Từ năm 2010, Viện BVTV triển khai dự án đốn, tỉa, chăm sóc mận (dự án Asodia) tại huyện Mộc Châu (Sơn La), hiệu quả kinh tế đem lại rõ rệt cho nông dân.
So với những vườn mận bên cạnh cùng tuổi thì 200 cây mận của gia đình ông Hoàng Tăng (60 tuổi) ở tiểu khu Cờ Đỏ, thị trấn Nông trường Mộc Châu có độ cao chỉ bằng một nửa. Thay vì phải trèo lên cây, dùng thang, dùng sào để hái quả, ông chỉ cần đứng dưới gốc để thu hoạch.
“Những năm trước nhà mình phải thuê thêm 2 - 3 nhân công thu hái mận do cây cao nhưng từ khi đốn tỉa cây thì chỉ cần hai vợ chồng là có thể thu hái xong”, ông Tăng cho biết.
Những tháng cuối năm 2010, ông Tăng mạnh dạn đốn tỉa 200 gốc mận và chăm sóc theo quy trình hướng dẫn của các cán bộ kỹ thuật. Chỉ 1 năm sau cây đậu quả tập trung và chất lượng. “Quả mận nhà mình giờ thì to hơn, sai hơn so với những vườn bên cạnh không đốn tỉa, bán được giá hơn. Trong khi những vườn mận bên cạnh phải bán quả xanh, quả loại 2", ông Tăng chia sẻ.
Ông Hàng A Sở (54 tuổi) ở tiểu khu Pa Khen II, thị trấn Nông trường Mộc Châu nói: “Lúc đầu nhìn cây mận bị đốn nhiều mình cũng tiếc lắm nhưng năm sau thấy quả to hơn. Giờ thì lợi rõ rồi. Nhà tôi có 250 cây đã đốn tỉa xong và 550 cây đang đốn, mỗi cây cho thu trung bình 1 - 2 tạ quả. Thu nhập một vụ khoảng 120 triệu đồng".
Theo các cán bộ Viện BVTV, để đốn tỉa mận hiệu quả, các hộ nêu trên đã thực hiện tốt quy trình của dự án Asodia. Đây là kỹ thuật giúp cây lấy lại sức tăng trưởng bằng việc tạo ra cành mới và giúp việc thu hoạch dễ dàng hơn. Nông dân được hướng dẫn kỹ thuật đốn tỉa và phương pháp chăm sóc như tủ gốc giữ nước hay bón phân theo hình chiếu của tán cây... Những vườn mận sau 2 - 3 năm đốn tỉa đã phát triển và cho chất lượng quả cao hơn hẳn.
Huyện Mộc Châu có khoảng 2.000 ha mận, chiếm hơn 1 nửa diện tích cây ăn quả toàn huyện, hằng năm cung cấp ra thị trường trung bình khoảng 20.000 tấn mận. Việc “trẻ hóa” vườn mận nhằm nâng cao năng suất, chất lượng đã đem lại giá trị kinh tế cao cho nông dân.
