Khu vực mỏ vàng Minh Lương (huyện Văn Bàn, Lào Cai) đang thực hiện công tác hoàn nguyên môi trường. Ảnh: H.Đ
Giám sát chặt việc chuyển đổi rừng
Theo đó, Chủ tịch UBND tỉnh Lào Cai đánh giá hoạt động khai thác, vận chuyển, tập kết và kinh doanh khoáng sản trên địa bàn tỉnh có nhiều chuyển biến tích cực và từng bước đi vào nền nếp, đáp ứng nhu cầu nguyên vật liệu cho sản xuất... Tuy nhiên, công tác quản lý quy hoạch khoáng sản, quản lý đất đai liên quan đến khoáng sản chưa đồng bộ; thiếu nguyên liệu cho sản xuất, chế biến sâu; quản lý sản lượng khai thác chưa chặt chẽ; chậm đền bù, giải phóng mặt bằng...
Do đó, Chủ tịch UBND tỉnh Lào Cai yêu cầu các sở ngành địa phương nâng cao hiệu quả, hiệu lực thực thi pháp luật về khoáng sản trên địa bàn, thực hiện Chỉ thị số 38/CT-TTg ngày 29/9/2020 của Thủ tướng Chính phủ về việc tiếp tục tăng cường công tác quản lý nhà nước đối với các hoạt động thăm dò, khai thác, chế biến, sử dụng và xuất khẩu khoáng sản.
Trong đó, Sở NN-PTNT tỉnh có trách nhiệm kiểm tra, kiểm soát chặt chẽ việc thu hồi, chuyển mục đích sử dụng và trồng rừng thay thế để thực hiện các dự án khai thác khoáng sản trên địa bàn; đặc biệt là các dự án có chuyển mục đích sử dụng rừng là rừng tự nhiên, rừng đặc dụng, phòng hộ; đảm bảo việc thu hồi, bồi thường rừng, chuyển mục đích sử dụng rừng theo đúng quy định của Luật Lâm nghiệp và pháp luật có liên quan.
Hướng dẫn, kiểm tra việc thực hiện nghĩa vụ trồng rừng thay thế đối với diện tích rừng chuyển sang mục đích khác để khai thác khoáng sản và xử lý nghiêm các tổ chức, cá nhân không thực hiện.
Chịu trách nhiệm trong việc tham mưu cấp giấy phép cho các hoạt động trong phạm vi bảo vệ công trình thủy lợi theo quy định tại Nghị định số 67/2018/NĐ-CP ngày 14/5/2018 của Chính phủ; thường xuyên kiểm tra, quản lý chặt chẽ không để các tổ chức, cá nhân lợi dụng việc thực hiện nạo vét để khai thác khoáng sản trái phép và thực hiện các biện pháp bảo vệ, phòng chống sạt lở bờ sông, hành lang bảo vệ nguồn nước, đảm bảo an toàn đối với các đập thủy lợi trên địa bàn.
Chủ trì, phối hợp với các cơ quan liên quan tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra các tổ chức, cá nhân khai thác, tập kết, vận chuyển, kinh doanh cát sỏi xây dựng gây sạt lở bờ sông, ảnh hưởng đến đất sản xuất nông lâm nghiệp, vi phạm hành lang bảo vệ công trình thủy lợi, đê điều, hành lang tiêu thoát lũ trên các tuyến sông theo quy định của pháp luật về thủy lợi, xử lý nghiêm hành vi vi phạm pháp luật theo thẩm quyền.
Sở NN-PTNT tỉnh Lào Cai chịu trách nhiệm tham mưu UBND tỉnh này về việc phê duyệt chuyển đổi mục đích sử dụng rừng đối với các dự án khai thác khoáng sản, các dự án cải tạo đất thuộc thẩm quyền quản lý, các dự án nạo vét nâng cấp hồ chứa, công trình thủy lợi có khai thác khoáng sản, các khu vực bờ sông có vai trò phòng hộ, chống sạt lở. Quản lý không để các tổ chức, cá nhân lợi dụng việc thực hiện dự án liên quan đến nông nghiệp để khai thác khoáng sản trái phép.
Xử lý người đứng đầu khi xảy ra khai thác trái phép
Với Sở TNMT tỉnh Lào Cai, Chủ tịch UBND tỉnh này yêu cầu, không tham mưu gia hạn giấy phép đối với các tổ chức, cá nhân vi phạm nhiều lần do lỗi chủ quan đã được cơ quan có thẩm quyền xử lý; rà soát, tham mưu dừng khai thác, đóng cửa mỏ, cải tạo phục hồi môi trường những khu vực khai thác không hiệu quả, gây ô nhiễm môi trường, không thực hiện nghiêm túc ĐTM, vi phạm pháp luật.
Sở TNMT tỉnh Lào Cai thực hiện công tác kiểm tra, giám sát UBND cấp huyện trong công tác quản lý, bảo vệ tài nguyên khoáng sản chưa khai thác thuộc địa bàn quản lý, báo cáo UBND tỉnh để chỉ đạo làm rõ trách nhiệm và xử lý đối với người đứng đầu chính quyền địa phương để xảy ra vi phạm hoạt động khoáng sản.
Công tác quản lý đất đai phải đảm bảo 100% các dự án khoáng sản được thuê đất trước khi hoạt động khai thác đối với diện tích được sử dụng. Các dự án sau khi hoàn nguyên phải được bàn giao đất về cơ quan có thẩm quyền theo kế hoạch quản lý quỹ đất công.
Đối với các tổ chức, cá nhân hoạt động khoáng sản trong quá trình khai thác phải lắp đặt bảng thông báo, công khai thông tin về tọa độ, diện tích khu vực khai thác, thời gian khai thác, thời gian hoạt động trong ngày, tên phương tiện, thiết bị sử dụng thực hiện khai thác để chính quyền địa phương, người dân biết, giám sát và chịu hoàn toàn trách nhiệm các sự việc xảy ra trong phạm vi khai thác đã được cấp phép.
Trường hợp để xảy ra sự cố làm ảnh hưởng đến đời sống người dân xung quanh khu vực khai thác thì cá nhân, tổ chức khai thác phải khắc phục, bồi thường thiệt hại hoặc sẽ bị thu hồi giấy phép khai thác theo quy định.
Thực hiện nghiêm việc lắp đặt trạm cân tại vị trí đưa khoáng sản nguyên khai ra khỏi khu vực khai thác; lắp đặt camera giám sát tại các kho chứa để lưu trữ thông tin, số liệu liên quan; kê khai sản lượng khai thác, chế biến thực tế; nộp đủ, đúng hạn các khoản thuế, phí, tiền cấp quyền khai thác khoáng sản và các nghĩa vụ tài chính khác theo quy định.
Văn bản chỉ đạo của Chủ tịch UBND tỉnh Lào Cai nhấn mạnh, Chủ tịch UBND các huyện, thành phố chịu trách nhiệm trước Chủ tịch UBND tỉnh nếu để xảy ra tình trạng khai thác khoáng sản trái phép, nhất là khai thác cát, sỏi lòng sông, vật liệu san lấp kéo dài trên địa bàn quản lý mà không có giải pháp xử lý, ngăn chặn triệt để, dứt điểm.
