Khai thác 7 năm nhưng không thuê đất
Thanh tra tỉnh Đắk Nông vừa có kết luận thanh tra việc quản lý, chấp hành pháp luật hoạt động thằm dò, khai thác khoáng sản tại mỏ đá xây dựng trên địa bàn huyện Đắk R’lấp và Đắk Song. Thanh tra đã chỉ ra hàng loạt sai phạm của Sở TN-MT, UBND huyện Đắk R’lấp và UBND Đắk Song cũng như các đơn vị khai thác đá.
Cụ thể, Công ty cổ phần Khoáng sản Xây dựng và Thương mại FICO Đắk Nông (Công ty FICO Đắk Nông) đã sử dụng đất khai thác đá xây dựng trong thời gian từ 2013 - 2021 khi chưa được cho thuê đất. Việc này không đúng nội dung Giấy phép khai thác khoáng sản của UBND tỉnh cấp và không đúng quy định của Luật Khoáng sản.
Sau 7 năm khai thác, đến năm 2021, diện tích đất Mỏ đá bazan thôn 3, xã Kiến Thành của Công ty FICO Đắk Nông mới được đưa vào chỉ tiêu đất sử dụng cho hoạt động khoáng sản theo kế hoạch sử dụng đất năm 2021 huyện Đắk R'lấp.
Theo Thanh tra tỉnh Đắk Nông, vi phạm trên trách nhiệm chính thuộc về Công ty FICO Đắk Nông; trách nhiệm trong quản lý đất đai thuộc về Sở TN-MT, UBND huyện Đắk R'lấp cùng các đơn vị liên quan.
Còn tại Mỏ đá Granite xã Đắk Hòa, huyện Đắk Song, Thanh tra tỉnh Đắk Nông cũng chỉ ra hàng loạt sai phạm. Cụ thể, thời điểm Sở TN-MT tỉnh Đắk Nông tham mưu cấp giấy phép khai thác khoáng sản cho Công ty Cổ phần Phú Tài (năm 2016) khi chủ đầu tư này chưa có báo cáo đánh giá tác động môi trường. Việc này là chưa đủ điều kiện quy định Luật Khoáng sản.
Ngoài ra, Sở TN-MT cho Công ty Cổ phần Phú Tài thuê đất khai thác đá (4/2020), có một phần với diện tích 9.599 m2 nằm trong diện tích đất quy hoạch 3 loại rừng. Việc này chưa đúng quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất là không đúng quy định của Luật Đất đai.
Ngoài 2 mỏ đá trên, Mỏ đá xây dựng Bon PiNao xã Đạo Nghĩa, huyện Đắk R’lấp đã khai thác đá ngoài diện tích được thuê đất 4.447 m2; 6/8 mỏ đá bị thanh tra có tình trạng lấn chiếm, sử dụng đất chưa được cho thuê, đất quy hoạch mục đích sử dụng khác để làm văn phòng, khu chế biến, bãi đá thành phẩm, bãi thải, xây dựng các hạng mục mỏ... là không đúng quy định.
Buông lỏng quản lý
Thanh tra tỉnh Đắk Nông cho biết, công tác quản lý nhà nước về hoạt động khoáng sản trong thời kỳ 2018 - 2020 tại huyện Đắk R’lấp và huyện Đắk Song vẫn còn chưa chặt chẽ. Cơ quan chức năng chưa thường xuyên theo dõi, hướng dẫn, kiểm tra để phát hiện, xử lý, chấn chỉnh kịp thời các sai phạm trong hoạt động khoáng sản tại địa phương.
Chính quyền địa phương cũng chưa có biện pháp cương quyết, hữu hiệu để yêu cầu chủ đầu tư khai thác các mỏ đá có vi phạm, sai phạm khắc phục, chấm dứt các vi phạm và chấp hành các quyết định xử phạt vi phạm hành chính của cơ quan có thẩm quyền. Việc theo dõi, bàn giao mốc thực địa ranh giới khu vực cấp phép khai thác khoáng sản tại một số mỏ đá chưa thực hiện kịp thời theo nội dung giấy phép khai thác của UBND tỉnh.
Đối với, Sở TN-MT có ban hành các văn bản đôn đốc, hướng dẫn các doanh nghiệp khai thác mỏ đá thực hiện các quy định pháp luật về hoạt động khoáng sản, môi trường. Tuy nhiên, sở chưa quan tâm kiểm tra, theo dõi, đôn đốc thường xuyên; chưa có biện pháp xử lý kịp thời nên còn tình trạng các mỏ đá không chấp hành nghiêm túc, đầy đủ các quy định, vi phạm trong hoạt động khai thác khoáng sản.
Thanh tra tỉnh Đắk Nông đã có quyết định truy thu số tiền phí bảo vệ môi trường, thuế tài nguyên, tiền thuê đất của các chủ đầu tư khai thác mỏ đá với số tiền hơn 1 tỷ đồng đối với các đơn vị khai thác. Ngoài ra, Thanh tra tỉnh cũng kiến nghị Sở TN-MT thực hiện biện pháp xử lý vi phạm hành chính đối với các hành vi vi phạm theo quy định pháp luật của các đơn vị khai thác.
Từ những sai phạm trên, Thanh tra kiến nghị UBND tỉnh Đắk Nông yêu cầu Sở TN-MT, UBND huyện Đắk R’lấp, UBND huyện Đắk Song tổ chức kiểm điểm, xác định trách nhiệm tập thể, cá nhân trong công tác quản lý và tham mưu quản lý hoạt động thăm dò, khai thác khoáng sản và đất đai tại các mỏ đá trên địa bàn.
Trao đổi với phóng viên, ông Võ Văn Minh, Phó Giám đốc Sở TN-MT tỉnh Đắk Nông cho biết, đơn vị đang giao các phòng ban thực hiện theo kết luận thanh tra. Theo ông Minh, Công ty FICO Đắk Nông chủ đầu tư mỏ đá tại huyện Đắk R’lấp khai thác 7 năm nhưng không thuê đất là do vướng quy hoạch nên huyện đưa ra ngoài. Khi phóng viên đề cập đến trách nhiệm trong những sai phạm trên, ông Minh cho biết đang bận và sẽ trao đổi sau.