Hà Nội nhưng hạ tầng đường sá được quy hoạch và thực hiện đầu tư xây dựng theo tiêu chuẩn của cấp xã, không đáp ứng được yêu cầu sinh hoạt, phát triển của đô thị, phải đầu tư lại, gây ra lãng phí xã hội…

Phó Thủ tướng băn khoăn: Tên gọi của đề án là thế, nhưng nội hàm phải thể hiện được quan điểm của Đảng là xây dựng NTM, phát triển nông thôn gắn với quá trình đô thị hóa, công nghiệp hóa và tái cơ cấu lại ngành nông nghiệp. Đô thị hóa ở đây không chỉ là các thiết chế về phần “cứng” - kết cấu hạ tầng giao thông mà cả thiết chế “mềm” về sản xuất nữa.

Từ thực tiễn của địa phương, Phó Chủ tịch UBND TP Hà Nội Nguyễn Văn Sửu cho biết: “Hà Nội đang phải trả giá vì có nơi từ xã lên phường nhưng hạ tầng thì vẫn là cấp làng, không đáp ứng được yêu cầu của đời sống người dân và phát triển kinh tế địa phương. Có nơi vẫn là phố trong làng”.

Ông Sửu chỉ ra có những quận vẫn còn kế hoạch gieo lúa, trồng khoai; là cư dân đô thị nhưng vẫn “ngóng tiếng sấm” để chăm vụ chiêm để cho thấy quá trình xây dựng NTM gắn với đô thị hóa, tái cơ cấu sản xuất nông nghiệp của địa phương vẫn còn chưa sâu.

Trong khi đó, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Lâm Đồng Phạm S cho biết địa phương này cũng “tỉnh ngộ” khi làm quy hoạch phát triển Đà Lạt đã phải điều chỉnh các quy hoạch của các xã sẽ sáp nhập vào thành phố này để lập nên mô hình “làng đô thị xanh”.

Lãnh đạo các Bộ, ngành cũng đồng tình với quan điểm đô thị hóa khu vực nông thôn phải hướng tới “đô thị xanh”, có nền sản xuất nông nghiệp hiện đại, chứ không thể hiểu đơn thuần là nhà cửa, phố xá tấp nập.

“Nếu không thì chúng ta sẽ có lỗi với con cháu đời sau”, Thứ trưởng Bộ VH-TT&DL Huỳnh Vĩnh Ái bày tỏ.

Kết luận cuộc họp, Phó Thủ tướng Vương Đình Huệ cho rằng Đề án cần định hướng các giải pháp xây dựng NTM gắn với đô thị hóa của giai đoạn 2016 - 2020, trong đó cốt lõi là gắn NTM với đô thị hóa trên địa bàn cấp huyện hay tại các đơn vị hành chính cấp xã được nâng lên thành cấp phường.

Về mục tiêu của Đề án, Phó Thủ tướng cho rằng phải đưa ra tầm nhìn xây dựng NTM theo hướng đô thị hài hòa, gắn kết các lĩnh vực kinh tế, xã hội, giữ gìn bản sắc văn hóa chứ không phải để tạo ra một khuôn mẫu NTM duy nhất. Nguyên tắc thực hiện là theo thị trường, phát huy tính chủ động sáng tạo của địa phương.